Η ένταση που σιγοβράζει μεταξύ Ταϊλάνδης και Καμπότζης βρίσκεται στο κόκκινο για ακόμη μία φορά κατά μήκος των κοινών συνόρων τους, εκτροχιάζοντας μια εύθραυστη εκεχειρία που υποστηρίχθηκε από τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ τον περασμένο Οκτώβριο.
Τουλάχιστον πέντε Ταϊλανδοί στρατιώτες και επτά πολίτες της Καμπότζης έχουν σκοτωθεί από χθες, Δευτέρα, με τις δύο χώρες να ανταλλάσσουν κατηγορίες για το ποιος ευθύνεται για την έναρξη της βίας.
Οι συγκρούσεις, οι οποίες έχουν οδηγήσει την Ταϊλάνδη να εξαπολύει αεροπορικές επιδρομές κατά μήκος των συνόρων, είναι οι πιο σοβαρές αφότου συμφωνήθηκε η εκεχειρία τον Ιούλιο.
Πώς ξεκίνησε η συνοριακή διαμάχη
Δεν πρόκειται για πρόσφατη διαμάχη. Η διαμάχη μεταξύ Ταϊλάνδης και Καμπότζης ξεκίνησε πριν από περισσότερο από έναν αιώνα, όταν τα σύνορα των δύο χωρών χαράχθηκαν μετά τη γαλλική κατοχή της Καμπότζης.
Οι εχθροπραξίες κλιμακώθηκαν το 2008, όταν η Καμπότζη προσπάθησε να καταχωρίσει έναν ναό του 11ου αιώνα που βρίσκεται στην αμφισβητούμενη περιοχή ως Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Η κίνηση αυτή αντιμετωπίστηκε με έντονες διαμαρτυρίες από την Ταϊλάνδη.
Με τα χρόνια υπήρξαν σποραδικές συγκρούσεις. Στρατιώτες και πολίτες σκοτώνονταν σε μάχες και στις δύο πλευρές.
Οι πιο πρόσφατες εντάσεις κλιμακώθηκαν τον Μάιο, μετά τον θάνατο ενός στρατιώτη της Καμπότζης σε σύγκρουση. Το επεισόδιο βύθισε τις σχέσεις μεταξύ των χωρών στη χειρότερη κρίση, εδώ και πάνω από μια δεκαετία.
Πριν από την πρώτη φάση των μαχών τον Ιούλιο, οι δύο χώρες είχαν επιβάλει περιορισμούς στα σύνορα. Η Καμπότζη απαγόρευσε τις εισαγωγές από την Ταϊλάνδη, μεταξύ άλλων, φρούτων και λαχανικών, ηλεκτρικού ρεύματος και υπηρεσιών διαδικτύου.
Και οι δύο χώρες είχαν επίσης ενισχύσει την παρουσία στρατευμάτων τους κατά μήκος των συνόρων τις τελευταίες εβδομάδες.
Τι πυροδότησε τις εντάσεις τον Δεκέμβριο
Οι δύο πλευρές έχουν δώσει διαφορετικές εκδοχές για το τι συνέβη.
Τη Δευτέρα 8 Δεκεμβρίου, ο ταϊλανδέζικος στρατός ανακοίνωσε ότι τα στρατεύματά του απάντησαν σε πυρά της Καμπότζης στην επαρχία Ουμπόν Ρατσατάνι της Ταϊλάνδης. Ανέφερε ότι ένας Ταϊλανδός στρατιώτης σκοτώθηκε.
Ο ταϊλανδέζικος στρατός ανακοίνωσε επίσης ότι εξαπέλυσε αεροπορικές επιδρομές σε στρατιωτικούς στόχους κατά μήκος των αμφισβητούμενων συνόρων.
Ωστόσο, το υπουργείο Αμυνας της Καμπότζης ανακοίνωσε ότι οι ταϊλανδέζικες δυνάμεις ήταν που επιτέθηκαν πρώτες, στην επαρχία Πρία Βιχέρ. Η Καμπότζη επέμεινε ότι δεν ανταπέδωσε.
Την επόμενη μέρα, ο στρατός της Ταϊλάνδης κατηγόρησε την Καμπότζη ότι εκτόξευσε πυραύλους και χρησιμοποίησε μη επανδρωμένα αεροσκάφη για ρίψεις βομβών εναντίον στρατευμάτων της. Κάποιοι από τους πυραύλους, όπως ανακοινώθηκε, έπληξαν περιοχές αμάχων.
Η Καμπότζη κατηγόρησε, από την πλευρά της, την Ταϊλάνδη ότι άνοιξε πυρ αδιακρίτως σε περιοχές αμάχων στην επαρχία Πουρσάτ στα σύνορα.
Τι συνέβη κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων τον Ιούλιο
Και οι δύο πλευρές αντάλλαξαν πυρά, με τη μία να ισχυρίζεται ότι η άλλη πυροδότησε τη σύγκρουση.
Η σύγκρουση κλιμακώθηκε γρήγορα. Η Ταϊλάνδη κατηγόρησε την Καμπότζη ότι εκτόξευσε πυραύλους και η Μπανγκόκ προχώρησε σε αεροπορικές επιδρομές εναντίον στρατιωτικών στόχων της Καμπότζης.
Τουλάχιστον 48 άνθρωποι σκοτώθηκαν και χιλιάδες εκτοπίστηκαν κατά τη διάρκεια των μαχών, διάρκειας πέντε ημερών.
Στη συνέχεια, ο Τραμπ παρενέβη και, με τη βοήθεια της Μαλαισίας, ξεκίνησαν διαπραγματεύσεις για κατάπαυση του πυρός.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ τον Οκτώβριο επέβλεψε την υπογραφή της «ειρηνευτικής συμφωνίας της Κουάλα Λουμπούρ». Η Ταϊλάνδη αναφέρθηκε σε αυτήν ως «Κοινή Διακήρυξη των πρωθυπουργών της Ταϊλάνδης και της Καμπότζης σχετικά με τα αποτελέσματα της συνάντησής τους στην Κουάλα Λουμπούρ».
Και οι δύο πλευρές συμφώνησαν να αποσύρουν τα βαρέα όπλα τους από την αμφισβητούμενη περιοχή και να συστήσουν προσωρινή ομάδα παρατηρητών για να την παρακολουθούν.
Το επόμενο βήμα υποτίθεται ότι θα περιελάμβανε την απελευθέρωση 18 στρατιωτών της Καμπότζης που κρατούνταν στην Ταϊλάνδη.
Τι συνέβη με την «ειρηνευτική συμφωνία» του Τραμπ
Η Ταϊλάνδη ανέστειλε τη συμφωνία τον Νοέμβριο. Ο πρωθυπουργός της Ταϊλάνδης Ανουτίν Τσαρνβιρακούλ δήλωσε ότι η απειλή για την ασφάλεια «δεν έχει στην πραγματικότητα μειωθεί».
Η Καμπότζη ανακοίνωσε ότι παρέμενε προσηλωμένη στους όρους της συμφωνίας.
Μετά το ξέσπασμα των συγκρούσεων τον Δεκέμβριο, ο υπουργός Εξωτερικών της Ταϊλάνδης Σιχασάκ Φουανγκκετκέοου δήλωσε ότι η εκεχειρία «δεν λειτουργεί» και ότι «η μπάλα είναι στο γήπεδο της Καμπότζης».
Ο πρώην πρωθυπουργός της Καμπότζης Χουν Σεν δήλωσε ότι η χώρα του ανταπέδωσε τα πυρά αργά τη Δευτέρα, προκειμένου «η εκεχειρία να γίνει σεβαστή».
Εν τω μεταξύ, ο Τραμπ κάλεσε και τις δύο πλευρές να σεβαστούν τη συμφωνία, ανέφερε το πρακτορείο ειδήσεων Reuters.
Πού θα οδηγήσει η κρίση
Εχουν σημειωθεί σοβαρές ανταλλαγές πυρών και στο παρελθόν, ωστόσο οι τελευταίες αποκλιμακώθηκαν σχετικά γρήγορα.
Σύμφωνα με ανταπόκριση του BBC, οι νυν ηγεσίες και στις δύο χώρες δεν έχουν τη δύναμη και την αυτοπεποίθηση να αποσυρθούν από την αντιπαράθεση.
Πηγή: BBC
