ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ-ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Το «τελεσίγραφο» του πρέσβη των ΗΠΑ στην Αγκυρα Τομ Μπάρακ, σύμφωνα με το οποίο «για την επιστροφή της Τουρκίας στο πρόγραμμα των F-35 η Αγκυρα θα πρέπει να απαλλαγεί από τους S-400», προκάλεσε πολλές συζητήσεις και σενάρια για το τι θα πράξει η τουρκική κυβέρνηση το επόμενο διάστημα.
Πάντως, στην τουρκική πρωτεύουσα προσδοκούν «ρετουσαρίσματα» και «χαλάρωση» των περιορισμών στον νόμο για τον εθνικό προϋπολογισμό άμυνας των ΗΠΑ (NDAA) σχετικά με τους S-400, έτσι ώστε και η Τουρκία να μπορέσει να κάνει κάποια βήματα πέραν της σημερινής αποθήκευσής τους. Ο κ. Μπάρακ, ουσιαστικά, με την ανάρτησή του στο X την περασμένη εβδομάδα απέκλεισε το ενδεχόμενο της απλής αποθήκευσης των ρωσικών αντιαεροπορικών συστημάτων. Στη γειτονική χώρα ο δημοσιογράφος της εφημερίδας Karar, Γιλντιράι Ουγούρ, υποστήριξε ότι συζητείται το σενάριο της επιστροφής των S-400 στη Ρωσία, πληροφορίες που διέψευσε την επόμενη ημέρα το υπουργείο Εθνικής Αμυνας της Τουρκίας, επισημαίνοντας ότι «δεν υπάρχει καμιά εξέλιξη» σχετικά με την τύχη του ανενεργού οπλικού συστήματος.
Αναλυτής του κρατικού πρακτορείου «Ανατολή» υποστήριξε ότι «το θέμα των S-400 συζητήθηκε και με τη Ρωσία. Οπως γνωρίζετε, οι σχέσεις του Τραμπ με τον Πούτιν είναι καλές. Ο Τραμπ συνομιλεί και με την Τουρκία για τις σχέσεις με τη Ρωσία. Θα μπορούσε να δημιουργηθεί μια φόρμουλα (για τους S-400), πάντα σε συνεννόηση με τη Ρωσία. Οπως γνωρίζετε, ο πρόεδρος Ερντογάν ταξίδεψε στο Τουρκμενιστάν και συναντήθηκε με τον Πούτιν».
Πηγές ασφαλείας της Τουρκίας αναφέρουν ότι ελπίζουν πως οι ΗΠΑ μπορούν να κάνουν κάποια βήματα που θα έδιναν σημάδια χαλάρωσης στο ζήτημα των κυρώσεων, ώστε να βοηθηθεί και η τουρκική κυβέρνηση, η οποία ήδη βρίσκεται σε νομικές και πολιτικές διαβουλεύσεις για το θέμα.
Οι τουρκικές πηγές τονίζουν ότι «οι προετοιμασίες του αμερικανικού προϋπολογισμού ξεκινούν Ιανουάριο – Φεβρουάριο. Αυτός είναι και ο λόγος που ο Τομ Μπάρακ αναφέρθηκε στους επόμενους μήνες, μιλώντας για το διάστημα των επόμενων 4-6 μηνών. Αν στο NDAA αρθούν ή χαλαρώσουν οι περιορισμοί, τότε το ζήτημα θα πάει στο Κογκρέσο και θα ψηφιστεί εκεί. Και επειδή ο Τραμπ διαθέτει πλειοψηφία, θα μπορούσε να ξεπεραστεί και το επόμενο εμπόδιο».
Στην Τουρκία υπάρχει μεγάλη προσδοκία ότι ο Ντόναλντ Τραμπ θα βρει τον τρόπο να αρθούν τα εμπόδια που συνδέονται με τις κυρώσεις CAATSA.
Η Αγκυρα, πάντως, προσπαθεί να καλύψει τα κενά που έχουν προκύψει στην αεροπορία της λόγω του αποκλεισμού της από το πρόγραμμα των F-35. Ηδη έχει υπογράψει συμφωνία προμήθειας 20 Eurofighter από τη Μεγάλη Βρετανία. Ωστόσο, οι πρώτες εκτιμήσεις αναλυτών στο CNN Turk αναφέρουν ότι τα συγκεκριμένα μαχητικά θα παραληφθούν μετά το 2030 και ότι η παράδοση θα ολοκληρωθεί το 2032, γεγονός που δεν καλύπτει τα κενά της τουρκικής αεροπορίας την επόμενη πενταετία, καθώς σήμερα διαθέτει κυρίως μαχητικά F-16 παλαιότερων εκδόσεων.
Μαχητικά από δεύτερο χέρι
Αυτός είναι και ο λόγος που τις επόμενες ημέρες, ή το αργότερο εντός Ιανουαρίου, η Αγκυρα στοχεύει να υπογράψει συμφωνία για την αγορά 12 μεταχειρισμένων Eurofighter από το Κατάρ. Τα αισιόδοξα σενάρια αναφέρουν ότι το πρώτο μαχητικό ίσως παραληφθεί τον Μάρτιο του 2026. Σύμφωνα με Τούρκους αναλυτές και πηγές ασφαλείας, θα απαιτηθεί χρόνος εκπαίδευσης και προετοιμασίας των πιλότων και του προσωπικού της αεροπορίας, διάρκειας περίπου 18 μηνών. Στόχος της γειτονικής χώρας είναι, προς τα τέλη του 2027 να είναι «μάχιμη» η πρώτη μοίρα Eurofighter.
Δεύτερος στόχος είναι και η αγορά 12 μεταχειρισμένων Eurofighter από το Ομάν. Η συμφωνία αυτή αναμένεται να υπογραφεί εντός του 2026. Πληροφορίες αναφέρουν ότι τα συγκεκριμένα μαχητικά θα πρέπει να μεταφερθούν στη Μεγάλη Βρετανία για τεχνικές προσαρμογές στα πρότυπα του ΝΑΤΟ, με αποτέλεσμα η παραλαβή τους από την τουρκική αεροπορία να μην είναι τόσο σύντομη όσο εκείνη των αεροσκαφών από το Κατάρ. Η παραλαβή τους αναμένεται το 2028.
