Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε την Κυριακή ότι θα επιδιώξει να μοιράσει στην πλειονότητα των Αμερικανών ποσό ύψους 2.000 δολαρίων, το οποίο θα χρηματοδοτηθεί με έσοδα από δασμούς, υπερασπιζόμενος μία από τις βασικές πολιτικές της κυβέρνησής του.
Ο Τραμπ επαίνεσε τη δασμολογική του πολιτική τονίζοντας πως βοηθά τις ΗΠΑ να δημιουργήσουν νέα έσοδα, τα οποία, όπως ανέφερε, οδηγούν σε «επενδύσεις ρεκόρ» στον αμερικανικό μεταποιητικό τομέα.
«Μέρισμα τουλάχιστον 2.000 δολαρίων ανά άτομο (εξαιρούνται άτομα με υψηλό εισόδημα!) θα καταβληθεί σε όλους», έγραψε ο Τραμπ την Κυριακή σε ανάρτηση στο Truth Social. Δεν έδωσε λεπτομέρειες σχετικά με το πώς ακριβώς θα επωφεληθούν οι Αμερικανοί.
Ο Τραμπ έχει προτείνει και στο παρελθόν παρόμοια μέτρα. Τον Ιούλιο, είχε δηλώσει ότι η κυβέρνησή του εξετάζει το ενδεχόμενο να αποδώσει στους Αμερικανούς μικρό μέρισμα από τα τρισεκατομμύρια που έχει εισπράξει από τους δασμούς αφότου ανέλαβε τα καθήκοντά του.
Η πρόταση του Αμερικανού προέδρου έρχεται τη στιγμή που η δασμολογική του πολιτική βρίσκεται τώρα ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου των ΗΠΑ. Κάποιοι δικαστές εμφανίζονται επιφυλακτικοί ως προς τη χρήση του Νόμου περί Διεθνών Οικονομικών Εξουσιών Εκτακτης Ανάγκης (IEEPA) του 1977 από τον Τραμπ για την έγκριση δασμών.
Πώς θα εφαρμοστεί
Συνήθως, οι επιστροφές χρημάτων και οι «ενέσεις» τόνωσης υλοποιούνται μέσω του φορολογικού συστήματος. Απαιτείται, δε, έγκρισή τους από το Κογκρέσο και νέα νομοθεσία, η οποία εξουσιοδοτεί το υπουργείο Οικονομικών να εφαρμόσει τα αντίστοιχα μέτρα. Για παράδειγμα, οι τρεις «ενέσεις» τόνωσης κατά τη διάρκεια της πανδημίας εγκρίθηκαν από το Κογκρέσο και οι ενισχύσεις καταβλήθηκαν βάσει νόμου που έφερε την υπογραφή των προέδρων Τραμπ και Μπάιντεν.
Νωρίτερα φέτος, το Κογκρέσο αναθεώρησε τη φορολογική νομοθεσία των ΗΠΑ μέσω του μεγάλου νομοσχεδίου των Ρεπουμπλικανών, το οποίο προβλέπει, μεταξύ άλλων, κατάργηση φόρων σε έσοδα από φιλοδωρήματα και υπερωρίες. Ο νόμος δεν προβλέπει πάντως μερίσματα για τους φορολογουμένους.
Ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Σκοτ Μπέσεντ, δήλωσε την Κυριακή στο Fox News ότι το μέρισμα «θα μπορούσε να λάβει πολλές μορφές και να αποδοθεί με πολλούς τρόπους».
Πρόσθεσε: «Θα μπορούσε να έχει τη μορφή μειώσεων φόρων, κάτι που ήδη αποτελεί προτεραιότητα του προέδρου».
Επαρκούν τα έσοδα;
Η πληρωμή 2.000 δολαρίων σε περίπου 150 εκατ. ενήλικες που κερδίζουν 100.000 δολάρια ή λιγότερο θα απαιτούσε περίπου 300 δισ. δολ. σε έσοδα, ανέφερε η Ερικα Γιορκ, αντιπρόεδρος φορολογικής πολιτικής στο Tax Foundation, σε ανάρτησή της στο X.
«Ωστόσο, από τους νέους δασμούς έχουν συγκεντρωθεί 120 δισ. δολ. μέχρι στιγμής», πρόσθεσε η ίδια. Για το οικονομικό έτος που έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου, η αμερικανική κυβέρνηση συγκέντρωσε 195 δισ. δολ. σε τελωνειακούς δασμούς, σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ. Οι Αμερικανοί εισαγωγείς έχουν πληρώσει σχεδόν 89 δισ. δολ. σε δασμούς που επιβλήθηκαν, σύμφωνα με στοιχεία της Υπηρεσίας Τελωνείων και Προστασίας των Συνόρων των ΗΠΑ.
Εάν το Ανώτατο Δικαστήριο αποφανθεί ότι οι δασμοί είναι παράνομοι, αυτές οι επιχειρήσεις θα δικαιούνται επιστροφές χρημάτων, κάτι που θα περιορίσει τα διαθέσιμα έσοδα από τους δασμούς.
Επιστροφή χρημάτων θα οδηγούσε επίσης σε αύξηση του εθνικού χρέους, πρόσθεσε η Γιορκ.
«Τα μαθηματικά χειροτερεύουν λαμβάνοντας υπόψη τον πλήρη δημοσιονομικό αντίκτυπο των δασμών: ένα δολάριο εσόδων από δασμούς αντισταθμίζει περίπου 24 σεντς εσόδων από φόρους εισοδήματος και μισθοδοσίας», τόνισε, εξηγώντας: «Οι δασμοί έχουν αποφέρει καθαρά έσοδα 90 δισ. δολ., ενώ η προτεινόμενη επιστροφή χρημάτων ανέρχεται σε 300 δισ. δολ.».
Τη Δευτέρα, ο Τραμπ δήλωσε σε ανάρτηση στο Truth Social ότι «τα χρήματα που θα μείνουν» από τις πληρωμές των μερισμάτων θα χρησιμοποιηθούν για την αποπληρωμή του εθνικού χρέους.
Θα έχει αντίκτυπο στον πληθωρισμό;
Οι οικονομολόγοι αποδίδουν στις «ενέσεις» τόνωσης της οικονομίας κατά τη διάρκεια της πανδημίας την ενίσχυση του πληθωρισμού, ο οποίος έφτασε σε υψηλό 40 ετών το 2022.
Το μέρισμα σε σχεδόν κάθε νοικοκυριό των ΗΠΑ θα μπορούσε να προκαλέσει νέα έκρηξη του πληθωρισμού, τονώνοντας τη ζήτηση για αγαθά και υπηρεσίες χωρίς να ενισχύσει την προσφορά, δήλωσε η Γιορκ.
Οι ανησυχίες αυτές έρχονται σε μία περίοδο που ο πληθωρισμός ήδη παρουσιάζει ανοδικές τάσεις, εν μέρει ακριβώς λόγω της επιβολής των δασμών Τραμπ, σύμφωνα με εκτιμήσεις οικονομολόγων.
Πιθανότατα μία αύξηση του πληθωρισμού θα κυμαινόταν σε μία έως τρεις ποσοστιαίες μονάδες.
Αξιωματούχος του Λευκού Οίκου αναφερόμενος στον πιθανό πληθωριστικό αντίκτυπο έκανε λόγο για «αβάσιμες εικασίες» πάντως, σημειώνοντας ότι δεν υπάρχουν ακόμη λεπτομέρειες σχετικά με την υλοποίηση του σχεδίου.
Με πληροφορίες από CBS
