Πριν από τη Βενεζουελανή αντιπολιτευόμενη Μαρία Κορίνα Ματσάδο, που ζει στην παρανομία και θα εκπροσωπηθεί από την κόρη της στο Οσλο, και άλλοι τιμηθέντες με Νόμπελ Ειρήνης ήταν απόντες από την τελετή απονομής του βραβείου, είτε γιατί εμποδίστηκαν είτε από επιλογή.
Ναργκίς Μοχαμαντί (2023)
Πολέμια της υποχρεωτικής χρήσης μαντίλας και της θανατικής ποινής, η Ιρανή ακτιβίστρια κρατούνταν στη φυλακή Εβίν της Τεχεράνης την ώρα της απονομής του βραβείου. Τα δίδυμα παιδιά της, ηλικίας 17 ετών, που ζουν εξόριστα στη Γαλλία, παρέλαβαν το βραβείο αντί για εκείνην και διάβασαν ομιλία την οποία είχε καταφέρει να διαβιβάσει από το κελί της.
Η Ναργκίς Μοχαμαντί έχει αφεθεί προσωρινά ελεύθερη από τα τέλη του 2024 για ιατρικούς λόγους.
Αλες Μπιαλιάτσκι (2022)
Ο Αλες Μπιαλιάτσκι, ιδρυτής και «ψυχή» επί χρόνια της Viasna, της κυριότερης οργάνωσης για την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Λευκορωσία, ήταν φυλακισμένος κατά την απονομή του βραβείου. Το επόμενο έτος καταδικάσθηκε σε δεκαετή φυλάκιση για χρηματοδότηση συλλογικών δράσεων που επέφεραν «μεγάλο πλήγμα στη δημόσια τάξη».
Ο Μπιαλιάτσκι εκπροσωπήθηκε από τη σύζυγό του στην τελετή απονομής του Νόμπελ.
Λιου Σιαομπό (2010)
Η καρέκλα έμεινε συμβολικά κενή κατά την απονομή του βραβείου Νόμπελ Ειρήνης στον Κινέζο αντιφρονούντα, που ήταν φυλακισμένος. Δεν μπόρεσε να εκπροσωπηθεί ούτε από τη σύζυγό του, τη Λιου Σια, η οποία ήταν σε κατ’ οίκον περιορισμό, ούτε από τους τρεις αδελφούς του, που δεν μπορούσαν να εγκαταλείψουν την κινεζική επικράτεια.
Μορφή του δημοκρατικού κινήματος της Τιενανμέν το 1989, «μαύρο πρόβατο» για το κομμουνιστικό καθεστώς, ο συγγραφέας και καθηγητής Λογοτεχνίας απελευθερώθηκε υπό όρους αφού διαγνώστηκε τον Μάιο του 2017 με καρκίνο στο τελικό στάδιο. Πέθανε τον Ιούλιο της ίδιας χρονιάς.
Αούνγκ Σαν Σου Τσι (1991)
Η αντιφρονούσα από τη Μιανμάρ ήταν σε κατ’ οίκον περιορισμό όταν τιμήθηκε με το βραβείο, αλλά η στρατιωτική χούντα που βρισκόταν στην εξουσία τής επέτρεψε να μεταβεί στο Οσλο για να το παραλάβει. Προτίμησε ωστόσο να παραμείνει στη Μιανμάρ φοβούμενη ότι δεν θα της επιτραπεί να επιστρέψει.
Εκείνη τη χρονιά, μια κενή καρέκλα τοποθετήθηκε στο βήμα. Ο σύζυγός της και οι δύο γιοι τους παρέλαβαν το βραβείο εκ μέρους της.
Λεχ Βαλέσα (1983)
Αν και ήταν ελεύθερος όταν παρέλαβε το βραβείο το 1983, ο Λεχ Βαλέσα, ηγέτης στην παρανομία του συνδικάτου Solidarnosc (Αλληλεγγύη), αποφάσισε να μην πάει στην τελετή απονομής, φοβούμενος δεν θα μπορούσε να επιστρέψει στην Πολωνία.
Εκπροσωπήθηκε από τη σύζυγό του και τον γιο τους.
Αντρέι Ζαχάροφ (1975)
Τιμηθείς για τους αγώνες του υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ο φυσικός και αντιφρονών Αντρέι Ζαχάροφ δεν μπόρεσε να πάει στο Οσλο για να παραλάβει το βραβείο, καθώς η Σοβιετική Ενωση αρνήθηκε να του χορηγήσει άδεια να βγει από τη χώρα.
Εκπροσωπήθηκε από τη σύζυγό του, Ελενα Μπόνερ, ακτιβίστρια επίσης για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Χένρι Κίσινγκερ και Λε Ντουκ Το (1973)
Το Νόμπελ Ειρήνης 1973, ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα στην Ιστορία του βραβείου, απονεμήθηκε απουσία των δύο τιμηθέντων, οι οποίοι βραβεύθηκαν για την επίτευξη εφήμερης εκεχειρίας στο Βιετνάμ.
Ο Λε Ντουκ Το αρνήθηκε το βραβείο υποστηρίζοντας πως η εκεχειρία που επιτεύχθηκε έπειτα από διαπραγματεύσεις δεν τηρήθηκε, ενώ ο Κίσινγκερ δεν τόλμησε να μεταβεί στο Οσλο, με τον φόβο διαδηλώσεων.
Καρλ φον Οσιέτσκι (1935)
Οταν τιμήθηκε με το βραβείο, ο Γερμανός ειρηνιστής δημοσιογράφος, που συνελήφθη το 1933 κατά τις μαζικές συλλήψεις αντιπολιτευόμενων οι οποίες ακολούθησαν την πυρκαγιά στο Ράιχσταγκ, βρισκόταν σε στρατόπεδο συγκέντρωσης των ναζί.
Τα χρήματα του βραβείου δόθηκαν σε δημοσιογράφο ο οποίος εξαπάτησε την οικογένεια του Καρλ φον Οσιέτσκι και καταδικάσθηκε σε δύο χρόνια καταναγκαστικά έργα για αυτό.
Ο αντιφρονών στο καθεστώς των ναζί άφησε την τελευταία του πνοή το 1938 στο νοσοκομείο, εξακολουθώντας να βρίσκεται υπό κράτηση.
Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ
