Κάποιοι από αυτούς ξεκίνησαν ως φοιτητές στην Ιατρική Αθηνών και γνωρίστηκαν μέσα από τη θεατρική ομάδα της σχολής. Χρόνια αργότερα, ως επαγγελματίες ψυχικής υγείας συναντιούνται όχι σε αίθουσες νοσοκομείων ή σε γραφεία θεραπείας, αλλά στα παρασκήνια μιας θεατρικής σκηνής, κάνοντας πρόβες για τη νέα τους παράσταση. Η ερασιτεχνική ομάδα «The healers», που στην πλειοψηφία της αποτελείται από ψυχιάτρους και ψυχολόγους, ανεβάζει αύριο στο θέατρο «Σταθμός» τη «Μήδεια» του Μποστ σε σκηνοθεσία της Αγγελικής Καρυστινού, καταθέτοντας ένα έργο που γεφυρώνει την επιστήμη με το θέατρο και το τραύμα με την ανακουφιστική δύναμη του γέλιου.
«Ο πυρήνας μας είναι ψυχιατρικός και ψυχολογικός. Πολλά από τα άτομα που έχουν περάσει από την ομάδα, η οποία δημιουργήθηκε το 2013, τύχαινε να είναι επαγγελματίες στον χώρο της ψυχικής υγείας, αλλά και της ιατρικής γενικότερα. Το όνομά μας, λοιπόν, έχει σχέση και με αυτό», λέει ο ψυχίατρος Ηλίας Βλάχος, που συμμετέχει στην παράσταση και υποδύεται τον Οιδίποδα και τον ψαρά, έναν λαϊκό ήρωα που δεν ανήκει στον κόσμο της τραγωδίας, αλλά αποτελεί έναν από τους κωμικούς – συμβολικούς χαρακτήρες του έργου.
Δεδομένης της ολοένα και μεγαλύτερης αποτελεσματικότητας και αναγνώρισης του «art therapy», ρωτάμε τον κ. Βλάχο αν η συμμετοχή στην παράσταση θεραπευτών είναι σαν να πραγματοποιούν μία θεραπεία στον εαυτό τους. «Ο κύριος στόχος μας είναι να είμαστε δημιουργικοί. Η τέχνη είναι έτσι κι αλλιώς από μόνη της θεραπευτική. Η παράστασή μας δεν έχει να κάνει με τη δραματοθεραπεία ή το ψυχόδραμα, όπου κάποιος παίζει σκηνές από τη ζωή σου και προσπαθεί να καταλάβει συγκεκριμένα πράγματα για τον εαυτό του», απαντάει και συνεχίζει, «κάποιοι από εμάς είναι επαγγελματίες ψυχικής υγείας αλλά και ερασιτέχνες ηθοποιοί. Η χαρά που αντλούμε είναι μέσα από θέατρο per se και όχι μέσα από μία αυτοσχέδια-ειδική θεραπεία».
Συζητώντας μαζί του για τη «Μήδεια», όπως την απέδωσε ο Μποστ το 1993, αλλά και για την επιλογή του έργου από τη σκηνοθέτιδα, ο ίδιος σημειώνει ότι «μας γοήτευσε γρήγορα το γλωσσικό ιδίωμα όπως και ο χιουμοριστικός τρόπος που προσεγγίζονται οι ενδοοικογενειακές σχέσεις», ομολογώντας ότι «αν και η αφετηρία μας δεν ήταν να δούμε όλο αυτό ως θεραπεία, στο τέλος της ημέρας το θέατρο ως μία μορφή τέχνης προσφέρει σημαντικά στην ποιότητα ζωής μας. Η ψυχική υγεία δεν είναι μόνο η απουσία συμπτωμάτων ασθένειας, αλλά και η σωματική και κοινωνική ευεξία. Το “quality of life” είναι μία μεταβλητή που πλέον μετράει και στην ψυχική υγεία και στην ψυχιατρική».
Αυτή ακριβώς η παράμετρος του θεάτρου και της τέχνης γενικότερα, τους τελευταίους μήνες φαίνεται να παίρνει και μία πιο επίσημη μορφή μέσα από το νέο πρόγραμμα «Πολιτιστικής Συνταγογράφησης», του ΥΠΠΟ, που βρίσκεται σε πιλοτική φάση και πραγματοποιείται με τη συμβολή του Ταμείου Ανάκαμψης. Σύμφωνα με τον Ηλία Βλάχο, φορείς πολιτισμού όπως το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, το Εθνικό Θέατρο, το ΚΘΒΕ, το ΕΜΣΤ και η Εθνική Πινακοθήκη προσφέρουν, από πέρυσι, προγράμματα πολιτισμού σε ψυχικά ευπαθείς ομάδες, στοχεύοντας, μάλιστα, αυτό να ενταχθεί στο σύστημα ηλεκτρονικής συνταγογράφησης.
«Μήδεια», στο θέατρο «Σταθμός» από τις 11 έως τις 13 Ιουλίου.
