Η Ακροδεξιά της Χιλής έχει αρκετές πιθανότητες να κερδίσει τον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών που πρόκειται να πραγματοποιηθούν στις 14 Δεκεμβρίου.
Ο υπερσυντηρητικός Χοσέ Αντόνιο Καστ έλαβε το 23,9% των ψήφων στον πρώτο γύρο την Κυριακή και βρέθηκε μόλις τρεις μονάδες πίσω από την κομμουνίστρια Γιανέτ Χάρα, που συγκέντρωσε ποσοστό 26,8%.
Είναι το χειρότερο αποτέλεσμα για την Αριστερά από το 1990 και θεωρείται πολύ πιθανό ο Καστ, με την υποστήριξη των άλλων δύο δεξιών υποψηφίων, να ξεπεράσει το 50% που απαιτείται στον δεύτερο γύρο για να κερδίσει.
Τι έχει συμβεί
Στα τέσσερα χρόνια της διακυβέρνησης υπό τον πρόεδρο Γκαμπριέλ Μπόριτς, η Δεξιά έχει ριζοσπαστικοποιηθεί περισσότερο.
Ο Μπόριτς δεν έχει καταφέρει να πείσει τη συντριπτική πλειοψηφία των ψηφοφόρων, οι οποίοι ανησυχούν κυρίως για την αύξηση της εγκληματικότητας.
Επιπλέον, η υποψήφια Χάρα φέρει το βάρος της κληρονομιάς της ως υπουργού Εργασίας.
Παρά τα επιτεύγματα, συμπεριλαμβανομένης της ψήφισης μιας πολυαναμενόμενης μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού συστήματος, έχει αντιμετωπίσει κριτική για το ποσοστό ανεργίας, το οποίο σήμερα παραμένει σταθερό στο 8,5%.
Η κυριαρχία των ζητημάτων που αφορούν την έννομη τάξη σηματοδότησε δραστική αλλαγή σε σχέση με το κύμα της αριστερής αισιοδοξίας και των ελπίδων για τη σύνταξη νέου Συντάγματος που έφερε στην εξουσία τον νυν πρόεδρο Μπόριτς στην εξουσία, ο οποίος δεν επιτρέπεται να θέσει υποψηφιότητα για επανεκλογή.
Τέλος εποχής;
Αυτό θα μπορούσε να είναι το τέλος μιας εποχής. Τριάντα πέντε χρόνια μετά την επιστροφή στη Δημοκρατία, η Χιλή αντιμετωπίζει, για πρώτη φορά, την πιθανότητα ένας ανοιχτός υποστηρικτής της δικτατορίας του Πινοσέτ να φτάσει στο προεδρικό μέγαρο.
«Η αλλαγή θα έρθει», δήλωσε ο Καστ στους υποστηρικτές του το βράδυ της Κυριακής, προσθέτοντας ότι μία «πραγματική νίκη» θα έρθει όταν οι Αρχές νικήσουν το οργανωμένο έγκλημα, κλείσουν τα σύνορα για τους παράτυπους μετανάστες και μεταρρυθμίσουν το υπερφορτωμένο σύστημα υγειονομικής περίθαλψης.
Εν τω μεταξύ, η υποψήφια Χάρα αγωνίζεται να κερδίσει υποστήριξη, κάνοντας από την Κυριακή επαφές και καταθέτοντας προτάσεις στους υποψηφίους που έχασαν στον πρώτο γύρο.
Τι συμβαίνει στη Λατινική Αμερική
Η δεξιόστροφη κλίση της Χιλής έρχεται τη στιγμή που πρόσφατα καταγράφηκαν αντίστοιχες ήττες της Αριστεράς σε άλλες χώρες της Λατινικής Αμερικής.
Αυξανόμενη είναι η δυναμική και για τους δεξιούς υποψηφίους στην Κολομβία, στο Περού και στη Βραζιλία, όπου οι φόβοι για την ασφάλεια αποτελούν επίσης βασικά ζητήματα.
Θα μπορούσε επίσης να προσφέρει στην κυβέρνηση Τραμπ την ευκαιρία να χτίσει πάνω στις συμμαχίες που έχει σφυρηλατήσει με δεξιές κυβερνήσεις στην Αργεντινή, στον Ισημερινό και στο Ελ Σαλβαδόρ.
Οι σχέσεις με τον Τραμπ
Σε ένδειξη λαϊκής εξέγερσης κατά του status quo, ο Φράνκο Παρίσι, του κεντροδεξιού Κόμματος του Λαού, που πρότεινε την εγκατάσταση ναρκών κατά μήκος τμημάτων των βόρειων συνόρων για την αποτροπή των μεταναστών, διέψευσε τις εκτιμήσεις των δημοσκοπήσεων κατακτώντας την τρίτη θέση.
Ο Παρίσι υποστηρίχθηκε από άνδρες της εργατικής τάξης από τον Βορρά της Χιλής, όπου υπάρχει έντονη εξορυκτική δραστηριότητα. Πολλοί από αυτούς είναι πιστοί στις ελίτ και στα παραδοσιακά πολιτικά κόμματα και πιθανότατα θα επιλέξουν τώρα τον Καστ, δεδομένων των ανησυχιών για την ασφάλεια και την απασχόληση. Μπορεί επίσης να ωθήσουν τη Χιλή πιο κοντά στον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, δήλωσε ο Κλαούντιο Φουέντες, ειδικός σε θέματα πολιτικής επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Ντιέγο Πορτάλες της Χιλής.
«Ο Καστ θα πλησιάσει περισσότερο τον δεξιό άξονα και πιθανώς θα δημιουργήσει στενή σχέση με τον Τραμπ», δήλωσε ο Φουέντες.
Η Χιλή είναι η μεγαλύτερη χώρα εξόρυξης χαλκού στον κόσμο και σημαντικός προμηθευτής λιθίου, βασικού μετάλλου για τις ηλεκτρικές μπαταρίες, κάτι που την καθιστά δυνητικά χρήσιμο «εργαλείο» για τις ΗΠΑ, αν και η Κίνα παραμένει ο κυρίαρχος εμπορικός της εταίρος της χώρας.
Ποιος είναι ο Καστ
Ο 59χρονος Καστ κέρδισε μία τρίτη ευκαιρία, καθώς πολλοί ψηφοφόροι τον απέρριψαν το 2017 και το 2021 ως υπερβολικά ακραίο. Εχει προτείνει την κατασκευή τείχους στα σύνορα, την απέλαση όλων των παράτυπων μεταναστών και την ανάπτυξη του στρατού σε γειτονιές με υψηλή εγκληματικότητα.
«Μπορείτε να ρωτήσετε τους κατοίκους, ακόμη και μικρών πόλεων… αν αισθάνονται ασφαλείς ή όχι. Και οι περισσότεροι άνθρωποι θα σας πουν ότι φοβούνται», ανέφερε αφού ψήφισε στην ιδιαίτερη πατρίδα του, Πέιν, νότια του Σαντιάγο.
Καθολικός με εννέα παιδιά, ο Καστ έχει επικριθεί για τη συμμετοχή του εκλιπόντος πατέρα του στο ναζιστικό κόμμα και τη συμπάθειά του για τον Αουγούστο Πινοτσέτ, τον βάναυσο δικτάτορα που ηγήθηκε της χώρας από το 1973 έως το 1990.
Ο αδελφός του, Μιγκέλ Καστ, ήταν υπουργός και επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας κατά τη διάρκεια της δικτατορίας.
Με πληροφορίες από Reuters
