Η κυβέρνηση είναι σαφές ότι έχει καταλήξει πως μεγάλο μέρος του πακέτου της ΔΕΘ θα κατευθυνθεί στη μείωση της φορολογίας των μισθωτών. Μέχρι εδώ όλα καλά. Ποιος θα διαφωνήσει, αν δει κάποια αύξηση στο μηνιαίο εισόδημά του, από τη μείωση της παρακράτησης επί των μηνιαίων αποδοχών του, υπέρ φόρων. Αυτό που δεν έχει ξεκαθαρίσει είναι αν η κυβέρνηση έχει αντιληφθεί ότι δεν πρόκειται για μια απλή εισοδηματική μεταβίβαση, όπως έκανε τα προηγούμενα χρόνια με τα επιδόματα, ή μια απλή φοροελάφρυνση, αλλά ότι πρόκειται για κάτι πολύ μεγαλύτερο.
Πρέπει να αλλάξει συνολικά η φορολογική αντιμετώπιση της μισθωτής εργασίας και αυτό είναι μια πολύ μεγάλη μεταρρύθμιση, που θα έχει επίπτωση στην πορεία της οικονομίας τα επόμενα χρόνια, στο παραγωγικό μοντέλο που διαμορφώνουμε, στο δημογραφικό, στην κοινωνική συνοχή. Μη γελιόμαστε, θα διαμορφώσει εν πολλοίς και το πολιτικό σκηνικό των επόμενων εκλογών.
Πρόκειται για μια μεταρρύθμιση που οφείλει να στοχεύει στην αύξηση της παραγωγικότητας, δηλαδή στην πραγματική αύξηση των μισθών, στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας που φέρνει επενδύσεις και νέες θέσεις εργασίας σε μια επιχείρηση. Αλλά και μια μεταρρύθμιση που θα εξασφαλίζει την έστω και μερική άρση των φορολογικών αδικιών, την ενθάρρυνση της πλήρους και νόμιμης εργασίας, ακόμα και την προσπάθεια επιστροφής επιστημόνων από το εξωτερικό. Η χώρα χρειάζεται ένα φορολογικό σύστημα που δεν τιμωρεί την εργασία ανεξαρτήτως αμοιβής, αλλά την ενισχύει. Προφανώς δεν μπορούν να ευνοηθούν όλοι εξίσου και ίσως και να μην πρέπει. Επίσης το ύψος του πακέτου δεν θα είναι ανεξάντλητο, άλλωστε παρά την υπεραπόδοση της οικονομίας συνεχίζουμε να λειτουργούμε σε στενό δημοσιονομικό πλαίσιο.
Πρέπει να αλλάξει συνολικά η φορολογική αντιμετώπιση της μισθωτής εργασίας και αυτό είναι μια πολύ μεγάλη μεταρρύθμιση.
Είναι κρίσιμο ωστόσο η ανάλυση που θα διαμορφώσει τις τελικές αποφάσεις, να μπει βαθιά στο πρόβλημα των αμοιβών και της αγοραστικής δύναμης των εργαζομένων. Το ύψος του ωφελήματος προφανώς θα μετρήσει, άλλο να είναι 15 ευρώ τον μήνα και άλλο 200 ευρώ τον μήνα για τον μέσο μισθωτό. Αλλά δεν είναι το μείζον. Το θέμα είναι πώς θα πιάσουν τόπο αυτά τα χρήματα, ειδικά όταν μιλάμε για τους «πιεσμένους» οικονομικά των 1.500-2.000 ευρώ μηνιαίως που έχουν και την ευθύνη να συντηρήσουν την οικογένειά τους και βρίσκονται εγκλωβισμένοι σε ένα πολύ υψηλό κόστος ζωής που αδυνατούν να εξυπηρετήσουν.
Πώς θα βελτιωθούν οπότε οι ζωές όλων αυτών είναι ένα θέμα. Ενα άλλο είναι πώς θα ενισχυθεί το κίνητρο για μισθολογικές αυξήσεις, λόγω του μικρότερου μη μισθολογικού κόστους. Οι αποφάσεις της κυβέρνησης θα κριθούν ωστόσο και από το πώς θα εξασφαλιστεί ότι οι φοροελαφρύνσεις δεν θα γίνουν, λόγω της αυξημένης ζήτησης, πληθωρισμός που θα «ρουφήξει» το μεγαλύτερο μέρος της ωφέλειας και θα κάνει ακόμα πιο έντονη την αίσθηση της ακρίβειας. Σε αυτή την κατεύθυνση δεν γίνεται να μη συνδυαστούν τα θετικά μέτρα με ελέγχους στην αγορά, ενίσχυση του ανταγωνισμού και αύξηση της προσφοράς σε κρίσιμους τομείς που επηρεάζουν τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς όπως η αγορά κατοικίας.
Αν, όπως λέγεται, ετοιμάζεται να πέσει περίπου 1-1,5 δισ. ευρώ στην αγορά, μέσω της φοροελάφρυνσης των μισθωτών το 2026, τα οφέλη θα είναι σημαντικά για την οικονομία. Η κυβέρνηση όμως πρέπει να είναι πολύ καλά προετοιμασμένη για τις επιπλοκές. Οχι για κανέναν άλλο λόγο, αλλά για να «πιάσουν τόπο τα λεφτά».
