«Η τεχνητή νοημοσύνη θα αλλάξει κυριολεκτικά κάθε δουλειά», είπε μέσα στο Σαββατοκύριακο, ο Νταγκ MακMίλον, διευθύνων σύμβουλος του κολοσσού Walmart. Δεν είπε «πολλές», δεν είπε «κάποιες». Είπε «κάθε». Και όταν το ξεστομίζει ο άνθρωπος που διοικεί τον μεγαλύτερο εργοδότη στον κόσμο με πάνω από 2,1 εκατομμύρια υπαλλήλους, καλό είναι να ανατριχιάζουμε λιγάκι.
Η Walmart σχεδιάζει να αναπτυχθεί χωρίς να αυξήσει προσωπικό. Γιατί; Διότι η ανάπτυξη θα έρθει μέσα από την τεχνητή νοημοσύνη. Οι δουλειές δεν θα πολλαπλασιαστούν. Θα μετασχηματιστούν. Οι υπάλληλοι δεν θα εξαφανιστούν αύριο το πρωί, αλλά θα χρειαστούν άλλες δεξιότητες. Οποιος δεν τις αποκτήσει, πολύ απλά θα μείνει εκτός.
Στις αποθήκες και στα logistics της Walmart ήδη μπαίνουν ρομπότ. Αρα λιγότεροι φορτωτές, περισσότεροι τεχνικοί αυτοματισμών. Στα ταμεία εμφανίζονται τα self-checkout. Αρα λιγότερες ταμίες, περισσότερα συστήματα που θέλουν παρακολούθηση. Στα κεντρικά δουλεύουν πλέον «agent builders», άνθρωποι που εκπαιδεύουν chatbots. Δουλειές που πριν από τρία χρόνια δεν υπήρχαν καν. Ολα αυτά στις Ηνωμένες Πολιτείες. Στην Ελλάδα, κυκλοφορεί τελευταία το αμίμητο, ότι ένα από τα πιο δημοφιλή ρουσφέτια βουλευτών είναι η μεσολάβηση προκειμένου οι ψηφοφόροι τους να βρουν μια θέση εργασίας σε δίκτυο συγκεκριμένων σούπερ μάρκετ.
Την ίδια στιγμή, οι μεγάλες αλυσίδες πειραματίζονται με self-checkout. Αλλά ακόμη και εκεί, πολλές φορές χρειάζεται να σκανάρεις δύο φορές για να περάσει το προϊόν. Δεν είναι ότι δεν θα έρθει η αλλαγή. Είναι ότι θα μας βρει αργοπορημένους και απροετοίμαστους.
Σε άλλο τομέα, οι ελληνικές τράπεζες έχουν ήδη μειώσει το προσωπικό τους σχεδόν στο μισό την τελευταία δεκαετία. Με την τεχνητή νοημοσύνη θα μειωθεί και άλλο. Γιατί να χρειάζεσαι υπάλληλο στο γκισέ, όταν το chatbot απαντάει 24 ώρες το 24ωρο;
Στο Δημόσιο, η κατάσταση είναι ακόμη πιο δύσκολη. Η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να αντικαταστήσει απίστευτες ώρες γραφειοκρατίας. Αλλά χρειάζεται πολιτική βούληση, οργάνωση και –το κυριότερο– διάθεση για μεταρρυθμίσεις προκειμένου να λειτουργήσει.
Η δήλωση του CEO της Walmart δεν είναι «μαύρη προφητεία». Είναι προειδοποίηση. Οι δουλειές δεν θα χαθούν, θα αλλάξουν. Ομως, αν οι άνθρωποι δεν εκπαιδευθούν, θα χαθούν οι ίδιοι.
Η Ελλάδα σήμερα επενδύει ελάχιστα σε προγράμματα αναβάθμισης δεξιοτήτων. Συζητάμε ακόμη για άσχετα πράγματα, την ώρα που ο υπόλοιπος κόσμος μαθαίνει κώδικα σε εργαζομένους λιανικής. Αν δεν ξυπνήσουμε, δεν θα μας απολύσει η τεχνητή νοημοσύνη. Θα μας έχει ήδη προσπεράσει.
