Το ότι «η Γαλλία είναι η νέα περιφέρεια στις αγορές ομολόγων» είναι μια φράση που μάλλον κανένας δεν περίμενε πριν από μερικά χρονιά ότι θα ακούει και θα διαβάζει σήμερα. Αυτό ωστόσο επισημαίνουν αναλυτές και οικονομολόγοι που μιλούν στην «Κ». Και δεν αποτελεί μια… ιδιορρυθμία της διάθεσης των αγορών. Υπογραμμίζει μια σημαντική αλλαγή «καθεστώτος» στις αγορές, φέρνοντας μνήμες από το μάθημα που έδωσαν οι ίδιες κατά την κρίση χρέους της Ευρωζώνης και πιο πρόσφατα στην Ελλάδα του 2015. Οτι το πολιτικό ρίσκο αποτιμάται ως πιστωτικός κίνδυνος.
Αυτό είναι το μάθημα που παίρνει τώρα η Γαλλία. Αν και είναι «too big to fail», θα πρέπει ωστόσο να συνηθίσει να αντιμετωπίζεται από τους επενδυτές ως χώρα υψηλού ρίσκου, χάνοντας το… πρεστίζ της χώρας του πυρήνα. Τουλάχιστον μέχρι να καταφέρει να βάλει σε τάξη τα δημοσιονομικά της, έχοντας παράλληλα σταθερό πολιτικό σκηνικό, κάτι που οι αναλυτές εκτιμούν πως θα αργήσει πολύ να συμβεί. Η εικόνα της αγοράς ομολόγων, της αντίληψης ουσιαστικά των επενδυτών όσον αφορά την κατάσταση και τις προοπτικές των οικονομιών, τα λέει όλα. Η απόδοση του 10ετούς γαλλικού ομολόγου, στο 3,48%, είναι πλέον από τις υψηλότερες στην Ευρωζώνη και έχει ξεπεράσει τις αποδόσεις όλων των ομολόγων της περιφέρειας πλην της Ιταλίας, η οποία ωστόσο πλησιάζει. Το γαλλικό spread έναντι της Γερμανίας κινείται κοντά στις 80 μονάδες βάσης και τα γαλλικά ομόλογα είναι 11 μ.β. ακριβότερα από τα ελληνικά, 22 μ.β. από τα ισπανικά, 38 μ.β. ακριβότερα από τα πορτογαλικά και μόλις 3 μ.β. φθηνότερα από τα ιταλικά.
Αντιμετωπίζεται ως χώρα υψηλού ρίσκου, κάτι που αποτιμάται στην αγορά ως πιστωτικός κίνδυνος.
Η παλιά «ιεραρχία» της αγοράς όπου υπήρχε ένας διαχωρισμός μεταξύ των μεγάλων, διαφοροποιημένων οικονομιών του πυρήνα της Ευρωζώνης και της πιο αδύναμης περιφέρειας, έχει ανατραπεί άλλωστε καιρό τώρα, καθώς οι επενδυτές αναγνωρίζουν πλέον τις δημοσιονομικές προσπάθειες και τους ισχυρούς ρυθμούς ανάπτυξης, κάτι που εξηγεί την υπεραπόδοση ομολόγων όπως αυτά της Ελλάδας και της Πορτογαλίας τα τελευταία χρόνια. Καταδεικνύει, επίσης, πόσο οι πολιτικές ατζέντες των χωρών μπορούν να επηρεάσουν τα επίπεδα των ασφαλίστρων κινδύνου και την αντίληψη της αγοράς.
«Είναι βέβαιο πως η Γαλλία έχει γίνει η νέα “περιφέρεια”, παρόλο που η πιστοληπτική της αξιολόγηση είναι ακόμα υψηλή. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι αν δεν κάνουν κάτι δραστικό, θα ακολουθήσουν την ίδια πορεία με την περιφέρεια το 2011-2012», σημειώνει στην «Κ» ο Γενς Πίτερ Σόρενσεν, επικεφαλής αναλυτής της Danske Bank. «Η Γαλλία έχει πράγματι μετατραπεί στον αδύναμο κρίκο της Ευρωζώνης», τονίζει από την πλευρά του ο Χόλγκερ Σμίεντινγκ, επικεφαλής οικονομολόγος της Berenberg. Λόγω της πολιτικής αβεβαιότητας, η οποία περιλαμβάνει τον κίνδυνο ανατροπής των προηγούμενων μεταρρυθμίσεων Μακρόν που ευνοούν την ανάπτυξη, η Γαλλία υστερεί πλέον σε σχέση με τον μέσο όρο της Ευρωζώνης όσον αφορά την ανάπτυξη, ενώ η ανεργία της αυξάνεται, όπως προσθέτει μιλώντας στην «Κ». «Οι χώρες που κυριάρχησαν κατά την κρίση στην Ευρωζώνη έχουν ισχυρότερη ανάπτυξη και μειωμένη ανεργία. Βρίσκονται στον σωστό δρόμο, σε αντίθεση με τη Γαλλία», επισημαίνει.
Ο διορισμός του νέου πρωθυπουργού Σεμπαστιάν Λεκορνί από τον πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν δεν βελτιώνει τις δημοσιονομικές προοπτικές της Γαλλίας. Το χρέος της Γαλλίας αναμένεται να ξεπεράσει το 116% φέτος και το δημόσιο έλλειμμα το 5,6%. Η ψήφιση ενός προϋπολογισμού παραμένει μια δύσκολη πρόκληση. Αν και ο Λεκορνί εμφανίστηκε πρόθυμος για λιγότερο αυστηρή λιτότητα από τα μέτρα ύψους 44 δισ. ευρώ που είχε σχεδιάσει ο Μπαϊρού, αναλυτές εκτιμούν πως ακόμη και σε ένα ευνοϊκό πολιτικό αποτέλεσμα, το έλλειμμα της Γαλλίας θα παραμείνει υψηλό, διατηρώντας τον δείκτη χρέους σε σταθερή ανοδική τροχιά, επομένως οι αποδόσεις των γαλλικών ομολόγων θα παραμένουν σε υψηλά επίπεδα. «Κοιτώντας πέρα από τον βραχυπρόθεσμο πολιτικό θόρυβο, ο δείκτης χρέους της Γαλλίας φαίνεται ότι θα παρουσιάσει διαρθρωτικά υψηλότερη τάση μεσοπρόθεσμα, δεδομένης της προφανούς δυσκολίας να μειωθούν τα δημοσιονομικά ελλείμματα αποφασιστικά κάτω από το 5% του ΑΕΠ», σχολιάζει στην «Κ» ο Μαξ Κίτσον, αναλυτής της αγοράς ομολόγων στην Barclays. Αντίθετα, όπως προσθέτει, οι χώρες που συνήθως χαρακτηρίζονται ως «περιφέρεια» έχουν καταφέρει να μειώσουν σημαντικά τα δημοσιονομικά τους ελλείμματα και έχουν πιο ευνοϊκές πορείες χρέους/ΑΕΠ.
Αν και σε καμία περίπτωση δεν αναμένεται δημοσιονομική κρίση στη χώρα, η Γαλλία χάνει, όπως φαίνεται, την εμπιστοσύνη της αγοράς. «Ως μια ανεπτυγμένη, ιδιαίτερα διαφοροποιημένη χώρα με σχεδόν ισοσκελισμένο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, η Γαλλία δεν αποτελεί σαφή υποψήφιο για άμεση δημοσιονομική κρίση. Ωστόσο η πολιτική της παράλυση σταδιακά διαβρώνει την εμπιστοσύνη των επενδυτών. Τα ασφάλιστρα κινδύνου των γαλλικών ομολόγων δεν θα μειωθούν σημαντικά σύντομα, καθώς η πολιτική αβεβαιότητα πιθανότατα θα επιμείνει», επισημαίνει ο Σμίεντινγκ της Berenberg.
Αν και δεν διαφαίνεται άμεσα δημοσιονομική κρίση, χάνει την εμπιστοσύνη των επενδυτών.
Δύσκολος προϋπολογισμός
Τα δημοσιονομικά προβλήματα και το ασταθές πολιτικό σκηνικό της Γαλλίας είναι απίθανο να λυθούν με τον διορισμό του νέου πρωθυπουργού, λέει η S&P. O οίκος εκτιμά ότι ο Λεκορνί θα επιχειρήσει να περάσει τον προϋπολογισμό, με την πολιτική αβεβαιότητα να συνεχίζεται έτσι μέχρι τις προεδρικές εκλογές του 2027.
3,48%
η απόδοση του 10ετούς κρατικού ομολόγου της Γαλλίας, από τις πλέον υψηλότερες σε ολόκληρη την Ευρωζώνη.
Πολιτική αβεβαιότητα
«Η Γαλλία έχει μετατραπεί στον αδύναμο κρίκο της Ευρωζώνης. Λόγω της πολιτικής αβεβαιότητας, υστερεί σε σχέση με την Ευρωζώνη όσον αφορά την ανάπτυξη. Οι πρώην χώρες της κρίσης έχουν ισχυρότερη ανάπτυξη και μειωμένη ανεργία. Βρίσκονται στον σωστό δρόμο, σε αντίθεση με τη Γαλλία», επισημαίνει ο οικονομολόγος της Berenberg Χόλγκερ Σμίεντινγκ.
116%
του ΑΕΠ αναμένεται φέτος το δημόσιο χρέος της Γαλλίας, ενώ το δημόσιο έλλειμμα θα κινηθεί πάνω από το 5,6%.
Οι κανόνες να τηρούνται
«Τα κρατικά ομόλογα της Ευρωζώνης λειτουργούν με ομαλότητα και καλή ρευστότητα», ήταν η απάντηση της Κριστίν Λαγκάρντ στο εάν η ΕΚΤ θα παρέμβει για να στηρίξει τη Γαλλία. Πρόσθεσε, ωστόσο, ότι οι κυβερνήσεις πρέπει να τηρούν τους κανόνες της Ε.Ε. «Υπάρχει επίσης ένα σύνολο κανόνων και τα κράτη-μέλη πρέπει να το τηρούν», είπε.
