Περισσότερες από δύο χιλιάδες περιπτώσεις γονικών παροχών και δωρεών χρηματικών ποσών έχει εντοπίσει ο ελεγκτικός μηχανισμός της ΑΑΔΕ στις οποίες, από τον έλεγχο που διενεργήθηκε, φαίνεται να έχουν παραβιασθεί οι όροι της ευνοϊκής νομοθεσίας και ως εκ τούτου έχουν επιβληθεί φόροι και πρόστιμα. Οι περισσότερες περιπτώσεις αφορούν διαδοχικές γονικές παροχές (από αδελφό σε γονέα και από γονέα σε αδελφή) σε διάστημα μικρότερο του εξαμήνου, παροχές σε χρήμα οι οποίες δεν πέρασαν από το πιστωτικό σύστημα, αλλά και περιπτώσεις που δεν έχουν υποβληθεί τα απαραίτητα δικαιολογητικά. Ωστόσο έχουν διαπιστωθεί και πολλές περιπτώσεις όπου οι ελεγκτικές αρχές παρερμήνευσαν τις οδηγίες της φορολογικής διοίκησης επιβάλλοντας φόρο γονικής παροχής και δωρεάς. Σύμφωνα με πληροφορίες, πραγματοποιούνται χιλιάδες διασταυρώσεις γονικών παροχών και δωρεών προκειμένου να ελεγχθούν όλες οι ύποπτες υποθέσεις καθώς και αυτές με το μεγαλύτερο οικονομικό ενδιαφέρον. Στο στόχαστρο της ΑΑΔΕ είναι οι δηλώσεις διαδοχικών δωρεών, οι χρηματικές γονικές παροχές – δωρεές χωρίς να αποδεικνύεται η μεταφορά των χρηματικών ποσών μέσω τραπεζών και οι περιπτώσεις που διαπιστώνεται μεταφορά χρημάτων σε κοινό λογαριασμό με τρίτο πρόσωπο.
Από τον Οκτώβριο του 2021 ισχύει αφορολόγητο όριο για γονικές παροχές και δωρεές ύψους 800.000 ευρώ για την πρώτη κατηγορία συγγενών (από γονείς σε παιδιά και το αντίθετο και παππούδες σε εγγόνια). Η εξέλιξη αυτή ώθησε χιλιάδες φορολογουμένους να προχωρήσουν σε μεταβιβάσεις ακινήτων μέσω γονικής παροχής στα παιδιά τους, σε χρηματικές δωρεές ακόμα και σε μεταβίβαση μετοχών. Ωστόσο απαραίτητη προϋπόθεση ήταν και είναι η δωρεά ή γονική παροχή να γίνει μέσω του χρηματοπιστωτικού τομέα και σε καμία περίπτωση με μετρητά που δεν έχουν περάσει από τράπεζα.
Στην πλειονότητά τους αφορούν διαδοχικές γονικές παροχές (από αδελφό σε γονέα και από γονέα σε αδελφή) σε διάστημα μικρότερο του εξαμήνου.
Σύμφωνα με στοιχεία της ΑΑΔΕ σε χιλιάδες περιπτώσεις έχουν ακυρωθεί οι δωρεές και οι γονικές παροχές, με τους φορολογουμένους να πληρώνουν χιλιάδες ευρώ φόρου καθώς καταστρατηγήθηκαν οι όροι. Μάλιστα πολλοί εξ αυτών προσέφυγαν στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών (ΔΕΔ) για να βρουν το δίκιο τους, αλλά οι προσφυγές τους απορρίφθηκαν καθώς δεν τηρήθηκαν οι διατάξεις της νομοθεσίας.
Για παράδειγμα, η αδελφή προέβη σε δωρεά προς τη μητέρα της και εκείνη σε γονική δωρεά προς τoν αδελφό. Η φορολογική διοίκηση καταλόγισε εις βάρος του αδελφού φόρο δωρεάς δεύτερης κατηγορίας (φόρος με συντελεστή 20% επί του ποσού της δωρεάς). Η γονική παροχή χρηματικού ποσού από τον γονέα απαλλάσσεται έως του ποσού των 800.000. Ο φορολογούμενος στον οποίο επιβλήθηκε φόρος δωρεάς προσέφυγε στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών (ΔΕΔ) και ισχυρίστηκε ότι οι δύο συμβάσεις δεν είχαν σχέση μεταξύ τους και ότι ο ισχυρισμός της Διοίκησης στηρίζεται μόνο στο χρονικό πλαίσιο στο οποίο πραγματοποιήθηκαν οι δύο συμβάσεις. Ωστόσο η ΔΕΔ απέρριψε τον ισχυρισμό του προσφεύγοντος καθώς στις περιπτώσεις διαδοχικών δωρεών, προκειμένου να αποδειχθεί καταστρατήγηση του νόμου, εξετάζονται οι πραγματικές συνθήκες, η σκοπιμότητα και το χρονικό διάστημα που μεσολάβησε μεταξύ των δύο περιουσιακών μετακινήσεων. Συγκεκριμένα, χρονικό διάστημα μικρότερο των έξι μηνών είναι αρκετά πιθανό να υποδεικνύει, μαζί και με άλλα κατά περίπτωση στοιχεία, καταστρατήγηση. Δεδομένου ότι στην εν λόγω περίπτωση, όπως φαίνεται από τις τραπεζικές κινήσεις, η καταβολή των ποσών πραγματοποιήθηκε την ίδια μέρα, η ΔΕΔ απέρριψε τον ισχυρισμό του προσφεύγοντος και δέχτηκε ότι πρόκειται στην πραγματικότητα για μία τριγωνική δωρεά. Σε άλλη περίπτωση παππούς κατέθεσε στον λογαριασμό του εγγονού του με μετρητά 10.000 ευρώ. Στον εγγονό επιβλήθηκε φόρος 1.000 ευρώ (10% καθώς είναι στην πρώτη κατηγορία). Ο τελευταίος προσέφυγε στη ΔΕΔ υποστηρίζοντας ότι ο παππούς είναι 84 χρόνων και δεν είχε καταλάβει τι έπρεπε να κάνει. Η ΔΕΔ απέρριψε την προσφυγή και ο φορολογούμενους πλήρωσε τον σχετικό φόρο.
Σε άλλη περίπτωση καταλογίστηκε φόρος δωρεάς 6.666 ευρώ για δωρεά ποσού 66.666 ευρώ στον προσφεύγοντα από τον πατέρα του. Η εν λόγω δωρεά πραγματοποιήθηκε με κατάθεση μετρητών από τον δωρητή σε τραπεζικό λογαριασμό του δωρεοδόχου. Ο γιος προσέφυγε στη ΔΕΔ ζητώντας να ακυρωθεί ο φόρος που του καταλογίσθηκε, προβάλλοντας τον ισχυρισμό ότι η επίμαχη καταβολή έγινε σε μετρητά επειδή οι λογαριασμοί του πατέρα του είναι όλοι κατασχεμένοι από το Δημόσιο και τις τράπεζες. Η ΔΕΔ απέρριψε την αίτηση του προσφεύγοντος καλώντας τον να πληρώσει το ποσό που του καταλόγισε η εφορία.
