Στα 20 της, η Ιρίνα Τερέχ ήταν μια «καλλιτεχνική» αρχιτέκτονας που απεχθανόταν τα όπλα. Στα 33 της, είναι πλέον η τεχνική διευθύντρια και δημόσιο πρόσωπο της Fire Point – μιας ουκρανικής εταιρείας αμυντικής τεχνολογίας που σχεδίασε τον πύραυλο κρουζ Flamingo, τον οποίο ο πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι έχει χαρακτηρίσει «τον πιο επιτυχημένο πύραυλό μας».
Η δική της διαδρομή ξεκινά με την εισβολή του 2022. Η οικογένειά της εγκλωβίστηκε σε κατεχόμενο χωριό δυτικά του Κιέβου, κρυμμένη σε υπόγεια ενώ οι εκρήξεις συγκλόνιζαν τον δρόμο από πάνω.
Οταν αποφάσισαν να διαφύγουν χωρίς ανθρωπιστικό διάδρομο, είδαν Ρώσους στρατιώτες να πυροβολούν σε πολιτικά αυτοκίνητα. Το δικό της φέρει ακόμη την τρύπα από ρωσική σφαίρα. Αργότερα έμαθε πως γείτονες βασανίστηκαν και εκτελέστηκαν.
Αρχικά προσπάθησε να κινητοποιηθεί διπλωματικά –συμμετέχοντας σε εκστρατεία για να εκδιωχθεί η Ρωσία από τον ΟΗΕ– αλλά, όπως λέει, «ήταν μια πολύ αφελής ιδέα».
Η απογοήτευση από τη διεθνή απραξία την οδήγησε στο συμπέρασμα πως «υπάρχει τίμημα όταν αναθέτεις την ασφάλειά σου σε άλλους».
Το 2023 εντάχθηκε στη Fire Point, μια startup που γεννήθηκε μέσα στον πόλεμο, από ανθρώπους «πολύ θυμωμένους» και αποφασισμένους να αναπτύξουν εγχώρια οπλικά συστήματα.
Η Fire Point ξεκίνησε με 18 «πλήρως ερασιτέχνες» – λάτρεις της αεροπορίας, μηχανικούς, τεχνολόγους, επιχειρηματίες.
Η Τερέχ, με σπουδές αρχιτεκτονικής και εμπειρία σε κατασκευές υψηλής ακρίβειας, εισήγαγε νέες μεθόδους στην παραγωγή φτερών drones και πυραύλων, επιταχύνοντας διαδικασίες από εβδομάδες σε ώρες.
Το 2023 παρουσίασαν το FP-1, drone με εμβέλεια 1.400 χλμ. και φορτίο 60 κιλών. Φέτος αναμένεται να κατασκευαστούν 20.000 μονάδες.
Όταν η ομάδα της ξεκίνησε να σχεδιάζει πύραυλο κρουζ, «τον προσεγγίσαμε σαν ένα μεγαλύτερο drone». Μέσα σε εννέα μήνες γεννήθηκε ο Flamingo – ικανός να πλήξει στόχους σε απόσταση 2.900 χλμ. με πολεμική κεφαλή 1,1 τόνου, υπερβαίνοντας ακόμη και τον αμερικανικό Tomahawk.
Το ροζ του χρώμα, αποτέλεσμα τυχαίας έλλειψης πορτοκαλί μπογιάς, έγινε σύμβολο.
Σήμερα, σύμφωνα με τον στρατηγό Ολεξάντρ Σύρσκι, τα δύο τρίτα των ουκρανικών επιτυχημένων πληγμάτων σε ρωσικούς στόχους μέσα στη Ρωσία έχουν γίνει με συστήματα της Fire Point.
Τον Αύγουστο ο Flamingo χρησιμοποιήθηκε για χτύπημα σε στρατιωτική εγκατάσταση στην κατεχόμενη Κριμαία, ενώ η παραγωγή του αναμένεται να φτάσει τα 200 τεμάχια τον μήνα ως το τέλος του έτους και «μερικές χιλιάδες» το 2026.
Η ουκρανική αμυντική βιομηχανία, που αναγεννάται μετά την εγκατάλειψη των σοβιετικών υποδομών, βασίζεται πλέον σε εγχώριους μηχανισμούς αυτονομίας.
Όπως δήλωσε ο Ζελένσκι, «σχεδόν το 60% των όπλων μας είναι ουκρανικής κατασκευής».
Οι επιθέσεις σε ρωσικά διυλιστήρια και εργοστάσια όπλων έχουν προκαλέσει επιπτώσεις στη ρωσική οικονομία – με αύξηση τιμών καυσίμων και απαγόρευση εξαγωγών βενζίνης από το Κρεμλίνο.
Η Fire Point παραμένει βασικός στόχος για τη Μόσχα. Για λόγους ασφαλείας, η εταιρεία ετοιμάζει μονάδα παραγωγής προωθητικών υλών στη Δανία, κοντά στο Βόγενς.
Η Τερέχ γνωρίζει πως απειλείται προσωπικά, αλλά δηλώνει ψύχραιμα: «Οι Ρώσοι θέλουν να σκοτώσουν κάθε Ουκρανό – μέχρι τον τελευταίο».
Όσο για το μέλλον, η Fire Point εργάζεται ήδη σε ουκρανικά βαλλιστικά συστήματα και εναλλακτικά αντιπυραυλικά για να αντικαταστήσουν τους αμερικανικούς Patriot.
Η ίδια περιγράφει τον τελικό της στόχο με αποφασιστικότητα: «Θέλω ο φόβος μας να είναι κωδικοποιημένος στο DNA τους για πολλές γενιές».
Πηγή: WSJ
