Ανθίμου Γαζή, ένας κόσμος ποτισμένος με μελάνι

Ανθίμου Γαζή, ένας κόσμος ποτισμένος με μελάνι

Η Ανθίμου Γαζή είναι ένας μικρός δρόμος με ιστορία. Εκτείνεται πίσω από την Παλιά Βουλή. Συνδέει την Κολοκοτρώνη με τη Χρήστου Λαδά και εκεί όλα είναι πυκνά σε αναφορές αθηναϊκών θεσμών, όπως θα μπορούσε να αποκαλέσει κανείς καθετί που συμβάλλει σε αυτό που λέμε «Αθήνα»

2' 34" χρόνος ανάγνωσης

Η Ανθίμου Γαζή είναι ένας μικρός δρόμος με ιστορία. Εκτείνεται πίσω από την Παλιά Βουλή. Συνδέει την Κολοκοτρώνη με τη Χρήστου Λαδά και εκεί όλα είναι πυκνά σε αναφορές αθηναϊκών θεσμών, όπως θα μπορούσε να αποκαλέσει κανείς καθετί που συμβάλλει σε αυτό που λέμε «Αθήνα». Ετσι, και στην Ανθίμου Γαζή με τις νεραντζιές της στην αρχή του δρόμου, μπροστά στην Μπενάκειο Βιβλιοθήκη, η οποία αποκαθίσταται από τη Βουλή των Ελλήνων, βλέπουμε την περίπτωση ενός αθηναϊκού δρόμου που γεννά συνειρμούς, εικόνες, μνήμες και μυρωδιές.

Και ήχους βεβαίως, καθώς εκεί είναι το ιστορικό κτίριο της εφημερίδας «Εστία», άδειο κέλυφος τώρα. Οι λινοτυπικές μηχανές δούλευαν στο φουλ. Εκεί που σήμερα βλέπουμε τα κατεβασμένα ρολά ήταν το τυπογραφείο της εφημερίδας και στον πίσω δρόμο, επί της οδού Καρύτση 8, στο σωζόμενο μικρό κτίριο με τις καμάρες, ήταν το πιεστήριο. Ενας κόσμος ολόκληρος, που έσβησε το 1997, όταν εγκαταλείφθηκε η παλιά τεχνολογία και έκλεισαν οι τυπογραφικές εγκαταστάσεις. Εκείνος ο ήχος των λινοτυπικών μηχανών ήταν ο ήχος των εφημερίδων, μαζί με τη μυρωδιά από το μελάνι, μαζί με την πείρα των λινοτυπών, ένα ανθρώπινο κεφάλαιο οριστικά χαμένο (και ελάχιστα υμνολογημένο).

Στο εξαιρετικά ενδιαφέρον και ωραιότατα εικονογραφημένο βιβλίο του «Το απολεσθέν θέλγητρον…» (Αθήνα, 1997), ο Αδωνις Κ. Κύρου αφηγείται την ιστορία της «Εστίας». Και διαβάζουμε πως η εφημερίδα εγκαταστάθηκε στο γνωστό σε όλους τους Αθηναίους νεοκλασικό κτίριο της Ανθίμου Γαζή το έτος 1916. Είχαν μεσολαβήσει τα Νοεμβριανά, με τα σοβαρά επεισόδια ανάμεσα σε βασιλικούς και βενιζελικούς. Θύμα των επεισοδίων ήταν και η καταστροφή των εγκαταστάσεων της βενιζελικής «Εστίας» από βασιλόφρονες αξιωματικούς. Τα γραφεία της εφημερίδας ήταν τότε στην οδό Κοραή, δίπλα στο ονομαστό καφενείο του «Γαμβέττα» (γωνία με Πανεπιστημίου) και, πιο πριν, τα αρχικά γραφεία της «Εστίας» ήταν στην οδό Παπαρρηγοπούλου (πρώην Νομισματοκοπείου), «στο παλαιό κτίριο Βούρου, όπου σήμερα στεγάζεται το Μουσείο της Πόλεως των Αθηνών».

Αυτή η αθηναϊκή αλληλουχία μάς οδηγεί στην κατανόηση των πραγμάτων. Και όταν περνά ο διαβάτης από την Ανθίμου Γαζή και σταθεί έξω από το ιστορικό κτίριο της «Εστίας», ας σκεφτεί και τον Γεώργιο Δροσίνη που το 1894 μετέτρεψε το περιοδικό «Εστία» σε απογευματινή εφημερίδα (από τον Δροσίνη, λίγα χρόνια μετά, αγοράζει την εφημερίδα ο νέος τότε Κύπριος δημοσιογράφος Αδωνις Κύρου, 1872-1918).

Στέκομαι μπροστά στο βουβό κτίριο, που έχει αδειάσει και που παραμένει μάρτυρας άλλων εποχών. Ακόμη και αν δεν υπήρχε η σύνδεση με την ιστορία του Τύπου, της πληροφορίας, της δημοσιογραφίας και των εκδοτικών επιχειρήσεων, θα αρκούσε η θέαση αυτού του κτιρίου για να προκαλέσει αισθήματα ευφορίας, πλήρωσης και αρμονίας. Είναι ένα τριώροφο κτίριο, πιθανότατα χτισμένο στα τέλη του 19ου αιώνα, αν κρίνει κανείς από τα μορφολογικά στοιχεία του. Γνήσιο δείγμα αθηναϊκού κλασικισμού σε μια φάση ώριμη.

Η σφυρήλατη είσοδος με την ιστορική επιγραφή «Εστία 1876» (έτος έκδοσης του οικογενειακού περιοδικού «Εστία» από τον Παύλο Διομήδη) υποβάλλει ευθύς αμέσως με μια αύρα ιστορικότητας. Μαίανδροι και ιωνικοί έλικες στο σχέδιο. Μπρούντζινο το μασίφ ρόπτρο. Μαρμαρόγλυπτες οι παραστάδες εκατέρωθεν με απόληξη σύνθεση ανθεμίων, παραπέμποντας εμμέσως στον κορινθιακό ρυθμό. Οι τέσσερις ξύλινες πόρτες του τυπογραφείου στο ισόγειο φέρουν ξυλόγλυπτες παραστάδες με ιωνικά επίκρανα. Μάρμαρο, ξύλο, σίδερο από εκλεκτούς τεχνίτες.

Επάνω, οροφογραφίες, ζωγραφισμένοι τοίχοι, ποτισμένη μυρωδιά χαρτιού. Ενας κόσμος… Πού πήγε;

comment-below Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή

Editor’s Pick

ΤΙ ΔΙΑΒΑΖΟΥΝ ΟΙ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ

MHT