ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Εν μέσω των συνεχιζόμενων διαπραγματεύσεων εντός της Ευρωπαϊκής Ενωσης για την απόδοση δανείου στο Κίεβο με χρήση των «παγωμένων» περιουσιακών στοιχείων της Ρωσίας, η Μόσχα προχώρησε χθες σε μια κίνηση που ενισχύει την επίμονη άρνηση του Βελγίου να αποδεχθεί τη σχετική πρόταση της Κομισιόν. Η κεντρική τράπεζα της Ρωσίας κατέθεσε μήνυση στο χρηματοπιστωτικό ίδρυμα Euroclear με έδρα τις Βρυξέλλες για ενέργειες που, όπως ανέφερε, προκαλούν ζημία, επηρεάζοντας την ικανότητά της να διαθέσει κεφάλαια και τίτλους της.
Η Μόσχα χαρακτηρίζει παράνομη την εισήγηση της Κομισιόν για χρήση των «παγωμένων» ρωσικών κεφαλαίων υπέρ του Κιέβου.
Η νομική ενέργεια της Μόσχας έρχεται ακριβώς μία εβδομάδα πριν από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις Βρυξέλλες, όπου οι Ευρωπαίοι ηγέτες αναμένεται να λάβουν απόφαση για την απαιτούμενη χρηματοδότηση της Ουκρανίας την επόμενη διετία. Για την κεντρική τράπεζα της Ρωσίας, οι προτάσεις της Κομισιόν για χρήση των περιουσιακών στοιχείων της «είναι παράνομες και διατηρεί το δικαίωμα να χρησιμοποιήσει όλα τα διαθέσιμα μέσα για την προστασία των συμφερόντων της».
Η Κομισιόν, όμως, ξεκαθαρίζει ότι η πρότασή της έχει βασιστεί στο ευρωπαϊκό και στο διεθνές δίκαιο. Τα περιουσιακά στοιχεία της κεντρικής τράπεζας της Ρωσίας «δεν κατασχέθηκαν και τηρείται η αρχή της κυρίαρχης ασυλίας», τόνισε χθες ο επίτροπος Οικονομικών, Βάλντις Ντομπρόβσκις. «Να υπενθυμίσω ότι τα περιουσιακά στοιχεία της ρωσικής κεντρικής τράπεζας είναι “παγωμένα”, σύμφωνα με τις κυρώσεις της Ε.Ε. από την έναρξη του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία», σημείωσε. Μετά τη συνεδρίαση των υπουργών Οικονομικών στις Βρυξέλλες –όπου το εν λόγω θέμα κυριάρχησε–, ο Ντομπρόβσκις επισήμανε πως «μπορούμε να αναμένουμε ότι η Ρωσία θα συνεχίσει να κινεί νομικές διαδικασίες, ώστε να εμποδίσει την Ε.Ε. να τηρήσει το διεθνές δίκαιο και να επιδιώξει τη νομική υποχρέωση της Μόσχας να αποζημιώσει την Ουκρανία για τις ζημίες που έχει προκαλέσει».
Βελγικές ενστάσεις
Το Βέλγιο παρ’ όλα αυτά δεν πείθεται. Σύμφωνα με νομικούς κύκλους στις Βρυξέλλες, ουσιαστικά η κυβέρνηση φοβάται πως εάν το ευρωπαϊκό σχέδιο αποτύχει ή νομικά καταρρεύσει, τότε η χώρα θα βρεθεί εκτεθειμένη, καθώς αποτελεί «θεματοφύλακα» των περιουσιακών στοιχείων της Ρωσίας, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων, περίπου 185 δισ. ευρώ, κρατείται στο Euroclear. Η Μόσχα μπορεί να προσφύγει σε διεθνές δικαστήριο, βάσει συνθήκης που έχει υπογραφεί μεταξύ Βελγίου – Λουξεμβούργου και Ρωσίας. Αυτή η συνθήκη, που υπεγράφη για την προστασία των επενδυτών, επιτρέπει στις ρωσικές νομικές οντότητες να μηνύσουν το Βέλγιο, εάν οι επενδύσεις τους απαλλοτριωθούν, χωρίς αποζημίωση.
Γι’ αυτό ο Βέλγος πρωθυπουργός εκφράζει ενστάσεις ως προς τη χρήση των «παγωμένων» ρωσικών περιουσιακών στοιχείων. Αν και αρκετά κράτη-μέλη έχουν δεσμευθεί να στηρίξουν με εθνικές «εγγυήσεις» το δάνειο, σε περίπτωση που απαιτηθεί από το Euroclear να επιστρέψει άμεσα τα χρήματα προς τη Μόσχα, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα απέρριψε την προοπτική να παράσχει έκτακτη χρηματοδότηση στο βελγικό χρηματοπιστωτικό ίδρυμα, εάν χρειαστεί.
Και ενώ η πρόταση περί δανείου προς το Κίεβο βρίσκεται στον «αέρα», οι πρέσβεις της Ε.Ε. (Coreper) έλαβαν την Πέμπτη απόφαση βάσει του άρθρου 122 της Ευρωπαϊκής Συνθήκης, ώστε να διατηρηθούν επ’ αόριστον «παγωμένα» τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία στην Ευρώπη. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία θα παραμείνουν «μπλοκαρισμένα», έως ότου το Κρεμλίνο πληρώσει μεταπολεμικές αποζημιώσεις στην Ουκρανία. Σε μια τέτοια περίπτωση, το Κίεβο θα επιστρέψει τα χρήματα που έλαβε ως δάνειο.
Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με αποκάλυψη των Financial Times, η ειρηνευτική πρόταση –που συζητείται στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων με τη μεσολάβηση των ΗΠΑ για το τέλος του πολέμου– περιλαμβάνει πρόταση ένταξης της Ουκρανίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση έως την 1η Ιανουαρίου 2027. Αυτό το χρονοδιάγραμμα, καθώς το Κίεβο δεν έχει ακόμη ολοκληρώσει επίσημα κανένα από τα 36 στάδια της ενταξιακής διαδικασίας, θα ανέτρεπε την αξιοκρατική διαδικασία της Ε.Ε. για ένταξη νέων κρατών-μελών και θα υποχρέωνε τις Βρυξέλλες να επανεξετάσουν συνολικά ολόκληρο το σύστημα, προσέθεσαν οι ίδιες πηγές. Γι’ αυτόν τον λόγο, Ευρωπαίος αξιωματούχος σχολίαζε χθες σε ανταποκριτές στις Βρυξέλλες ότι η εν λόγω πρόταση «δεν κοστίζει κάτι. Αλλά δεν έχει καμία σχέση με την πραγματικότητα». Αναγνώρισε, πάντως, ότι ακριβώς επειδή η ιδέα έχει τη στήριξη του Ντόναλντ Τραμπ, ενδεχομένως θα ασκηθεί «πίεση» στον Ούγγρο πρωθυπουργό να άρει το «βέτο» και να επιτρέψει στην Ουκρανία να προχωρήσει στα επόμενα βήματα της ενταξιακής πορείας στην Ευρωπαϊκή Ενωση.
