Για πολλούς, o χρόνος στην τουαλέτα λειτουργεί και ως διάλειμμα για περιήγηση στο κινητό. Στέλνουμε μηνύματα σε φίλους, διαβάζουμε ειδήσεις ή περιηγούμαστε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ωστόσο, οι γιατροί προειδοποιούν ότι αυτή η συνήθεια μπορεί να μην είναι τόσο αθώα. Αρκετοί λοιπόν ρωτούν: «Μου αρέσει να χαζεύω στο TikTok όταν είμαι στην τουαλέτα. Μπορεί αυτό να μου προκαλέσει δυσκοιλιότητα ή αιμορροΐδες;».
Σε μια μελέτη που δημοσιεύθηκε τον Σεπτέμβριο, για παράδειγμα, οι ερευνητές ρώτησαν 125 ασθενείς, που υπεβλήθησαν σε κολονοσκόπηση στο ιατρικό κέντρο Beth Israel Deaconess στη Βοστώνη, για τις συνήθειές τους στην τουαλέτα. Τα δύο τρίτα δήλωσαν ότι έχουν χρησιμοποιήσει smartphone στην τουαλέτα τουλάχιστον μία φορά, ενώ οι περισσότεροι ανέφεραν πως το κάνουν τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα. Οι χρήστες smartphone είχαν επίσης 46% αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης αιμορροΐδων – δηλαδή φλεγμονής και πρηξίματος των ιστών και των αιμοφόρων αγγείων στο κάτω μέρος του ορθού και του πρωκτού. «Το επόμενο reel, το επόμενο TikTok αρχίζει αυτόματα να παίζει», με αποτέλεσμα οι άνθρωποι να μένουν περισσότερη ώρα στην τουαλέτα, ασκώντας παρατεταμένη πίεση στους ιστούς του ορθού, εξηγεί η δρ Τρίσα Πασρίτσα, γαστρεντερολόγος στο ιατρικό κέντρο Beth Israel Deaconess, η οποία συνυπογράφει τη μελέτη (η Πασρίτσα έχει αρθρογραφήσει στο παρελθόν για την εφημερίδα New York Times).
Μελέτες
Παρότι έχουν διεξαχθεί πολύ λίγες μελέτες για το συγκεκριμένο θέμα, οι γιατροί λένε ότι οι αιμορροΐδες ίσως δεν είναι ο μοναδικός λόγος για να σκεφθείτε δύο φορές πριν πάρετε το τηλέφωνο στην τουαλέτα. Ακολουθούν όσα γνωρίζουμε.
Σε σύγκριση με όσους δήλωσαν ότι δεν είχαν χρησιμοποιήσει ποτέ smartphone στην τουαλέτα, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι χρήστες smartphone ήταν πολύ πιο πιθανό να περνούν πάνω από πέντε λεπτά στην τουαλέτα. Το να κάθεται κανείς τακτικά στην τουαλέτα για πέντε λεπτά ή περισσότερο μπορεί να προκαλέσει βλάβες στις φλέβες και στους μυς του πυελικού εδάφους, εξηγεί η Πασρίτσα. «Η λεκάνη της τουαλέτας είναι στην ουσία μια ανοιχτή τρύπα – δεν υπάρχει αντίρροπη στήριξη, ούτε αντίθετη πίεση», αναφέρει. Ο συνδετικός ιστός που στηρίζει τα αιμοφόρα αγγεία του ορθού μπορεί με τον καιρό να εξασθενήσει, προκαλώντας τη διόγκωση και τη συσσώρευση αίματος στα αγγεία, προσθέτει η Πασρίτσα.
Δεν υπάρχουν πολλές μελέτες σχετικά με τη σχέση ανάμεσα στον χρόνο που περνάμε στην τουαλέτα και τη δυσκοιλιότητα, και η πρόσφατη έρευνα δεν βρήκε καμία συσχέτιση μεταξύ των δύο. Ωστόσο είναι λογικό ότι το να κάθεστε στην τουαλέτα, σκυμμένοι πάνω από το τηλέφωνο, μπορεί επίσης να αυξήσει την πιθανότητα δυσκοιλιότητας, σημειώνει ο δρ Ιμον Κουίγκλι, πρόεδρος του τμήματος Γαστρεντερολογίας στο Houston Methodist. Οταν σκύβετε, αλλάζει αυτό που οι ειδικοί αποκαλούν «ορθοπρωκτική γωνία» – η γωνία δηλαδή στην οποία το ορθό συναντάει τον πρωκτό. Αυτό κάνει το πέρασμα πιο στενό και δυσκολεύει τη διέλευση των κοπράνων, εξηγεί ο Κουίγκλι.
Το παρατεταμένο κάθισμα στην τουαλέτα –ειδικά όταν συνοδεύεται από έντονο σφίξιμο– μπορεί επίσης να αυξήσει την πιθανότητα πρόπτωσης του ορθού, η οποία συμβαίνει όταν το ορθό (το κατώτερο τμήμα του παχέος εντέρου) καταρρέει και προεξέχει από τον πρωκτό, εξηγεί η δρ Λιν Ο’ Κόνορ, επικεφαλής του τμήματος Χειρουργικής παχέος εντέρου και ορθού στο ιατρικό κέντρο Mercy και στο νοσοκομείο St. Joseph στη Νέα Υόρκη. Η πρόπτωση του ορθού είναι σπάνια, επηρεάζει περίπου έναν στους 400 ανθρώπους –κυρίως γυναίκες– και η έντονη προσπάθεια κατά την αφόδευση μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισής της. «Αυτό είναι κάτι που σίγουρα δεν θέλετε να σας συμβεί», τονίζει η Ο’ Κόνορ, καθώς μπορεί να απαιτήσει χειρουργική επέμβαση. Το να παίρνετε το τηλέφωνό σας στην τουαλέτα μπορεί επίσης να είναι ανθυγιεινό, προειδοποιούν οι ειδικοί. Τα μικροσωματίδια κοπράνων –και τα βακτήρια που περιέχουν– μπορούν να μεταφερθούν στα χέρια σας κατά το σκούπισμα και από εκεί στο τηλέφωνό σας. Οταν το καζανάκι πατιέται με ανοιχτό καπάκι μπορεί επίσης να εκτοξεύσει μικροσταγονίδια με υπολείμματα κοπράνων στον αέρα, τα οποία στη συνέχεια καταλήγουν σε κοντινές επιφάνειες, όπως στο κινητό σας, εξηγεί η Ο’ Κόνορ. Ακόμη κι αν πλύνετε τα χέρια σας, θα ξαναμεταφέρετε βακτήρια σε αυτά μόλις αγγίξετε πάλι το τηλέφωνό σας, προσθέτει. Δεν είναι σαφές πόσο πιθανό είναι αυτό το είδος μόλυνσης να προκαλέσει κάποια ασθένεια –καμία μελέτη δεν έχει συσχετίσει μέχρι σήμερα τα smartphones με κρούσματα μολυσματικών παθήσεων– αλλά, ανεξάρτητα από αυτό, «είναι αηδιαστικό», λέει η Πασρίτσα.
Ο χρυσός κανόνας
Παρά τα ευρήματά της, η Πασρίτσα λέει ότι δεν πιστεύει πως οι άνθρωποι πρέπει να αποφεύγουν εντελώς τη χρήση κινητού στην τουαλέτα. Αν το να κοιτάζετε το τηλέφωνό σας σάς βοηθά να χαλαρώσετε, μπορεί στην πραγματικότητα να διευκολύνει την κένωση του εντέρου, λέει.
Ωστόσο είναι προτιμότερο να κάθεστε με ίσια πλάτη, αντί να σκύβετε πάνω από το κινητό, συμβουλεύει ο Κουίγκλι. Μια εναλλακτική είναι να χρησιμοποιείτε υποπόδιο τουαλέτας, ώστε να ευθυγραμμίζεται σωστά το σώμα και να διευκολύνεται η κένωση, προσθέτει.
Η Πασρίτσα συνιστά να ακολουθείτε αυτό που αποκαλεί «κανόνα των πέντε λεπτών» – ιδανικά, αποφεύγετε να κάθεστε σε ανοιχτή λεκάνη για περισσότερο από πέντε λεπτά κάθε φορά. Αν περάσουν τα πέντε λεπτά και δεν έχει επιτευχθεί κένωση, ή αν πιέζεστε πολύ, καλό είναι να συμβουλευθείτε γαστρεντερολόγο, λέει η Πασρίτσα. Τα κόπρανά σας μπορεί να είναι υπερβολικά σκληρά ή να πάσχετε από δυσκοιλιότητα. Και όταν τελειώσετε, σηκωθείτε από την τουαλέτα, τονίζει η Πασρίτσα – ή τουλάχιστον ντυθείτε και κλείστε το καπάκι, αν θέλετε να συνεχίσετε να χαζεύετε στο κινητό σας. «Σηκώστε το παντελόνι σας, κατεβάστε το καπάκι της τουαλέτας και δείτε το υπόλοιπο του TikTok σας», λέει.
