ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ζήτησε από τον Βλαντιμίρ Πούτιν να πάρει πίσω στη Ρωσία τους S-400, σε μια προσπάθεια να κερδίσει την εύνοια των ΗΠΑ. Αυτό υποστηρίζει το πρακτορείο ειδήσεων Bloomberg, το οποίο αναφέρει ότι ο Τούρκος πρόεδρος έθεσε το ζήτημα στον Ρώσο ομόλογό του κατά τη διάρκεια συνάντησης στο Τουρκμενιστάν στις 12 Δεκεμβρίου, στο πλαίσιο διεθνούς φόρουμ. Το πρακτορείο αναφέρει πως είχαν προηγηθεί συζητήσεις μεταξύ Μόσχας και Αγκυρας σχετικά με αυτό το ζήτημα.
Το εντυπωσιακό στοιχείο είναι ότι μία ημέρα πριν από τη συνάντηση Πούτιν – Eρντογάν, ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Αγκυρα Τομ Μπάρακ είχε αναρτήσει μήνυμα στο Χ και είχε ξεκαθαρίσει πως για να επιστρέψει η Τουρκία στο πρόγραμμα των F-35 δεν πρέπει να διαθέτει τους S-400. «Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι σε συνεχείς συζητήσεις με την Τουρκία σχετικά με την επιθυμία της να επανενταχθεί στο πρόγραμμα F-35 και την κατοχή του ρωσικής κατασκευής συστήματος αεράμυνας S-400. Οπως ορίζεται στην αμερικανική νομοθεσία, η Τουρκία δεν πρέπει να λειτουργεί, ούτε να κατέχει το σύστημα S-400 προκειμένου να επιστρέψει στο πρόγραμμα των F-35», είχε γράψει. Λίγες ημέρες νωρίτερα, στις αρχές Δεκεμβρίου, είχε δηλώσει ότι η Αγκυρα πλησιάζει στην εγκατάλειψη των S-400, προβλέποντας ότι το ζήτημα θα μπορούσε να επιλυθεί τους επόμενους τέσσερις έως έξι μήνες.
Η Τουρκία επιδιώκει να βρει μια φόρμουλα σχετικά με τα ρωσικά αντιαεροπορικά συστήματα S-400 που αγόρασε το 2019 από τη Ρωσία, έτσι ώστε να καταφέρει να πετύχει τον στόχο της για άρση των κυρώσεων CAATSA και επιστροφή της στο πρόγραμμα αγοράς των F-35.
Κανένα σχόλιο
Η τουρκική προεδρία και το υπουργείο Αμυνας αρνήθηκαν να σχολιάσουν τις πληροφορίες του Bloomberg. Το Κρεμλίνο αρνήθηκε ότι υποβλήθηκε τέτοιο αίτημα κατά τη διάρκεια της συνάντησης μεταξύ των δύο ηγετών.
Μετά τις δηλώσεις του Μπάρακ και λίγες ώρες πριν από τη συνάντηση Πούτιν – Ερντογάν, το υπουργείο Αμυνας της Τουρκίας είχε ανακοινώσει ότι «σχετικά με όσα έχουν αναφερθεί το τελευταίο διάστημα, δεν υπάρχει καμία νέα εξέλιξη γύρω από το σύστημα S-400» και είχε τονίσει ότι «οι διαβουλεύσεις συνεχίζονται για την άρση των κυρώσεων και των εμποδίων που σχετίζονται με την προμήθεια των F-35 και για την επανένταξη της χώρας μας στο πρόγραμμα».
Η κατοχή των πυραύλων από την Τουρκία και η επιθυμία της Αγκυρας να επανενταχθεί στο πρόγραμμα F-35 τέθηκαν και κατά τη διάρκεια της συνάντησης του Ερντογάν με τον Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο, τον Σεπτέμβριο. Με την αμερικανική πλευρά να έχει αιτήματα για τους S-400 αλλά και για τη μείωση της αγοράς ρωσικού αερίου και πετρελαίου.
Οι ΗΠΑ απέκλεισαν την Αγκυρα από το πρόγραμμα συμπαραγωγής των F-35 το 2019 σε απάντηση για την απόκτηση των S-400. Η Τουρκία σχεδίαζε να αποκτήσει 100 F-35 και ήδη τα πέντε πρώτα αεροσκάφη ήταν ετοιμοπαράδοτα, ενώ είχαν εκπαιδευθεί και οι Τούρκοι πιλότοι. Στη συνέχεια η Ουάσιγκτον επικαλέστηκε τον νόμο CAATSA για την αντιμετώπιση των αντιπάλων της Αμερικής μέσω κυρώσεων το 2020, για να εμποδίσει την αμυντική βιομηχανία της Τουρκίας να αποκτήσει πρόσβαση σε ευαίσθητη τεχνολογία.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Χακάν Φιντάν είχε αποκαλύψει πως λόγω των κυρώσεων η Τουρκία δεν μπορεί να παραλάβει και τους κινητήρες των F-16 που θα χρησιμοποιηθούν για το τουρκικής κατασκευής μαχητικό KAAN, όπως και άλλα σημαντικά οπλικά συστήματα.
