Το ελληνικό έργο αγνοείται από το ελληνικό θέατρο; Οποιος το υποστηρίξει, δεν λέει όλη την αλήθεια. Ωστόσο, έχουν παρέλθει οι εποχές που υπήρχαν γνωστοί Ελληνες θεατρικοί συγγραφείς, η φήμη των οποίων είχε ένα ειδικό βάρος στα κριτήρια του κοινού για την επιλογή μιας παράστασης, εκτός φυσικά από τον σκηνοθέτη και τους ηθοποιούς που την ανέβαζαν. Συγγραφείς όπως ο Ιάκωβος Καμπανέλλης, η Λούλα Αναγνωστάκη, ο Γιώργος Διαλεγμένος, το δίδυμο Κεχαΐδη – Χαβιαρά, ο Γιώργος Σκούρτης, ο Παύλος Μάτεσις, ο Μποστ έχουν δημιουργήσει το δικό τους θεατρικό brand. Βέβαια, το έργο τους έγινε γνωστό γιατί βρέθηκαν σκηνοθέτες σταθερά προσηλωμένοι στην ανάδειξη της ελληνικής δραματουργίας. Με πρώτο όλων τον Κάρολο Κουν στο Θέατρο Τέχνης, ο Λευτέρης Βογιατζής στο Θέατρο της Οδού Κυκλάδων, ο Θανάσης Παπαγεωργίου και η Λήδα Πρωτοψάλτη στη Στοά, η οποία συνεχίζει, όπως φυσικά και η Νέα Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου και το ΚΘΒΕ με τον δικό τους θεσμικό ρόλο, όλοι υπήρξαν αρωγοί στη στήριξη και διάδοση των Ελλήνων θεατρικών συγγραφέων.
Οι σημερινοί Ελληνες θεατρικοί συγγραφείς προσπαθούν να εκπέμψουν το δικό τους στίγμα, αλλά είναι σαν να βρίσκονται «με το ένα πόδι μέσα και το άλλο έξω» από τη θεατρική διαδικασία. Οι πυρήνες θεατρικών ομάδων που ασχολούνται με το ελληνικό έργο δεν έχουν μόνιμη στέγη για να δημιουργήσουν τη δική τους θεατρική εστία, ενώ λίγοι καταξιωμένοι σκηνοθέτες (ενδεικτικά, ο Γιώργος Παλούμπης και ο Γιάννης Σκουρλέτης) έχουν σταθερές συνεργασίες με Ελληνες συγγραφείς. Οι νέοι συγγραφείς αναγκάζονται να χρηματοδοτούν το ανέβασμα του έργου τους ή ακόμη και να το σκηνοθετούν με αρωγό επίσης νέους ηθοποιούς, ελπίζοντας να τραβήξουν το ενδιαφέρον. Ουσιαστικά, όλοι οι συντελεστές τσοντάρουν ή κάνουν πάρτι οικονομικής ενίσχυσης για να ανεβάσουν την παράσταση. Με αυτές, βέβαια, τις συνθήκες, πάμε στη λογική «ο καθένας ανεβάζει την τρέλα του».
Οι συγγραφείς προσπαθούν να εκπέμψουν το δικό τους στίγμα, αλλά είναι σαν να βρίσκονται «με το ένα πόδι μέσα και το άλλο έξω» από την ελληνική θεατρική διαδικασία.
Μήπως το πρόβλημα ξεκινά από τη χαμηλή ποιότητα των έργων; Ομως, μήπως περιμένουμε από κάποιον νέο το αριστούργημα, χωρίς να του δοθούν ευκαιρίες να ζυμωθεί με τη θεατρική πράξη; Επιπλέον, ερώτημα είναι ποιος γνωρίζει την ελληνική θεατρική παραγωγή και πώς γίνεται γνωστή. Υπάρχει βέβαια η πρωτοβουλία Greek Play Project, με δημιουργό τη δραματολόγο Ειρήνη Μουντράκη, η οποία κατ’ αρχάς καταγράφει έργα. Φτάνει;
Ο εκδοτικός χώρος θα μπορούσε να αποτελέσει ένα κανάλι προβολής, να λειτουργήσει ως «ατζέντης» των συγγραφέων. Τα τελευταία χρόνια, ωστόσο, το βάρος δίνεται στα κλασικά έργα καθώς και στη σύγχρονη ξένη θεατρική παραγωγή. «Οι εκδοτικοί οίκοι δεν εκδίδουν νέους συγγραφείς», μου λέει η 24χρονη Μαριάντζελα Κατσιαβριά. «Καταναλώνουμε πολλή ισπανική δραματουργία και λογοτεχνία, διότι οι μεταφράσεις των έργων εκεί επιδοτούνται», προσθέτει η γνωστή θεατρική συγγραφέας και ηθοποιός Αλεξάνδρα Κ*. «Δεν συμβαίνει το ίδιο στην Ελλάδα, διότι το ελληνικό θεατρικό έργο στη χώρα μας δεν περιβάλλεται με την ίδια τρυφερότητα όσο τα ξένα», τονίζει η ίδια. Τρυφερότητα χρειάζεται, αλλά κυρίως απαιτείται κρατική πολιτική. Και αυτή λείπει.
Στις 29-30/3 θα οργανωθεί στη Δημοτική Αγορά Κυψέλης συνέδριο για την ελληνόφωνη δραματουργία σήμερα, από την Κολεκτίβα Χερμέλ, στην οποία συμπράττουν νέοι συγγραφείς, σε συνεργασία με την ΑΜΚΕ Fail Better.
