ΒΕΛΙΓΡΑΔΙ. Πρόωρες εκλογές προανήγγειλε ο Σέρβος πρόεδρος Αλεξάνταρ Βούτσιτς σε μια προσπάθεια να κατευνάσει τα πνεύματα στη χώρα του μετά τα σοβαρά επεισόδια που σημειώθηκαν το Σαββατοκύριακο κατά τη συμπλήρωση ενός έτους από το πολύνεκρο δυστύχημα μετά την κατάρρευση στεγάστρου στο Νόβι Σαντ. Οι συγκρούσεις σημειώθηκαν την Κυριακή ανάμεσα σε υποστηρικτές του Βούτσιτς και πολίτες που συμπαραστέκονταν στην απεργό πείνας Ντίανα Χρκα. Η μητέρα θύματος της τραγωδίας στον σιδηροδρομικό σταθμό του Νόβι Σαντ ξεκίνησε απεργία πείνας ζητώντας να αποδοθούν ποινικές ευθύνες για τον θάνατο του γιου της και άλλων 15 ανθρώπων.
Υποστηρικτές του προέδρου της Δημοκρατίας επιτέθηκαν πετώντας αντικείμενα, φωτοβολίδες και βόμβες κρότου προς το σημείο που βρισκόταν η Ντίανα Χρκα. Οι πολίτες που συμπαραστέκονται στη μητέρα απεργό πείνας ανταπέδωσαν. Ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις αναπτύχθηκαν ανάμεσα στις δύο πλευρές και έτσι αποφεύχθηκε κλιμάκωση της έντασης.
Την Κυριακή ο Σέρβος πρόεδρος υποσχέθηκε ότι οι εκλογές θα γίνουν προτού εκπνεύσει η θητεία της σημερινής Βουλής, τον Δεκέμβριο του 2027, αλλά πρόσθεσε ότι η τελική απόφαση θα ληφθεί από τα αρμόδια θεσμικά όργανα. Οι διαδηλωτές καταγγέλλουν την κυβέρνηση για αμέλεια και διαφθορά, χαρακτηρίζοντας την κατάρρευση του στεγάστρου σύμβολο των ευρύτερων παθογενειών.
Ο Βούτσιτς έκανε λόγο για «στιγμή εθνικής ενότητας», εξαίροντας τα πλήθη για τις ειρηνικές και αξιοπρεπείς κινητοποιήσεις τους. Σε διάγγελμά του την Παρασκευή εμφανίστηκε διαλλακτικός – επανέλαβε την πρόθεσή του να αρχίσει διάλογο για να «επέλθει η ηρεμία στη χώρα». Παραδέχθηκε εξάλλου για πρώτη φορά ότι μπορεί να έκανε λάθη στον χειρισμό των φοιτητικών κινητοποιήσεων και ζήτησε συγγνώμη.
Παρά τους συμφιλιωτικούς τόνους, πάνω από 30 άτομα συνελήφθησαν στο Βελιγράδι κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων. Αν και ο πρόεδρος έχει ρίξει την ιδέα των πρόωρων εκλογών από τις αρχές του 2025, θεωρείται ότι η τελευταία δέσμευσή του είναι προϊόν πολιτικού σχεδιασμού. Την άνοιξη του 2027 η Σερβία θα φιλοξενήσει την έκθεση World Expo και ο Βούτσιτς δεν θα ήθελε να σημαδευθεί η οργάνωση από μαζικές κινητοποιήσεις και επεισόδια.
Χθες το μεσημέρι άρχισαν ξανά να συγκεντρώνονται πολίτες γύρω από την απεργό πείνας Ντίανα Χρκα, ενώ ενισχύσεις αναμένονταν και στο στρατόπεδο των υποστηρικτών του Βούτσιτς, μια εικόνα ενδεικτική της πόλωσης στους κόλπους της σερβικής κοινωνίας. Χιλιάδες άνθρωποι συμμετείχαν, το βράδυ του Σαββάτου, στις εκδηλώσεις μνήμης για τα 16 θύματα της τραγωδίας στον σιδηροδρομικό σταθμό.
