Το ότι απ’ όλα τα φαιδρά που έχει κατά καιρούς εκφράσει με απόλυτη σοβαρότητα η Νατάσσα Μποφίλιου, αυτό το οποίο έμελλε να αποτελέσει αφορμή διακωμώδησής της είναι κάτι αστείο που εξέφρασε χωρίς να παίρνει τον εαυτό της σοβαρά (ότι δηλαδή είχε αφήσει για δύο χρόνια αναμμένο τον θερμοσίφωνα) λέει πολλά για την ποιότητα και τις διαθέσεις της κοινής γνώμης. Εξηγεί, επιπλέον, τους λόγους που εξωθούν την τραγουδίστρια στην αβαθή πολιτικολογία και τις επαναστατικές εξάρσεις κάθε τόσο: στην Ελλάδα όποιος τσαλακώνεται όπως τσαλακώθηκε τώρα η Μποφίλιου (ακόμα κι αν το τσαλάκωμά του είναι άκακο και χιουμοριστικό) τιμωρείται. Αντιθέτως, όσοι μεταμορφώνονται σε σοβαροφανείς, βλοσυρές περσόνες που όλο κάτι καταγγέλλουν επιβραβεύονται με κάθε πιθανό τρόπο. Κανένας χαρακτήρας δεν γεννιέται εν κενώ και τίποτα δεν γίνεται τυχαία.
Καμία έκπληξη εδώ
Τυχαία προφανώς δεν ήταν ούτε η πτώση ανελκυστήρα στον «Ερυθρό Σταυρό». Την ελεεινή κατάσταση των ελληνικών νοσοκομείων τη γνωρίζουμε· γνωρίζουμε επίσης το χαμηλό επίπεδο των υλικοτεχνικών τους υποδομών. Ατυχήματα σαν αυτό δεν είναι όσο απρόβλεπτα υπονοεί η λέξη «ατύχημα»· ουσιαστικά, είναι δράματα αστάθμητου εύρους που απλώς περιμένουν να συμβούν. Είμαστε δε τόσο συμβιβασμένοι με τη διαρκή διακινδύνευση, που όταν δεν αποδεικνύεται θανατηφόρα, την αποτιμούμε ως αμελητέα. Είναι ενδεικτικοί οι ευφημισμοί του υπουργού: «Λυπούμαστε ιδιαίτερα για την ταλαιπωρία αυτών που είχαν την ατυχία να βρίσκονται στον ανελκυστήρα…». Λυπάται, όπως λυπάται κάποιος ουδέτερος μπροστά σε ένα δυσάρεστο θέαμα· Ταλαιπωρία, λες και άργησε το λεωφορείο δύο λεπτά. «… Και διαβεβαιώνουμε ότι τηρούνται όλες οι προβλεπόμενες διαδικασίες για την ασφάλεια των εργαζομένων, των ασθενών και των συνοδών τους». Αν όλα κύλησαν ρολόι, πώς έπεσε το ασανσέρ;
Μάθημα στις φλόγες
Οι τραγωδίες είναι συντριπτικές αλλά διαφωτιστικές. Αν διδάσκουν κάτι οι φωτιές στο Λος Αντζελες, είναι η καθολικότητα της συντριβής ως ενδεχομένου· ότι, ακόμα και όταν θεωρητικά πληρούνται όλες οι προδιαγραφές πρόληψης και προστασίας, το κακό μπορεί και πάλι να ενσκήψει, ανεξέλεγκτο και καταστροφικό. Σε ό,τι αφορά εμάς στην Ελλάδα, η μαινόμενη πυρκαγιά που λέγεται ότι έχει κάψει έκταση μεγαλύτερη από το Σαν Φρανσίσκο καλό θα ήταν να επαναπροσδιορίσει τον τρόπο που βλέπουμε τις δικές μας ετήσιες φωτιές: υπάρχει πάντα κάτι παραπάνω που μπορούμε και οφείλουμε να κάνουμε για να μην καούμε· ακόμα κι αν το κάνουμε όμως, να είμαστε σίγουροι πως κάτι θα χρειαστεί να αποχαιρετήσουμε.
Αφιλοι
Η απώλεια πειράζει τους αισθηματίες. Στην πολιτική, ακόμα κι εκείνη που γίνεται με ερασιτεχνικούς όρους, αισθήματα δεν υπάρχουν. Ετσι, η δικαστική διαμάχη που ξεκινάει τώρα μεταξύ Παύλου Πολάκη και Στέφανου Κασσελάκη, μετά την υβριστική επίθεση του πρώτου στον δεύτερο, καθόλου δεν ενοχλεί τους πρωταγωνιστές της. Είναι τόσο απευαισθητοποιημένοι, τόσο αδιάφοροι μπροστά στην ευτέλεια της απογυμνωμένης λυκοφιλίας τους, που δεν αντιλαμβάνονται την απώλεια της σοβαρότητας ως απώλεια, αλλά ως κέρδος: η χαμένη σχέση ως πρόκριμα για κερδισμένη δημοσιότητα.
Αναμενόμενη κατάληξη
Τέλος και οι πολιτικές DEI (diversity, equality, inclusion: διαφορετικότητα, ισότητα, συμπερίληψη) από τη Meta και την Amazon. Είναι άγνωστο αν και κατά πόσο αυτή η απόφαση θα επηρεάσει την κουλτούρα εντός και εκτός των εταιρειών, όμως η εξέλιξη αυτή έρχεται σαν εκπλήρωση μιας δυσοίωνης προφητείας. Οταν τα ανθρώπινα δικαιώματα απομειώνονται σε εργαλεία μάρκετινγκ και σύμβολα επίδειξης ηθικού πλεονεκτήματος, η κατάληξη δεν μπορεί παρά να είναι εις βάρος τους. Ισως τώρα γίνει αντιληπτή η διαφορά του ανθρωπισμού από τον δικαιωματισμό· ίσως ο ακτιβιστικός καιροσκοπισμός των τελευταίων ετών δώσει το έναυσμα για μια πιο υγιή και ειλικρινή σχέση των ατόμων με τις ιδέες τους.
