Ο τρόπος με τον οποίο λειτουργούν οι επιχειρήσεις σήμερα έχει πλέον αναδιαμορφωθεί. Από εκεί που κάποτε οι αλλαγές απαιτούσαν δεκαετίες για να συμβούν, μόλις μέσα σε λίγα χρόνια έχουν πλέον ολοκληρωθεί. Η πανδημία επιτάχυνε αυτή τη μετάβαση, αποφέροντας σημαντικά οφέλη τόσο στις επιχειρήσεις όσο και στους εργαζομένους. Οι οργανισμοί έχουν προσαρμόσει τις στρατηγικές τους κατ’ αυτόν τον τρόπο επιδιώκοντας να εξισορροπήσουν την παραγωγικότητα, την οικονομική αποδοτικότητα και την ευημερία των εργαζομένων. Το γραφείο εξακολουθεί να αποτελεί ένα σημαντικό κομμάτι της επαγγελματικής ζωής, αλλά ο ρόλος του έχει αλλάξει δραματικά.
Οι ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις έχουν απελευθερώσει την εργασία από έναν αποκλειστικό, φυσικό χώρο. Πλέον βρίσκεται στο cloud, με τους ανθρώπους να συνδέονται μέσω της τεχνολογίας. Ολη η πληροφορία, οι πηγές και η συνδεσιμότητα που χρειάζονται δισεκατομμύρια εργαζόμενοι συγκεντρώνονται σε μια φορητή συσκευή, ενώ η εύρεση χώρου εργασίας για λίγες ώρες ή ημέρες γίνεται απλά μέσω μιας εφαρμογής.
Ο μετασχηματισμός αυτός αλλάζει ριζικά το πού και πώς εργάζονται οι άνθρωποι. Οι επιχειρήσεις δίνουν ολοένα μεγαλύτερη έμφαση στην ευημερία και στην παραγωγικότητά τους, επιτρέποντας στους υπαλλήλους τους να εργάζονται από το περιβάλλον όπου αποδίδουν καλύτερα.
Ως αποτέλεσμα, η υβριδική εργασία και άλλες ευέλικτες μορφές έχουν καθιερωθεί ως το προεπιλεγμένο μοντέλο για πολλούς εργαζομένους, με τις εταιρείες να τους δίνουν τη δυνατότητα να εργάζονται από διαφορετικές τοποθεσίες.
Σύμφωνα με έρευνα του καθηγητή Νίκολας Μπλουμ (Πανεπιστήμιο Στάνφορντ), το υβριδικό μοντέλο όχι μόνο διατηρεί την παραγωγικότητα, αλλά μειώνει και την αποχώρηση προσωπικού, ενισχύοντας την ικανοποίηση των εργαζομένων και τη σταθερότητα των επιχειρήσεων. Γι’ αυτό σχεδόν το 80% των εταιρειών του Fortune 500 το έχει υιοθετήσει για διευθυντικά στελέχη.
Η συζήτηση σχετικά με την υποχρεωτική επιστροφή στο γραφείο έχει αναζωπυρωθεί και συχνά επικεντρώνεται γύρω από την εργασία σε κεντρικά γραφεία ή εξ αποστάσεως. Ωστόσο υπάρχει και μια τρίτη επιλογή, ακόμη πιο δημοφιλής: οι κοινόχρηστοι χώροι εργασίας. Αυτοί οι χώροι, κοντά στο σπίτι των εργαζομένων, προσφέρουν δικτύωση και ευελιξία. Η International Workplace Group (IWG) παρατηρεί την αυξανόμενη ζήτηση για επαγγελματικούς χώρους στα προάστια και σε πιο απομακρυσμένες περιοχές, καθώς οι εργαζόμενοι αναζητούν περισσότερη αυτονομία στο πού και πώς εργάζονται. Τα κεντρικά γραφεία των επιχειρήσεων είναι ακόμη απαραίτητα, αλλά η μεγαλύτερη ανάπτυξη σημειώνεται σε άλλους χώρους σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, αντανακλώντας τη μακροπρόθεσμη αλλαγή στο περιβάλλον εργασίας.
Ενα από τα μεγαλύτερα πλεονεκτήματα της υβριδικής εργασίας σήμερα είναι η μείωση του κόστους τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για τους εργαζομένους. Σύμφωνα με ανεξάρτητη έρευνα της Global Workplace Analytics, η μείωση του παραδοσιακού εταιρικού αποτυπώματος μέσω της υιοθέτησης του υβριδικού μοντέλου μπορεί να εξοικονομήσει έως και 11.000 δολάρια ανά εργαζόμενο ετησίως.
Για τους ίδιους τους εργαζομένους το οικονομικό όφελος είναι εξίσου σημαντικό. Ερευνα της IWG σε συνεργασία με την Development Economics έδειξε ότι οι εργαζόμενοι θα μπορούσαν να εξοικονομήσουν έως και 30.000 δολάρια τον χρόνο εάν μείωναν τις μετακινήσεις τους προς το κέντρο της πόλης και εργάζονταν τοπικά για τέσσερις ημέρες την εβδομάδα, γεγονός που επηρεάζει ιδιαίτερα θετικά τους νεότερους ηλικιακά και χαμηλότερα αμειβόμενους.
Οι ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις έχουν απελευθερώσει την εργασία από έναν αποκλειστικό, φυσικό χώρο.
Επιπλέον, η μείωση των μετακινήσεων έχει σημαντικό περιβαλλοντικό αντίκτυπο. Σύμφωνα με έρευνα της IWG και της Arup, η ευέλικτη εργασία μπορεί να συμβάλει στη μείωση του διοξειδίου του άνθρακα. Σε πόλεις όπως η Ατλάντα (ΗΠΑ) και η Γλασκώβη (Ηνωμένο Βασίλειο) οι εκπομπές θα μπορούσαν να μειωθούν έως 90% και 80% αντίστοιχα. Η υιοθέτηση αυτού του μοντέλου επιτρέπει στις επιχειρήσεις να μειώσουν την ενεργειακή τους κατανάλωση κατά σχεδόν 20%.
Αν και η ευέλικτη εργασία ενισχύει την παραγωγικότητα, έχει αναδείξει μια προκατάληψη υπέρ των εργαζομένων στο γραφείο, καθώς οι διευθυντές συχνά τους θεωρούν πιο αποδοτικούς. Ωστόσο, η παραγωγικότητα εξαρτάται περισσότερο από ξεκάθαρους στόχους και αποτελεσματική διοίκηση παρά από τη φυσική παρουσία.
Ο δρ Γκλεμπ Τσιπούρσκι σε άρθρο του στο Harvard Business Review τόνισε την ανάγκη για μια κουλτούρα «αριστείας από οπουδήποτε», προειδοποιώντας ότι η μη αντιμετώπιση αυτού του ζητήματος μπορεί να πλήξει το ηθικό των εργαζομένων, να αυξήσει την αποχώρηση προσωπικού και να μειώσει την απόδοση της επιχείρησης.
Αξιόπιστες μελέτες, όπως εκείνες του καθηγητή Μπλουμ, δείχνουν ότι η υβριδική εργασία αυξάνει την παραγωγικότητα κατά 3%-4% και μειώνει τις παραιτήσεις κατά 35%. Αντίστοιχα, έρευνα της IWG, σε συνεργασία με ηγετικά στελέχη, επιβεβαιώνει αυτά τα ευρήματα: πάνω από 6 στους 10 αναφέρουν βελτίωση της παραγωγικότητας, ενώ 7 στους 10 CEO σημειώνουν ότι η υιοθέτηση του υβριδικού μοντέλου έχει ενισχύσει την ικανοποίηση των εργαζομένων.
Σχεδόν 20 χρόνια πριν, είχα προβλέψει την άνοδο της υβριδικής και ευέλικτης εργασίας, αν και δεν μπορούσα να προβλέψω τις ακριβείς δυνάμεις που θα την επιτάχυναν. Η πανδημία της COVID-19 συμπίεσε μισόν αιώνα εξέλιξης του εργασιακού περιβάλλοντος σε λίγα μόλις χρόνια.
Σήμερα, οι εταιρείες προσαρμόζονται, μαθαίνοντας να διαχειρίζονται το προσωπικό τους απομακρυσμένα, αξιοποιώντας προηγμένη τεχνολογία και νέες τεχνικές, ενώ ταυτόχρονα ενισχύουν την ευημερία των εργαζομένων και προωθούν την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής.
Αυτές οι μόνιμες αλλαγές δημιουργούν τεράστιες ευκαιρίες για την IWG και τον τομέα των ευέλικτων χώρων εργασίας. Σημειώνουμε τη μεγαλύτερη ανάπτυξη στα 35 χρόνια λειτουργίας μας. Η αλήθεια είναι ότι το γραφείο δεν έχει εκλείψει – και δεν πρόκειται να εκλείψει ποτέ. Απλώς έχει μετακινηθεί σε ένα πολύ πιο ευέλικτο και βολικό μέρος.
*Ο κ. Μαρκ Ντίξον είναι ιδρυτής και CEO της International Workplace Group Plc.
