Τον Απρίλιο του 2013, στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων οι τίτλοι γράφουν για τις «ματωμένες φράουλες» της Μανωλάδας, όπου ντόπια αφεντικά κάνουν ό,τι θέλουν έχοντας στη δούλεψή τους απλήρωτους, αδήλωτους εργάτες. Μετανάστες που είχαν προσληφθεί για να εργαστούν στη συγκομιδή φράουλας σε αγρόκτημα της Ηλείας, δούλευαν δώδεκα ώρες την ημέρα υπό την επίβλεψη ένοπλων φρουρών, ζούσαν σε άθλιες συνθήκες, σε παραπήγματα χωρίς τουαλέτες και τρεχούμενο νερό, και όταν αποφάσισαν να αντιδράσουν, τούς έριξαν στο ψαχνό.
Η υπόθεση προκάλεσε σοκ και ντροπή στην ελληνική κοινωνία, απασχόλησε τη Δικαιοσύνη, ενώ περίπου πέντε χρόνια μετά, 42 εργάτες της Μανωλάδας δικαιώθηκαν από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, που έκρινε ότι ήταν θύματα καταναγκαστικής εργασίας και επιδίκασε αποζημίωση άνω των 500.000 ευρώ. Για κάθε έναν από τους 42 μετανάστες από το Μπανγκλαντές που προσέφυγαν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, το ελληνικό κράτος έπρεπε να καταβάλει από 12.000 έως 16.000 ευρώ.
Δεκαπέντε χρόνια μετά, η ιστορία επαναλαμβάνεται. Στη θέση των εργατών από το Μπανγκλαντές, βρίσκονται εργάτες από το Νεπάλ, οι οποίοι δούλευαν 12-13 ώρες, χωρίς διάλειμμα, χωρίς απολαβές, σε χωράφια στο Νεοχώρι Βοιωτίας και έμεναν σε άθλια παραπήγματα. Δεν είναι λίγες οι υποθέσεις εργασιακής εκμετάλλευσης που έρχονται στο φως το τελευταίο διάστημα. Ειδικά αφότου τα σόσιαλ μίντια έγιναν εργαλεία προσέλκυσης απελπισμένων ανθρώπων που αναζητούν μια καλύτερη ζωή. Με εκατοντάδες σκηνοθετημένα βίντεο στο TikTok, που διαφημίζουν μια πλαστή πραγματικότητα, κυκλώματα προσελκύουν εργάτες και στην πορεία τούς μετατρέπουν σε σύγχρονους δούλους.
Περιγράφοντας πρόσφατα στην «Κ» μια άλλη ευφάνταστη απάτη, ο διοικητής της Ανεξάρτητης Αρχής Επιθεώρησης Εργασίας εξηγούσε ότι μέλη κυκλώματος «παίρνουν έναν νόμιμο μετανάστη, φωτοτυπούν όλα του τα χαρτιά και τα πουλάνε σε παράνομους που εκμεταλλεύονται. Κάθε πακέτο εγγράφων κοστίζει 50 ευρώ. Ετσι, ένας άνθρωπος μπορεί να… εργάζεται ταυτόχρονα σε δύο-τρία διαφορετικά μέρη με το ίδιο όνομα. Οι παράνομοι εργάτες ζουν εγκλωβισμένοι. Χωρίς χαρτιά, χωρίς πρόσβαση σε τραπεζικούς λογαριασμούς, με ταυτότητες που τους ανήκουν στα χαρτιά, αλλά όχι στην πράξη. Οι διακινητές κρατούν τα πραγματικά τους έγγραφα, τους μεταφέρουν οι ίδιοι στα χωράφια και τους πληρώνουν με ψίχουλα – αν πληρωθούν».
Εχουμε ανάγκη από πολλά εργατικά χέρια. Χρειαζόμαστε όμως και αδιάκοπους ελέγχους, μια πολιτεία που να φροντίζει με όλα της τα όπλα, να μην υπάρχει κανένας αόρατος εργάτης στα χωράφια της χώρας.
