Σεισμός μεγέθους 6,3 Ρίχτερ σημειώθηκε κοντά στην πόλη Μαζάρι Σαρίφ στο βόρειο Αφγανιστάν νωρίς τη Δευτέρα, σκοτώνοντας τουλάχιστον 20 ανθρώπους και τραυματίζοντας περίπου 150, λίγους μήνες μετά τον σεισμό και τους ισχυρούς μετασεισμούς που σκότωσαν περισσότερους από 2.200 ανθρώπους στα τέλη Αυγούστου.
Ας δούμε γιατί η χώρα της Νότιας Ασίας, που μαστίζεται από τον πόλεμο, βιώνει συχνές δονήσεις και πώς μπορεί να μειωθεί ο αντίκτυπός τους.
Είναι συνηθισμένοι οι σεισμοί στο Αφγανιστάν;
Περιτριγυρισμένο από βουνά, το Αφγανιστάν είναι επιρρεπές σε σειρά από φυσικές καταστροφές. Αλλά οι σεισμοί προκαλούν τους περισσότερους θανάτους, σκοτώνοντας κατά μέσο όρο περίπου 560 ανθρώπους κάθε χρόνο και προκαλώντας ετήσιες ζημιές που εκτιμώνται σε 80 εκατ. δολάρια.
Μελέτες δείχνουν ότι τουλάχιστον 355 σεισμοί μεγέθους μεγαλύτερου από 5,0 Ρίχτερ έχουν πλήξει το Αφγανιστάν από το 1990.
Γιατί το Αφγανιστάν είναι τόσο σεισμογενές
Το Αφγανιστάν βρίσκεται στην άκρη της Ευρασιατικής τεκτονικής πλάκας, σε ζώνη που επηρεάζεται από την Ινδική πλάκα – οι δύο πλάκες συγκλίνουν ή ακουμπούν η μία την άλλη – και επηρεάζεται επίσης από την Αραβική πλάκα στα νότια. Βρίσκεται έτσι σε μία από τις πιο ενεργές τεκτονικά περιοχές στον κόσμο. Η βόρεια κίνηση της Ινδικής πλάκας και η ώθησή της προς την Ευρασιατική πλάκα είναι συνήθως υπεύθυνη για τους πολυάριθμους σεισμούς του Αφγανιστάν.
Ποιες περιοχές είναι ευάλωτες
Το ανατολικό και βορειοανατολικό Αφγανιστάν, ιδίως οι περιοχές κατά μήκος των συνόρων του με το Ουζμπεκιστάν, το Τατζικιστάν και το Πακιστάν, είναι ιδιαίτερα επιρρεπείς σε σεισμούς.
Η σεισμογενής ζώνη περιλαμβάνει την πυκνοκατοικημένη Καμπούλ, όπου καταγράφεται η υψηλότερη μέση εκτιμώμενη ζημιά λόγω σεισμών, η οποία ανέρχεται σε 17 εκατ. δολ. κάθε χρόνο, σύμφωνα με μελέτη.
Οι σεισμοί είναι επίσης ιδιαίτερα επικίνδυνοι στα βουνά του Αφγανιστάν, όπου προκαλούνται κατολισθήσεις, επιδεινώνοντας τις απώλειες ζωών και περιουσιών.
Ποιοι ήταν οι χειρότεροι σεισμοί στο Αφανιστάν
Το Αφγανιστάν έχει καταγράψει περίπου 100 «καταστροφικούς» σεισμούς από το 1900.
Μεταξύ των χειρότερων των τελευταίων ετών ήταν ένας σεισμός μεγέθους 6 Ρίχτερ το 2022 που σκότωσε 1.000 ανθρώπους. Πολλαπλοί σεισμοί σε ένα μήνα το 2023 σκότωσαν συνολικά 1.000 ανθρώπους και κατέστρεψαν ολόκληρα χωριά.
Ενας από τους μεγαλύτερους σεισμούς του Αφγανιστάν, μεγέθους 7,5 Ρίχτερ, σημειώθηκε το 2015, σκοτώνοντας 399 ανθρώπους στο Αφγανιστάν, το Πακιστάν και την Ινδία. Κάποιες από τις μεγαλύτερες καταστροφές σημειώθηκαν το 1998, όταν δύο σεισμοί συγκλόνισαν το Αφγανιστάν μέσα σε τρεις μήνες – ο πρώτος σκότωσε 2.300 ανθρώπους και ο δεύτερος 4.700.
Πώς μπορεί να γίνει η χώρα πιο ανθεκτική
Μελέτες συνιστούν την κατασκευή νέων κατασκευών, πιο ανθεκτικών στους σεισμούς, καθώς και την αναβάθμιση των υφιστάμενων κτιρίων για τη μείωση των πιθανοτήτων κατάρρευσης.
Πρέπει επίσης να δημιουργηθούν καλύτερα συστήματα παρακολούθησης και έγκαιρης προειδοποίησης για πιο έγκαιρες ειδοποιήσεις, ενώ τα ρήγματα θα πρέπει να χαρτογραφηθούν χρησιμοποιώντας γεωχωρικές τεχνολογίες και τεχνολογίες τηλεπισκόπησης, ώστε να καταστεί δυνατή η μετεγκατάσταση ατόμων σε ευάλωτες περιοχές, προτείνουν οι ειδικοί.
Με πληροφορίες από Reuters
