Ο Εντγκάρ Μορό παίζει Σοστακόβιτς

Ως αφιέρωμα στο Eτος Σοστακόβιτς προβλήθηκε η συναυλία της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών που πραγματοποιήθηκε στις 25 Απριλίου στην αίθουσα «Χρήστος Δ. Λαμπράκης», παρότι δύο από τα τρία έργα του προγράμματος προέρχονταν από την πένα άλλου συνθέτη, του Φινλανδού Ζαν Σιμπέλιους

2' 52" χρόνος ανάγνωσης

Ως αφιέρωμα στο Eτος Σοστακόβιτς προβλήθηκε η συναυλία της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών που πραγματοποιήθηκε στις 25 Απριλίου στην αίθουσα «Χρήστος Δ. Λαμπράκης», παρότι δύο από τα τρία έργα του προγράμματος προέρχονταν από την πένα άλλου συνθέτη, του Φινλανδού Ζαν Σιμπέλιους. Η βραδιά ξεκίνησε με το πρώτο Κοντσέρτο για τσέλο και ορχήστρα του τιμώμενου συνθέτη και συνεχίστηκε με το συμφωνικό ποίημα «Φινλανδία», καθώς επίσης την Eβδομη Συμφωνία του Σιμπέλιους. Σολίστ ήταν ο Γάλλος Εντγκάρ Μορό, ενώ την ορχήστρα διηύθυνε ο Εσθονός αρχιμουσικός Μίχκελ Κίτσον.

Το πρώτο Κοντσέρτο για τσέλο του Σοστακόβιτς γράφηκε για τον Μστισλάβ Ροστροπόβιτς, ο οποίος και το πρωτόπαιξε το 1959 στο Λένινγκραντ υπό τη μουσική διεύθυνση του Γεβγκένι Μραβίνσκι. Κίνητρο για τη σύνθεσή του υπήρξε, φυσικά, το ξεχωριστό ταλέντο του σπουδαίου τσελίστα. Αυτό προσδιόρισε τον βαθμό δυσκολίας της γραφής. Με αρκετές διακρίσεις και ήδη αξιομνημόνευτη σταδιοδρομία, ο 31χρονος Εντγκάρ Μορό ανταποκρίθηκε άνετα στις τεχνικές και δεξιοτεχνικές δυσκολίες του πρώτου και του τρίτου μέρους. Ερμήνευσε με επιτυχία τη γωνιώδη γραφή και τη σατιρική διάθεση της μουσικής, στην οποία περιλαμβάνεται στρεβλωμένη παράφραση ενός τραγουδιού που αγαπούσε ο Στάλιν, πριν αποδώσει ορμητικά την πυρετώδη, εμμονική διάθεση των τελευταίων μέτρων του έργου.

Με το πρώτο Κοντσέρτο για τσέλο συνεχίστηκε το αφιέρωμα της Κρατικής Ορχήστρας στον Ντμίτρι Σοστακόβιτς.

Oμως, αυτά τα ακούει κανείς το ίδιο καλά παιγμένα και από άλλους τσελίστες. Εκείνο που έκανε τη διαφορά στην ερμηνεία του Γάλλου ήταν η βαθιά εκφραστική ερμηνεία του αργού δεύτερου μέρους και της «καντέντσας» που το ακολουθεί. Είχε κανείς την ευκαιρία να απολαύσει τη μουσικότητα του Μορό και τον ποιητικό τρόπο με τον οποίο διαμόρφωνε τις φράσεις, την πλαστικότητα που προερχόταν από τις διαρκείς αυξομειώσεις της δυναμικής και τις ανεπαίσθητες αναπροσαρμογές της ταχύτητας. Θετική υπήρξε η συμβολή του κόρνου (Κώστας Σίσκος), που στο μέρος αυτό έχει ξεχωριστή παρουσία.

Eργα Σιμπέλιους

Η επιλογή έργων του Ζαν Σιμπέλιους στο δεύτερο μέρος της βραδιάς θα μπορούσε να στηριχθεί εξωμουσικά με ποικίλους τρόπους. Λόγου χάριν, φέτος συμπληρώνονται 160 χρόνια από τη γέννηση του συνθέτη. Oταν το 1899/1900 έγραψε το συμφωνικό ποίημα «Φινλανδία», η πατρίδα του ήταν μέρος της Ρωσικής Αυτοκρατορίας, αλλά το 1924, όταν ολοκληρώθηκε η Eβδομη Συμφωνία του, είχε εγκαθιδρυθεί το σοβιετικό καθεστώς και η Φινλανδία ήταν προεδρική δημοκρατία.

Το συμφωνικό ποίημα «Φινλανδία» γράφηκε ακριβώς σε αυτό το πνεύμα απελευθέρωσης από τη Ρωσική Αυτοκρατορία και πρωτοπαρουσιάστηκε στο Ελσίνκι. Η Eβδομη είναι η τελευταία συμφωνία του Σιμπέλιους και από πολλές απόψεις πρόκειται για έργο πρωτοποριακό. Αρθρώνεται σε έντεκα επιμέρους ενότητες, που όμως συνιστούν ένα μόνο μέρος. Αυτός είναι ο λόγος που όταν παρουσιάστηκε για πρώτη φορά ο συνθέτης την ονόμασε «συμφωνική φαντασία». Ωστόσο, την επόμενη χρονιά (1925), όταν ήρθε η ώρα της έκδοσης, τη μετονόμασε Συμφωνία αρ. 7 (σε ένα μέρος).

Το έργο ξεχωρίζει επίσης για την τονικότητά του, την ντο μείζονα, καθώς στην εποχή του εθεωρείτο ότι είναι παντελώς ατελέσφορο να επιχειρεί κανείς να γράψει σε αυτήν, αφού είχε δώσει τους καρπούς της και κρινόταν ως εξαντλημένη. Πολύ σύντομα, ακόμη και συνάδελφοι του Σιμπέλιους όπως ο Βρετανός συνθέτης Ραλφ Βον-Ουίλιαμς, αναγνώρισαν ότι ο Φινλανδός κατόρθωσε να προσφέρει κάτι εντελώς νέο.

Ο Μίχκελ Κίτσον υπερασπίστηκε με επιτυχία και τα δύο έργα. Η ερμηνεία του συμφωνικού ποιήματος διέθετε την αναμενόμενη ενέργεια και την «επαναστατική» διάθεση. Στην πολύ πιο πολύπλοκη Eβδομη Συμφωνία, ο Εσθονός αρχιμουσικός κατόρθωσε να υπερκεράσει τον σκόπελο της πυκνής γραφής και να αποδώσει με σαφήνεια τον διαφορετικό χαρακτήρα καθεμιάς από τις υποενότητες του έργου. Καθοδηγώντας με ακρίβεια τις διαφορετικές ομάδες της ορχήστρας, πέτυχε τη δημιουργική σύνθεσή τους και ανέδειξε το μεγαλείο της μουσικής.

comment-below Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή

Editor’s Pick

ΤΙ ΔΙΑΒΑΖΟΥΝ ΟΙ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ

MHT