Μια παράπλευρη, εξαιρετικά όμως σημαντική συνέπεια για την απασχόληση κρύβει η επιλογή της κυβέρνησης να ενεργοποιήσει τη διαδικασία φορολόγησης των φιλοδωρημάτων, εξαιρώντας ως αφορολόγητο 300 ευρώ μηνιαίως. Σε μια αγορά εργασίας που χαρακτηρίζεται, εκτός από την έντονη εποχικότητα, κυρίως σε τομείς όπως η φιλοξενία και η εστίαση, και από τη μεγάλη έλλειψη προσωπικού, τα υψηλά φιλοδωρήματα αποτελούν ένα ισχυρό κίνητρο για τους νέους να απασχοληθούν τους καλοκαιρινούς μήνες στους κλάδους αυτούς. Για τον λόγο αυτό, οι ειδικοί εκτιμούν πως το μέτρο της φορολόγησης ενός σημαντικού μέρους των εσόδων τους μπορεί να λειτουργήσει αποτρεπτικά για τους νέους εργαζομένους, μεγεθύνοντας ένα ήδη δύσκολο στην επίλυση πρόβλημα, των χιλιάδων κενών θέσεων εργασίας, και μάλιστα σε όλες τις βαθμίδες των ειδικοτήτων.
Οπως εξηγεί μιλώντας στην «Κ» ο διευθύνων σύμβουλος της Andersen Greece Νίκος Σιακαντάρης, ο τρόπος με τον οποίο φορολογούνται τα φιλοδωρήματα διαφέρει σημαντικά μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Μετά μια σύντομη έρευνα προκύπτουν πολλαπλές προσεγγίσεις, αντανακλώντας τις διαφορετικές εθνικές πολιτικές για το εισόδημα και τις εισφορές κοινωνικής ασφάλισης. Σύμφωνα με τον κ. Σιακαντάρη, η μοναδική χώρα που ρητώς εξαιρεί τη φορολόγηση των φιλοδωρημάτων είναι η Γερμανία, ενώ και η Πορτογαλία φαίνεται πως έχει ιδιαιτέρως ευνοϊκό φορολογικό καθεστώς στον τομέα αυτό, εφαρμόζοντας έναν σταθερό φορολογικό συντελεστή 10% και εξαιρώντας τα από εισφορές κοινωνικής ασφάλισης.
Στην Ισπανία, για παράδειγμα, τα φιλοδωρήματα αντιμετωπίζονται ως εισόδημα από εργασία και πρέπει να δηλώνονται. Βέβαια, αυτά τα οποία διαχειρίζονται ανεξάρτητα οι εργαζόμενοι μπορεί να αποφύγουν τις εισφορές κοινωνικής ασφάλισης, ενώ τα φιλοδωρήματα που διανέμονται από τον εργοδότη υπόκεινται πλήρως σε αυτές τις εισφορές.
Από τον Ιανουάριο του 2023 η Ιταλία προσφέρει μειωμένο φορολογικό συντελεστή 5% στα φιλοδωρήματα στον τομέα του τουρισμού – ξενοδοχείων, εφόσον δεν υπερβαίνουν το 25% του εισοδήματος του εργαζομένου και το ετήσιο εισόδημα δεν ξεπερνάει τις 50.000 ευρώ. Το καθεστώς αυτό είναι προαιρετικό και ωφέλιμο για πολλούς εργαζομένους στον τομέα. Τα μετρητά φιλοδωρήματα στην Ουγγαρία δεν φορολογούνται, κυρίως λόγω των δυσκολιών παρακολούθησης. Τα φιλοδωρήματα που καταβάλλονται με κάρτα υπόκεινται σε φορολογία, αν και τα τέλη υπηρεσιών που διανέμονται στο προσωπικό απολαμβάνουν προνομιακούς φορολογικούς συντελεστές.
Στην Ιρλανδία τα φιλοδωρήματα είναι φορολογητέα. Τα ηλεκτρονικά φιλοδωρήματα πρέπει να επεξεργάζονται μέσω της μισθοδοσίας, με τις αντίστοιχες κρατήσεις φόρου. Τα τέλη υπηρεσιών που προστίθενται στους λογαριασμούς αντιμετωπίζονται επίσης, και φορολογούνται με τον ίδιο τρόπο. Στο Λουξεμβούργο, τέλος, τα φιλοδωρήματα ταξινομούνται ως εισόδημα από εργασία και φορολογούνται με προοδευτικούς συντελεστές από 0% έως 42%, ανάλογα με το συνολικό εισόδημα.
Η επιλογή της Ελλάδας να επιβάλει ως αφορολόγητο το ποσό των 300 ευρώ σε μηνιαία βάση κρύβει, σύμφωνα με τον κ. Σιακαντάρη, παγίδες, κυρίως για τους εποχικούς εργαζομένους στον κλάδο της εστίασης και της φιλοξενίας (σεζόν). «Ενας εποχικά εργαζόμενος για τον μήνα Ιούλιο που θα λάβει φιλοδωρήματα ποσού 1.500 ευρώ θα λάβει ως αφορολόγητα τα 300 ευρώ, ενώ τα υπόλοιπα 1.200 θα φορολογηθούν σύμφωνα με την κλίμακα φορολογίας εισοδήματος που του αναλογεί», επισημαίνει και εκτιμά ότι «ο χρόνος θα δείξει εάν η αλλαγή αυτή θα επηρεάσει την απόφαση των εποχικά εργαζομένων να εργαστούν το 2025 στους καλοκαιρινούς προορισμούς, δεδομένου ότι οι καθαρές αποδοχές τους φαίνεται ότι θα συρρικνωθούν». «Η χώρα μας ήδη αντιμετωπίζει πρόβλημα ανεύρεσης εποχικών εργαζομένων και πλέον φαίνεται πως το κίνητρο των περισσότερων χρημάτων διά μέσου των φιλοδωρημάτων θα εξανεμιστεί», καταλήγει.
