ΤΕΛ ΑΒΙΒ. Την ψήφο της ισραηλινής βουλής για προσάρτηση της Δυτικής Οχθης επέκρινε χθες αυστηρά ο Αμερικανός αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς, χαρακτηρίζοντάς την «ανόητο πολιτικό πυροτέχνημα» και προσωπική προσβολή.
Σε συνέντευξή του στο περιοδικό Time αυτή την εβδομάδα, ο Ντόναλντ Τραμπ προειδοποίησε ότι εάν το Ισραήλ προσαρτήσει τη Δυτική Οχθη θα χάσει τη στήριξη των ΗΠΑ. «Δεν πρόκειται να συμβεί, γιατί έδωσα τον λόγο μου στις αραβικές χώρες. Το Ισραήλ θα χάσει κάθε στήριξη των ΗΠΑ αν το κάνει», είπε ο πρόεδρος στη συνέντευξη που δημοσιεύθηκε χθες.
Το επίμαχο νομοσχέδιο, με στόχο την εφαρμογή της ισραηλινής νομοθεσίας στη Δυτική Οχθη, που σημαίνει την εκ των πραγμάτων προσάρτηση της παλαιστινιακής περιοχής, ενέκρινε σε πρώτη ανάγνωση την Τετάρτη η Κνέσετ. Αυστηρή προειδοποίηση στο Ισραήλ να μην προχωρήσει στην προσάρτηση απηύθυνε την Τετάρτη ο Αμερικανός ΥΠΕΞ Μάρκο Ρούμπιο, ο οποίος αναμενόταν να φθάσει χθες το βράδυ στο Ισραήλ. Τον Σεπτέμβριο, ο πρόεδρος Τραμπ είχε δηλώσει ότι «δεν θα επιτρέψω την προσάρτηση της Δυτικής Οχθης από το Ισραήλ. Δεν πρόκειται να συμβεί».
Μιλώντας κατά την αναχώρησή του από το αεροδρόμιο «Μπεν Γκουριόν» του Τελ Αβίβ, ο Αμερικανός αντιπρόεδρος επέμεινε πως η θέση της κυβέρνησης Τραμπ αποκλείει την προσάρτηση της Δυτικής Οχθης. «Αυτή θα συνεχίσει να είναι η πολιτική μας. Αν οι Ισραηλινοί επιθυμούν να πραγματοποιούν συμβολικές ψηφοφορίες, έχουν κάθε δικαίωμα να το κάνουν, αλλά είναι βέβαιο ότι θα μας δυσαρεστήσουν. Το εξέλαβα ως προσωπική προσβολή», τόνισε ο Βανς.
Τη δέσμευση του Ισραήλ για επιτυχή έκβαση του ειρηνευτικού σχεδίου Τραμπ επανέλαβε σε χθεσινές δηλώσεις του ο Ισραηλινός ΥΠΕΞ Γκίντεον Σάαρ, για να προσθέσει ωστόσο ότι Χαμάς και Ισλαμική Τζιχάντ πρέπει να παραδώσουν το σύνολο του οπλισμού τους.
Ο Αμερικανός αντιπρόεδρος σημείωσε ότι του αφοπλισμού της Χαμάς θα ηγηθεί διεθνής δύναμη ασφαλείας, η οποία μένει να συσταθεί. «Ο αφοπλισμός θα απαιτήσει κάποιο χρόνο, ενώ πολλά θα εξαρτηθούν από τη σύνθεση της διεθνούς δύναμης», εξήγησε ο Βανς. Πολλές χώρες διστάζουν, πάντως, να προσφέρουν στρατό για τη δύναμη σταθεροποίησης εξαιτίας της ασάφειας της αποστολής, αλλά και της πιθανότητας να εμπλακεί σε ένοπλη σύρραξη με τη Χαμάς.
«Οχι» στρατεύματα
Ο Βανς δεσμεύθηκε ότι «δεν θα υπάρξουν αμερικανικά στρατεύματα στο έδαφος της Γάζας», για να προσθέσει ότι το αμερικανικό προσωπικό θα περιοριστεί σε ρόλο «εποπτείας και ειρηνευτικής διαμεσολάβησης». Το σχέδιο 20 σημείων του Τραμπ για ειρήνη στη Γάζα δεν διευκρινίζει εάν η δύναμη σταθεροποίησης θα έχει την αρμοδιότητα αφοπλισμού της Χαμάς, ενώ δεν έχει τεθεί χρονικό πλαίσιο για τον αφοπλισμό. Το αρχικό σχέδιο για τη δύναμη αφορούσε την πρόληψη κενού εξουσίας στη Γάζα μετά την αποχώρηση των ισραηλινών δυνάμεων, τη διευκόλυνση της επιχείρησης ανθρωπιστικής βοήθειας προς τον λιμοκτονούντα πληθυσμό και την έναρξη εκπαίδευσης παλαιστινιακής αστυνομικής δύναμης στη Γάζα.
Οι διαδοχικές επισκέψεις Βανς και Ρούμπιο στο Ισραήλ υπογραμμίζουν την ανησυχία της κυβέρνησης Τραμπ για διατήρηση της εκεχειρίας στη Γάζα. Στο Ισραήλ βρίσκονται ακόμη ο ειδικός απεσταλμένος του Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ, και ο γαμπρός του προέδρου, Τζάρεντ Κούσνερ.
Σύμφωνα με την εφημερίδα New York Times, στελέχη της αμερικανικής κυβέρνησης εκφράζουν φόβους για υπαναχώρηση της κυβέρνησης του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπέντζαμιν Νετανιάχου από τη συμφωνία κατάπαυσης. Μιλώντας πριν αναχωρήσει για το Ισραήλ, ο Μάρκο Ρούμπιο είπε ότι Αμερικανοί θα αναλάβουν σύντομα την επιτήρηση της εύθραυστης κατάπαυσης του πυρός σε νέο κέντρο πολιτικού και στρατιωτικού συντονισμού στα νότια της χώρας. «Μένει πολλή δουλειά. Θέλουμε, όμως, να βεβαιωθούμε ότι είμαστε παρόντες και να έχουμε τα κατάλληλα στελέχη στο κέντρο συντονισμού, το οποίο είναι κρίσιμο για όλα αυτά», επισήμανε ο Αμερικανός υπουργός.
Η ψήφιση του νομοσχεδίου της Κνέσετ κατά τη διάρκεια της επίσκεψης Βανς αποτελεί ράπισμα στον Ισραηλινό πρωθυπουργό και προειδοποιητική βολή από τον ετερόκλητο ακροδεξιό συνασπισμό που στηρίζει την κυβέρνηση. Ο Νετανιάχου είχε καλέσει τους βουλευτές του κόμματός του, Λικούντ, να απόσχουν από την ψηφοφορία περί προσάρτησης της Δυτικής Οχθης, με λεκτικές αντιπαραθέσεις να ξεσπούν στην αίθουσα. Τη θέση της Ακροδεξιάς εξέφρασε ο βουλευτής του εθνικιστικού Νοάμ, Αβι Μαόζ: «Ηλθε η ώρα να σφραγίσουμε την εθνική μας κυριαρχία. Οι Ισραηλινοί έχουν υποχρέωση να εποικήσουν τη γη του Ισραήλ».
Στο μεταξύ, κάθε περιορισμό στην προώθηση ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα είναι υποχρεωμένο να άρει το Ισραήλ, σύμφωνα με χθεσινή απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης. Το δικαστήριο του ΟΗΕ διέταξε επίσης το Ισραήλ να επιτρέψει τη δραστηριότητα της ανθρωπιστικής οργάνωσης UNRWA, την οποία το Ισραήλ απέκλεισε τον Ιανουάριο με πρόφαση τη δήθεν συνεργασία της με τη Χαμάς.
Το δικαστήριο αποφάσισε ότι το Ισραήλ παραβίασε τη Χάρτα του ΟΗΕ αξιοποιώντας τον λιμό ως πολεμικό όπλο και αγνόησε τις ανθρωπιστικές υποχρεώσεις του ως δύναμης κατοχής, όπως ορίζει η Συνθήκη της Γενεύης, ανοίγοντας τον δρόμο για νέες εκκλήσεις αναστολής της έδρας του Ισραήλ στον ΟΗΕ. Ορισμένες χώρες αναμένεται τώρα να απαιτήσουν από τον γενικό γραμματέα του Οργανισμού, Αντόνιο Γκουτέρες, την κατάθεση αιτήματος αποζημιώσεων κατά του Ισραήλ για τη δολοφονία στελεχών της UNRWA και παραβίαση ασφαλών ζωνών στη Γάζα και στη Δυτική Οχθη.
