Η αναίδεια και ο διαφημιστικός επεκτατισμός των brands, που νομίζουν ότι μέχρι και ο ουρανός αποτελεί πρόσφορο πεδίο επίδειξης προϊόντων, είναι σύμπτωμα του προβλήματος, όχι το ίδιο το πρόβλημα. Η ουσία του θέματος βρίσκεται στην κουλτούρα διαχείρισης του δημόσιου χώρου· στα νομικά και κοινωνικά ήθη που ορίζουν τη δραστηριότητά μας εκτός σπιτιού. Η ιπτάμενη φωταψία σε σχήμα παπουτσιού δεν θα έπρεπε να εκπλήσσει κανέναν, γιατί έχει νομιμοποιηθεί πολύ πριν η τεχνολογία τής επιτρέψει να υπάρξει: από τα μηχανάκια που καβαλάνε πεζοδρόμια, από τα αυτοκίνητα που παρκάρουν όπου θέλουν, από τα τραπεζοκαθίσματα που εξαπλώνονται ανεξέλεγκτα, από τα γκράφιτι που διαβρώνουν κάθε πιθανή επιφάνεια, από τα σκουπίδια και τις πολεοδομικές παραβάσεις, από την ανοχή και τη συμβολή μας σε όλα τα παραπάνω. Οταν ρυθμίσουμε τα επί της γης, ας ανησυχήσουμε και για τα εν ουρανώ.
Επαινοι και καταδίκες
Δεν υπάρχει αιτιατό δίχως αίτιο. Αναρωτιούνται πολλοί, τις τελευταίες ημέρες: για ποιον λόγο μιλούν όλοι με τα καλύτερα λόγια για την Κλαυδία, ενώ η Μαρίνα Σάττι άκουσε πέρυσι (κι ακόμα ακούει) τα εξ αμάξης; Για ποιον λόγο οι δύο γυναίκες συγκρίνονται διαρκώς λες και η αξία της μίας προϋποθέτει την ταπείνωση της άλλης; Φταίει ο περιρρέων μισογυνισμός, ασφαλώς, που διακρίνει τις γυναίκες σε καλά και κακά «κορίτσια», ανταμείβοντας όσες εναρμονίζονται με τη στερεοτυπική κατηγοριοποίησή τους και ζημιώνοντας τις υπόλοιπες. Είναι όμως ανειλικρινές να τα ρίχνουμε όλα στην έμφυλη προκατάληψη. Κάποιοι άνθρωποι απλώς είναι πιο συμπαθείς από κάποιους άλλους. Επειδή είναι πιο ευγενικοί, επειδή είναι πιο καλοσυνάτοι, επειδή δεν στηρίζουν την αυτοπροώθησή τους στο να πάνε τους άλλους «τάπα».
Ψεκάζοντας καταλήψεις
Οι άνθρωποι είναι σκληροί· η κρίση τους ούτε αντικειμενική είναι ούτε απόλυτα δικαιολογημένη. Γίνεται όμως να πέφτουν μονίμως έξω; Γίνεται το σχόλιο και ο σχολιαζόμενος να μην έχουν την παραμικρή σχέση; Η κυβέρνηση έχει βαλθεί να μας αποδείξει ότι παίρνει στα σοβαρά την πάταξη της ανομίας στα πανεπιστήμια και κάθε λίγο και λιγάκι ξετρυπώνει κι από μία κατάληψη. Αμέσως μετά, μας ενημερώνει ότι αυτή ήταν η τελευταία ενεργή κατάληψη σε ελληνικό πανεπιστήμιο. Κι έπειτα βρίσκει άλλη μία. Και την εξουδετερώνει κι αυτή. Είναι σκληρό να χαρακτηρίσει κανείς την πολιτική της Ν.Δ. ανεπαρκή κι αναξιόπιστη; Ισως είναι. Πάντως άδικο δεν είναι.
Αξιολογητές αναξιολόγητοι
Για τους 2.500 χιλιάδες εκπαιδευτικούς που φέρονται να αρνήθηκαν ή να παρεμπόδισαν την αξιολόγησή τους δεν ευθύνεται μόνο η κυβέρνηση. Ευθύνονται και όλες οι κυβερνήσεις πριν από αυτήν· ευθύνονται και οι πολίτες που διαχρονικά σιγοντάρουν τον ενδοτισμό απέναντι σε αποθρασυμένες συντεχνίες, οι οποίες θέτουν συστηματικά τα συντηρητικά τους ένστικτα πάνω από το συλλογικό συμφέρον. Είναι να απορεί κανείς όμως με την απέχθεια των εκπαιδευτικών για την αξιολόγηση: έχουν καταλάβει ότι και οι ίδιοι λειτούργημα αξιολογητή ασκούν; Τους έχει ενημερώσει κανείς ότι, σε αντίθεση με την αξιολόγηση που πραγματοποιούν εκείνοι, η αξιολόγηση στην οποία αντιδρούν δεν θα έχει συνέπειες;
Μόνοι στον κόσμο
Από πού προκύπτουν οι εκπαιδευτικοί; Από τα ελληνικά πανεπιστήμια. Εκείνα που τις προάλλες είχαν φοιτητικές εκλογές (χρήσιμες όσο και οι μύγες), στις οποίες την πρώτη θέση διεκδικούν (όπως κάθε χρόνο) δύο παρατάξεις, η ΔΑΠ και η Πανσπουδαστική, η καθεμιά με δικό της αποτέλεσμα. Πού είναι το περίεργο; Οι Ελληνες μαθαίνουν ήδη από τα φοιτητικά τους χρόνια ότι αλήθεια δεν υπάρχει. Τα πάντα είναι θέμα υποκειμενικής αντίληψης, τα πάντα είναι αλήθειες που καλλιεργούμε μόνοι μας και υποστηρίζουμε κόντρα στον κόσμο. Είμαστε ό,τι θέλουμε, κάνουμε ό,τι θέλουμε. Για εμάς, άξιος κριτής είναι μονάχα ο Θεός (δηλαδή εμείς).
