ΚΑΜΠΕΡΑ. Μία από τις αυστηρότερες απαγορεύσεις χρήσης μέσων κοινωνικής δικτύωσης από ανηλίκους στον κόσμο θέτει από αύριο σε εφαρμογή η Αυστραλία, απαιτώντας από τις σημαντικότερες πλατφόρμες να εμποδίζουν την πρόσβαση σε χρήστες κάτω των 16 ετών.
Το μέτρο, που θα αρχίσει να εφαρμόζεται από αύριο το πρωί, αποτελεί την πρώτη φορά που κυβέρνηση χώρας διατάζει την καθολική αφαίρεση λογαριασμών ανηλίκων στα παγκόσμια αυτά δίκτυα. Την εφαρμογή της αυστηρής αυστραλιανής νομοθεσίας παρακολουθούν με ενδιαφέρον άλλες χώρες από την Ευρώπη, την Ασία και τη Λατινική Αμερική. Πολλές από τις χώρες αυτές εξερευνούν αντίστοιχες μεθόδους και εξετάζουν κατά πόσον οι μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας είναι ικανές και πρόθυμες να τηρήσουν τους νέους κανόνες.
Εφηβοι έχουν ήδη δοκιμάσει τρόπους παράκαμψης των περιορισμών, ώστε να μπορούν να παραμείνουν συνδεδεμένοι σε πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης.
Κίνητρο της απαγόρευσης υπήρξαν ανησυχίες για τον κίνδυνο της ψηφιακής εξάρτησης στους νέους και τις επιπτώσεις της στην ψυχική υγεία τους. Η Δανία σχεδιάζει απαγόρευση χρήσης των social media για παιδιά κάτω των 15 ετών, με εξαιρέσεις για παιδιά 13-15 ετών που έχουν εξασφαλίσει άδεια από τους γονείς.
Η υπουργός Ψηφιακών Υποθέσεων της Δανίας, Καρολίνε Στε-Ολσεν, είπε ότι καλωσορίζει το φιλόδοξο νομοθέτημα της Καμπέρας και υπογράμμισε την ανάγκη αντιμετώπισης της ενισχυόμενης επιρροής του ψηφιακού περιβάλλοντος στους νέους.
Την πρόσβαση νέων κάτω 16 ετών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σχεδιάζει να περιορίσει και η Βραζιλία, υποχρεώνοντας τους νεαρούς χρήστες να διαθέτουν λογαριασμό συνδεδεμένο με αυτόν ενηλίκου κηδεμόνα τους. Οι βραζιλιάνικες αρχές θεωρούν ότι η προσέγγιση της Αυστραλίας θα αποτελέσει σημείο αναφοράς για τη νομική πλαισίωση της χρήσης των social media.
Στην Ασία, η Μαλαισία ανήγγειλε ότι θα επιβάλει περιορισμούς μέσα στο 2026, ενώ η Ινδονησία σχεδιάζει να απαιτείται άδεια από τους γονείς για χρήση των social media από άτομα κάτω των 18 ετών. Η υπουργός Τηλεπικοινωνιών της Ινδονησίας, Μέιτα Χαφίντ, τόνισε ότι η κυβέρνησή της «έμαθε πολλά από την Αυστραλία». Ισπανία, Νέα Ζηλανδία και Σιγκαπούρη έχουν και αυτές εκφράσει ενδιαφέρον για επιβολή ανάλογων περιορισμών βασισμένων στην ηλικία χρηστών.
Την εφαρμογή της απαγόρευσης στην Αυστραλία επιβλέπει η επίτροπος Ψηφιακής Ασφάλειας της χώρας, Τζούλι Ινμαν-Γκραντ, η υπηρεσία της οποίας θα αναλάβει «λογικές ενέργειες» προκειμένου να εντοπίζονται και να απομακρύνονται οι ανήλικοι χρήστες. Η Γκραντ περιέγραψε τους νέους κανόνες ως «πρώτο ντόμινο», για να εκφράσει την ικανοποίησή της για το παγκόσμιο ενδιαφέρον που έχει προκαλέσει το αυστραλιανό νομοθέτημα και η εφαρμογή του. «Οι κυβερνήσεις παρατηρούν προσεκτικά, ενώ οι πλατφόρμες προσπάθησαν ήδη να αντιδράσουν, φοβούμενες τις διεθνείς επιπτώσεις του νόμου μας», είπε η Γκραντ, που αποκάλυψε ότι εκπρόσωποι των εταιρειών αυτών ήλθαν σε επαφή με την κυβέρνηση Τραμπ, επικαλούμενες την ελευθερία της έκφρασης και επιδιώκοντας προεδρική μεσολάβηση. Στον κατάλογο απαγορεύσεων της Αυστραλίας περιλαμβάνονται οι εξής εταιρείες και πλατφόρμες: Facebook, Instagram, TikTok, Snapchat, X, YouTube, Reddit, Twitch, Kick και Threads. Ποσοστό 96% των ανηλίκων στην Αυστραλία –περισσότεροι από ένα εκατομμύριο– χρησιμοποιεί πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης. Η κυβέρνηση της Καμπέρα χαρακτήρισε «ρευστή» τη λίστα της απαγόρευσης, τονίζοντας ότι πλατφόρμες που δεν περιλαμβάνονται, ενδέχεται να προστεθούν, εφόσον προσελκύσουν μεγάλο αριθμό νέων χρηστών.
Παραμένουν ελεύθερες
Για την ώρα οι πλατφόρμες Roblox, YouTube Kids, Discord, WhatsApp, Pinterest, LinkedIn, Google Classroom, LEGO Play, GitHub, Steam και Messenger δεν περιλαμβάνονται στη λίστα. Η υπουργός εξήγησε ότι υπηρεσίες όπως οι YouTube Kids και Google Classroom σχεδιάστηκαν ειδικά για παιδιά και διαθέτουν ενσωματωμένα μέτρα ασφαλείας. Η ανταγωνιστική του Χ πλατφόρμα Blue Sky δεν απαγορεύθηκε, καθώς η διείσδυσή της στο νεανικό κοινό της Αυστραλίας είναι ελάχιστη.
Η 13χρονη Ιζομπελ αποκάλυψε στο BBC πόσο εύκολη είναι η παράκαμψη της ψηφιακής απαγόρευσης. Το Σαββατοκύριακο, δοκιμαστική περίοδος του νόμου, η Ιζομπελ μπήκε στο αγαπημένο της Snapchat για να δεχθεί προειδοποιητικό μήνυμα ότι η σύνδεσή της θα διακοπτόταν εφόσον δεν αποδείκνυε ότι είναι πάνω από 16 ετών. «Βρήκα μια φωτογραφία της μαμάς μου, την έβαλα μπροστά στην κάμερα του κινητού και με άφησε αμέσως να μπω. Με ευχαρίστησε μάλιστα που πιστοποίησα την ηλικία μου. Ακουσα ότι κάποιες χρησιμοποίησαν φωτογραφία της Μπιγιονσέ», λέει η Ιζομπελ, η μητέρα της οποίας είχε ήδη αποφασίσει να της επιτρέπει να χρησιμοποιεί τις πλατφόρμες.
