Υπάρχει όντως «φούσκα» στις αγορές και μήπως έχει αρχίσει να… σκάει; Αν και αυτό αποτελεί το μεγάλο ερώτημα των πολλών… τρισεκατομμυρίων, που κανείς δεν μπορεί να απαντήσει με βεβαιότητα, το κύμα ρευστοποιήσεων που σημειώθηκε την εβδομάδα που πέρασε στα διεθνή χρηματιστήρια από τις ΗΠΑ μέχρι την Ευρώπη και την Ασία, σίγουρα χτύπησε «καμπανάκι» για τις πολύ υψηλές αποτιμήσεις στη Wall Street και ειδικά των μετοχών εταιρειών της τεχνητής νοημοσύνης και της τεχνολογίας. «Καμπανάκι» χτυπάει πάντως εδώ και ένα διάστημα ένας σημαντικός δείκτης, που παρακολουθούν μεγάλα διεθνή funds και όχι μόνον. Ο «δείκτης Μπάφετ» βρίσκεται σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, τα οποία, σύμφωνα με τον εμπνευστή του, τον βετεράνο μεγαλοεπενδυτή Γουόρεν Μπάφετ, σημαίνουν ότι οι επενδυτές «παίζουν με τη φωτιά». Αλλωστε, καθόλου τυχαίο δεν είναι ότι ο ίδιος ο «σοφός της Ομάχα» κατέχει αυτή τη στιγμή ρεκόρ θέσεων στα μετρητά.
Ο «δείκτης Μπάφετ» αποτυπώνει τη σχέση ανάμεσα στη συνολική κεφαλαιοποίηση όλων των εισηγμένων μετοχών στις ΗΠΑ και στο μέγεθος της οικονομίας, όπως μετριέται από το ΑΕΠ, και αποτελεί εδώ και χρόνια μία χρήσιμη μέτρηση για την αξιολόγηση του κατά πόσον οι αποτιμήσεις των μετοχών έχουν διογκωθεί. Αυτή τη στιγμή ο δείκτης βρίσκεται στο 225%, σε ιστορικό υψηλό, που σημαίνει ότι η συνολική κεφαλαιοποίηση της αμερικανικής χρηματιστηριακής αγοράς είναι περισσότερο από διπλάσια του ΑΕΠ των ΗΠΑ. Το προηγούμενο ρεκόρ του δείκτη ήταν το 193% την εποχή της πανδημίας, το οποίο και προηγήθηκε της παγκόσμιας bear market του 2022 και του ισχυρού sell-off που κατέγραψαν τα διεθνή χρηματιστήρια λόγω της εκτίναξης του πληθωρισμού.
Ο Μπάφετ προειδοποίησε το 2001 ότι όταν ο δείκτης αποτίμησης προς ΑΕΠ φτάσει στο επίπεδο όπου βρίσκεται τώρα, δηλαδή κοντά στο 200%, οι επενδυτές «παίζουν με τη φωτιά». Ο επικεφαλής της Berkshire Hathaway προειδοποίησε επίσης να μη λαμβάνεται υπόψη ο δείκτης μεμονωμένα, αλλά ως πρόσθετο εργαλείο, αν και τον περιέγραψε ως «πιθανώς το καλύτερο μοναδικό μέτρο για το πού βρίσκονται οι αποτιμήσεις σε οποιαδήποτε δεδομένη στιγμή». Τα λόγια του «γκουρού» των επενδύσεων, οι στρατηγικές του οποίου στο μεγαλύτερο μέρος των τελευταίων έξι δεκαετιών έχουν υπεραποδώσει της αμερικανικής αγοράς, σίγουρα δεν μπορούν να αγνοηθούν από τους επενδυτές.
Ο δείκτης αποτελεί μια χρήσιμη μέτρηση για την αξιολόγηση του κατά πόσον οι αποτιμήσεις των μετοχών έχουν διογκωθεί.
Ο «δείκτης Μπάφετ», πλην του τέλους του 2021 όταν είχε στείλει ισχυρό σήμα για το sell-off που ακολούθησε το επόμενο έτος, είχε χτυπήσει κόκκινο και στις αρχές του 2000, όταν τότε είχε κορυφωθεί σε ιστορικά υψηλά κοντά στο 150% και στη συνέχεια «έσκασε» η «φούσκα» του dotcom. Νέα κορυφή είχε σημειώσει και το 2007, όταν έσκασε η «φούσκα» των ακινήτων και του subprime στις ΗΠΑ, όπου και πυροδοτήθηκε η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση.
Φυσικά, κανείς δεν μπορεί να πει με πλήρη ασφάλεια ότι ο δείκτης του «σοφού της Ομάχα» θα το «πετύχει» και αυτή τη φορά. Αλλωστε δεν είναι «τέλειος». Για παράδειγμα, όπως σχολιάζουν αναλυτές, συγκρίνει την τρέχουσα αξία της χρηματιστηριακής αγοράς με μια ένδειξη του ΑΕΠ που ελήφθη πριν από αρκετούς μήνες. Το ΑΕΠ εξαιρεί επίσης το εισόδημα από το εξωτερικό, ενώ η κεφαλαιοποίηση της αγοράς των αμερικανικών εταιρειών αντικατοπτρίζει την αξία τόσο των εγχώριων όσο και των διεθνών δραστηριοτήτων τους. Επιπλέον, η πανδημία έχει διαταράξει τις αλυσίδες εφοδιασμού, έχει περιορίσει την οικονομική δραστηριότητα και έχει μειώσει το ΑΕΠ από τις αρχές του 2020, με αποτέλεσμα οι ΗΠΑ να έχουν λάβει πρωτοφανή μέτρα για την τόνωση της οικονομίας, αυξάνοντας παράλληλα τις τιμές των περιουσιακών στοιχείων. Αυτοί οι παράγοντες ενδέχεται να διογκώνουν τεχνητά τις μετρήσεις του «δείκτη Μπάφετ».
Ο δείκτης πάντως έχει συγκεντρώσει το ενδιαφέρον θεσμών, όπως η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, πολλοί αξιωματούχοι της οποίας έχουν προειδοποιήσει εδώ και καιρό για τις πολύ υψηλές αποτιμήσεις στη Wall Street. Την περασμένη εβδομάδα, ο κεντρικός τραπεζίτης της Γαλλίας, Φρανσουά Βιλερουά ντε Γκαλό, τόνισε ότι η ΕΚΤ είναι σε εγρήγορση λόγω των υπερβολικά υψηλών αποτιμήσεων των μετοχών.
Αξιωματούχοι της ΕΚΤ έχουν προειδοποιήσει εδώ και καιρό για τις πολύ υψηλές αποτιμήσεις στη Wall Street.
Επίσης, οι κινήσεις του ίδιου του Γουόρεν Μπάφετ το τελευταίο διάστημα αποτελούν ένα σαφή σημάδι ότι πιστεύει πως οι μετοχές είναι εξαιρετικά ακριβές. Αυτή στιγμή, η εταιρεία του, Berkshire Hathaway –από την οποία ο 94χρονος μεγαλοεπενδυτής αποχωρεί στα τέλη του έτους και συνταξιοδοτείται, παραδίνοντας τα ηνία στον αντιπρόεδρο Γκρεγκ Αμπελ–, κατέχει ρεκόρ θέσεων σε μετρητά. Συγκεκριμένα, διαμορφώνονται στα 381,7 δισ. δολάρια και αποτελούν το 30% του συνολικού ενεργητικού της εταιρείας, το υψηλότερο εδώ και πάνω από τρεις δεκαετίες. Πρόκειται επιπλέον για το μεγαλύτερο ποσό μετρητών που κατείχε ποτέ μια εισηγμένη εταιρεία στις ΗΠΑ. Αυτή η μεγάλη θέση είναι το αποτέλεσμα του ότι ο Μπάφετ τα τελευταία 12 τρίμηνα συνεχώς πουλάει πολύ περισσότερες μετοχές από ό,τι αγοράζει…
Το κρίσιμο επίπεδο
«Οι επενδυτές παίζουν με τη φωτιά εάν ο λόγος της συνολικής κεφαλαιοποίησης της χρηματιστηριακής αγοράς προς το ΑΕΠ πλησιάσει το 200%», είχε δηλώσει ο Γουόρεν Μπάφετ το 2001, και σήμερα αυτό το ποσοστό έχει ήδη ξεπεραστεί. Το 2000, όταν και έσκασε η φούσκα του dotcom, ήταν κοντά στο 150%.
381,7
δισ. δολάρια υπολογίζονται οι θέσεις σε μετρητά της Berkshire Hathaway του Γουόρεν Μπάφετ, ποσό-ρεκόρ.
4+1 λόγοι εγρήγορσης
«Υπάρχουν 4+1 στοιχεία για τα οποία η ΕΚΤ είναι σε εγρήγορση», σημείωσε ο Γάλλος κεντρικός τραπεζίτης Βιλερουά ντε Γκαλό: 1) Οι υπερβολικά υψηλές αποτιμήσεις μετοχών, 2) η αγορά ιδιωτικών πιστώσεων, 3) τα κρυπτοστοιχεία, 4) η αγορά ομολόγων και 5) η τάση για απορρύθμιση και μείωση της επήρειας (Fed).
225%
σε ιστορικό υψηλό βρίσκεται ο «δείκτης Μπάφετ», που μετράει την κεφαλαιοποίηση των μετοχών στις ΗΠΑ σε σχέση με το ΑΕΠ.
Προβλέπει πτώση
«Eίναι πιθανό να υπάρξει πτώση 10%-20% στις αγορές μετοχών κάποια στιγμή τους επόμενους 12-24 μήνες», δήλωσε ο CEO της Goldman Sachs, Ντέιβιντ Σόλομον. «Υπάρχουν πράγματα που θα αλλάξουν το κλίμα και κανείς δεν μπορεί να τα δει μέχρι να συμβούν πραγματικά».
