Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι βρίσκεται αντιμέτωπος με έντονη πολιτική πίεση να απομακρύνει τον επικεφαλής της προεδρικής του διοίκησης, Αντρίι Γερμάκ, σε μια υπόθεση που εξελίσσεται στη σοβαρότερη εσωτερική κρίση για το Κίεβο από την έναρξη της ρωσικής εισβολής.
Τέσσερις ανώτεροι Ουκρανοί αξιωματούχοι περιγράφουν ότι η πίεση προέρχεται όχι μόνο από την αντιπολίτευση αλλά και από στελέχη του κυβερνώντος κόμματος Υπηρέτης του Λαού, γεγονός που περιπλέκει τη θέση του προέδρου.
Η κρίση αναμένεται να κορυφωθεί την Πέμπτη, όταν ο Ζελένσκι θα έχει διαδοχικές συσκέψεις με κυβερνητικούς και βουλευτές.
Ο Γερμάκ, στενός συνεργάτης και κεντρικός παράγοντας στη λήψη αποφάσεων από το 2019, έχει συχνά περιγραφεί ως «συμπρόεδρος» λόγω της επιρροής του στον προεδρικό μηχανισμό.
Η αμφισβήτησή του έρχεται σε μια περίοδο κατά την οποία ο πρόεδρος πρέπει να καθησυχάσει τους δυτικούς εταίρους σχετικά με τη δέσμευση της Ουκρανίας στο κράτος δικαίου και στη διαφάνεια.
Το σκάνδαλο που πυροδότησε την πολιτική αναταραχή συνδέεται με την Energoatom, τη δημόσια εταιρεία πυρηνικής ενέργειας. Την περασμένη εβδομάδα, νυν και πρώην αξιωματούχοι κατηγορήθηκαν για χειραγώγηση συμβολαίων και υπεξαίρεση χρημάτων μέσω δικτύου που, σύμφωνα με τις Αρχές, φέρεται να ξέπλυνε περίπου 100 εκατ. δολάρια από μυστικό γραφείο στο Κίεβο. Οι περισσότεροι κατηγορούμενοι αρνούνται τις κατηγορίες.
Οι αντίπαλοι του Γερμάκ επιχειρούν να τον συνδέσουν άμεσα με την υπόθεση, υποστηρίζοντας ότι ο ίδιος ή συνεργάτης του είναι το πρόσωπο που αναφέρεται ως «Ali Baba» («Αλή Μπαμπά») σε τηλεφωνικές υποκλοπές.
Το NABU, ο ανεξάρτητος θεσμός κατά της διαφθοράς, δηλώνει ότι δεν μπορεί «να επιβεβαιώσει ούτε να διαψεύσει» αυτή την εκδοχή. Ο Γερμάκ απορρίπτει κάθε εμπλοκή, λέγοντας ότι κάποιοι τον κατηγορούν «χωρίς καμία απόδειξη».
Το πολιτικό πλήγμα προέρχεται και από προηγούμενη προσπάθεια της προεδρικής διοίκησης να περιορίσει την ανεξαρτησία του NABU τον Ιούλιο, μια κίνηση που είχε προκαλέσει έντονη δημόσια αντίδραση.
Επικριτές του Γερμάκ εκτιμούν ότι η σύγκρουση με το γραφείο ήταν καθοριστική για τη σημερινή κλιμάκωση: «Εκείνοι που έχασαν επιρροή ζητούν από τον πρόεδρο να τον αποπέμψει», ανέφερε ανώτερος Ουκρανός αξιωματούχος.
Ο Ζελένσκι έχει ήδη επιβάλει κυρώσεις στον Τιμούρ Μίντιτς, πρώην επιχειρηματικό συνεργάτη του, και διέταξε ελέγχους σε εταιρείες του ενεργειακού τομέα.
Ωστόσο, βουλευτές της αντιπολίτευσης και μέλη του κυβερνώντος κόμματος θεωρούν ότι τα μέτρα δεν επαρκούν. Ο πρώην πρόεδρος Πετρό Ποροσένκο ανακοίνωσε ότι το κόμμα του συλλέγει υπογραφές για αποπομπή της κυβέρνησης, επικαλούμενος την ανάγκη αποκατάστασης εμπιστοσύνης εντός και εκτός Ουκρανίας.
Βουλευτές του Υπηρέτη του Λαού αναγνωρίζουν ότι η υπόθεση έχει ήδη προκαλέσει εσωτερική αναταραχή, ειδικά μετά τη δημοσιοποίηση των ηχογραφημένων συνομιλιών από το NABU. «Ολοι ξέρουν ότι οι συνομιλίες οδηγούν προς αυτόν», είπε ένας βουλευτής, προβλέποντας την παραίτηση του Γερμάκ.
Δύο Ουκρανοί αξιωματούχοι ανέφεραν ότι ο Ζελένσκι τούς διαβεβαίωσε πως δεν θα υποκύψει στην πίεση και ότι ο Γερμάκ θα παραμείνει στη θέση του, αλλά και ότι εξετάζονται αλλαγές στην κυβέρνηση, ενδεχομένως με τη συμμετοχή στελεχών της αντιπολίτευσης ώστε να κατευναστούν οι επικριτές.
Ο πρόεδρος έχει δηλώσει ότι προετοιμάζει «αναγκαίες νομοθετικές πρωτοβουλίες και γρήγορες αποφάσεις» χωρίς να δώσει λεπτομέρειες. Το NABU αποφεύγει οποιαδήποτε επίσημη επιβεβαίωση για τον ρόλο του Γερμάκ, ενώ ο επικεφαλής του, Σεμέν Κριβονός, ανέφερε ότι δεν μπορεί να σχολιάσει εν εξελίξει έρευνα.
Ο Γερμάκ δεν σχολίασε τις τελευταίες εξελίξεις. Ο πρόεδρος αναμένεται να τοποθετηθεί επίσημα μετά την επιστροφή του στο Κίεβο.
Politico
