Σε δύο προτάσεις κατέληξε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη χρηματοδότηση του απαιτούμενου δανείου προς την Ουκρανία για την επόμενη διετία.
Η μια αφορά τη χρήση των «παγωμένων» περιουσιακών στοιχείων της κεντρικής τράπεζας της Ρωσίας ύψους 210 δισ. ευρώ και η δεύτερη την έκδοση κοινού χρέους.
Συγκεκριμένα, η Κομισιόν προτείνει την παροχή δανείου «αποζημιώσεων» ύψους 165 δισ. ευρώ, που θα περιλαμβάνει 25 δισ. ευρώ από τα «παγωμένα» ρωσικά περιουσιακά στοιχεία σε διάφορα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα σε αρκετά κράτη-μέλη της Ε.Ε, εκτός από 140 δισ., που κρατούνται στο χρηματοπιστωτικό ίδρυμα, Euroclear στο Βέλγιο.
Στο πλαίσιο του δανείου «αποζημιώσεων» τουλάχιστον 115 δισ. ευρώ θα διατεθούν για τη χρηματοδότηση της αμυντικής βιομηχανίας της Ουκρανίας, ενώ 50 δισ. ευρώ θα καλύψουν τις δημοσιονομικές ανάγκες του Κιέβου για τα επόμενα δύο χρόνια.
«Με τις σημερινές προτάσεις, θα διασφαλίσουμε ότι η Ουκρανία έχει τα μέσα να υπερασπιστεί τον εαυτό της και να προωθήσει τις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις από θέση ισχύος», τόνισε η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. «Προτείνουμε τη δημιουργία ενός δανείου αποζημιώσεων, χρησιμοποιώντας τα ταμειακά υπόλοιπα από τα “παγωμένα” ρωσικά περιουσιακά στοιχεία», ανέφερε για να τονίσει ότι παρέχονται παράλληλα «ισχυρές διασφαλίσεις για τα κράτη-μέλη μας».
Για την πρόεδρο της Κομισιόν, η Ε.Ε. μέσω των προτάσεων αυτών «αυξάνει το κόστος του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας. Και αυτό θα πρέπει να λειτουργήσει ως ένα περαιτέρω κίνητρο για τη Ρωσία να συμμετάσχει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων».
Επί της ουσίας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρέχει σήμερα το νομικό πλαίσιο για τις δύο αυτές προτάσεις, κάτι που ζήτησαν τα κράτη-μέλη, προκειμένου να λάβουν σχετικές αποφάσεις.
Στις προτάσεις αυτές κατέληξαν οι Βρυξέλλες ύστερα από μήνες διαβουλεύσεων για την παροχή του λεγόμενου «δάνειου αποζημιώσεων». Οι ηγέτες της Ε.Ε., άλλωστε, συμφώνησαν τον περασμένο Οκτώβριο να καλύψουν τις «πιεστικές οικονομικές ανάγκες» της Ουκρανίας την προσεχή διετία, αλλά χωρίς να εγκρίνουν σχέδιο για τη χρήση 140 δισ. ευρώ ρωσικών δεσμευμένων πόρων στην Ευρώπη, ώστε να χορηγηθεί δάνειο στο Κίεβο.
Ομως πλέον, η τρέχουσα συγκυρία και οι ταχέως εξελισσόμενες διαπραγματεύσεις για την ειρήνευση στην Ουκρανία αύξησαν την «πίεση» προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που βρίσκει εδώ και καιρό «απέναντι» τις νομικές ανησυχίες του Βελγίου, που κρατά το μεγαλύτερο μέρος των «παγωμένων» ρωσικών περιουσιακών στοιχείων στο χρηματοπιστωτικό ίδρυμα, Euroclear.
Η πλειονότητα των κρατών-μελών είναι υπέρ της χρήσης των ρωσικών «παγωμένων» περιουσιακών στοιχείων, όμως το Βέλγιο εξακολουθεί έως σήμερα να απορρίπτει την εν λόγω πρόταση. Αν και χρειάζεται ειδική πλειοψηφία για την έγκρισή της, ωστόσο, οι ευρωπαϊκοί θεσμοί θεωρούν πολιτικά απαραίτητη τη συμμετοχή του Βελγίου.
Ομως, για την έκδοση κοινού χρέους και εγγύηση του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού, απαιτείται ομόφωνη έγκριση από τους «27» κάτι που δυσκολεύει μια σχετική απόφαση λόγω του «βέτο» της Ουγγαρίας για νέα χρηματοδοτική βοήθεια προς την Ουκρανία.
Το «πακέτο», που προτείνει σήμερα η Κομισιόν περιλαμβάνει:
- Προτεινόμενη ρύθμιση για τη θέσπιση του δανείου αποζημιώσεων
- Πρόταση απαγόρευσης κάθε μεταφοράς στη Ρωσία των παγωμένων περιουσιακών στοιχείων της κεντρικής τράπεζας της Ρωσίας
- Δύο προτάσεις, που θέτουν σε εφαρμογή σημαντικές «δικλίδες ασφαλείας» για το δάνειο αποζημιώσεων, με σκοπό την προστασία των κρατών-μελών της Ε.Ε. και των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων από πιθανά μέτρα αντιποίνων. Οι δύο κοινές προτάσεις για την τροποποίηση του Κανονισμού 833/2014 του Συμβουλίου θα δημοσιοποιηθούν μόλις το Συμβούλιο λάβει σχετική θέση επί αυτής, σύμφωνα με τις ισχύουσες διαδικασίες και θα συμπληρωθούν με παράλληλη απόφαση από την ύπατη εκπρόσωπο της Ε.Ε. για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας Κάγια Κάλας.
- Προτεινόμενη τροποποίηση του ισχύοντος πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου, ώστε να καταστεί δυνατή η χρήση του προϋπολογισμού της Ε.Ε. για τη στήριξη ενός δανείου προς την Ουκρανία, το οποίο θα μπορούσε να εξυπηρετήσει και τις δύο λύσεις που προτάθηκαν.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες καλούνται πλέον να λάβουν σχετικές αποφάσεις στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 18 Δεκεμβρίου, στις Βρυξέλλες.
