Εχουν περάσει μόλις τέσσερα χρόνια από το επετειακό 2021, αλλά αυτό μοιάζει πολύ μακρινό, και όχι μόνο επειδή συνέπεσε με τις δύσκολες συνθήκες της πανδημίας. Επιτροπές συστήθηκαν, κονδύλια δαπανήθηκαν. Ο επιστημονικός λόγος –συνέδρια, ερευνητικά έργα– που παρήχθη με αφορμή τα 200 χρόνια του ελληνικού κράτους δεν ήταν λίγος, ούτε ποιοτικά ούτε ποσοτικά. Βέβαια, ποιος πολιτικός ασχολήθηκε με όσα ελέχθησαν; Το αποτύπωμα του έργου εκείνου ξεθωριάζει και σβήνει στη λήθη. Ας μη γελιόμαστε, άλλωστε, οι περισσότερες εκδηλώσεις κατέληγαν σε φιέστες δημοσίων σχέσεων. Φέτος δε συμπληρώνονται δέκα χρόνια από το δραματικό καλοκαίρι του 2015. Μάθαμε κάτι σε συλλογικό επίπεδο ως έθνος, ως κοινωνία, που να αποτυπωθεί σε πολιτική στάση; Αυτοκριτική από «τον καλύτερο λαό» του κόσμου; Αυτή η φράση μου έρχεται στο μυαλό, όταν σκέφτομαι την Ελλάδα.
Εσάς, ποιες είναι οι τρεις λέξεις που σας έρχονται στο μυαλό, όταν σκέφτεστε την Ελλάδα; Την πρόκληση προς τους αναγνώστες της «Κ» έβαλε η Μαρία Κατσουνάκη σε σχόλιό της την περασμένη Κυριακή. Αφορμή ήταν το ερώτημα «Ποιες είναι οι τρεις λέξεις που σας έρχονται στο μυαλό όταν σκέφτεστε την Ελλάδα;» που έθεσε σε Γερμανούς, στο πλαίσιο έρευνας της κοινής γνώμης, η μελέτη του Ρόναλντ Μαϊνάρντους «Η Ελλάδα μέσα από τα μάτια των Γερμανών: Πέρα από τα στερεότυπα στις ελληνογερμανικές σχέσεις» (έκδοση Ιδρυμα Friedrich Ebert Stiftung).
«Θάλασσα, ήλιος, ζεστός καιρός», η πρώτη επιλογή των Γερμανών. «Σουβλάκι, τζατζίκι, φέτα», η δεύτερη. Οι απαντήσεις στη μελέτη έχουν πολιτική αξία, καθώς οι πολιτικές αποφάσεις που λαμβάνονται στη Γερμανία και αφορούν τη χώρα μας, σταθμίζονται και μέσω του πολιτικού κόστους που θα έχουν στην ισχυρότερη οικονομία της Eυρωζώνης.
Είμαστε ένας λαός που γκρινιάζει για την αναξιοκρατία, αλλά αρνείται την αξιολόγηση και ψηφίζει πολιτικούς για να τους ζητάει ρουσφέτια και προνομιακή μεταχείριση· σε όλα τα επίπεδα.
Οι απαντήσεις των Ελλήνων, σε σχετικό ερώτημα, θα αποκτούσαν ιδιαίτερη σημασία, εάν μπορούσαν να δρομολογήσουν πολιτικά αποτελέσματα. Αν, ας πούμε, οι πολιτικοί μας τις λάμβαναν υπόψη για να παραγάγουν ουσιαστικό πολιτικό έργο, αντί να προσαρμόζουν την επικοινωνιακή τους στρατηγική με στόχο τη βελτίωση των ποσοστών τους, όπως είθισται.
Βρίσκουν και τα κάνουν οι πολιτικοί; Δεν έχει άδικο, όποιος το ισχυρίζεται. Είμαστε ένας λαός που γκρινιάζει για την αναξιοκρατία, αλλά αρνείται την αξιολόγηση και ψηφίζει πολιτικούς για να τους ζητάει ρουσφέτια και προνομιακή μεταχείριση· σε όλα τα επίπεδα.
Ο καγχασμός των παραδοχών αυτών κρύβει απογοήτευση. Και δύο απορίες. Ποιο πολιτικό προσωπικό, ποιος ηγέτης θα σπάσει νοοτροπίες χαραγμένες στο DNA του Ελληνα; Και ποια γενιά Ελλήνων θα θελήσει να αλλάξει τα αρνητικά πολιτισμικά χαρακτηριστικά της φυλής μας; Με μέθοδο, ξεκινώντας από το προσωπικό και φθάνοντας στο συλλογικό.
