Την περασμένη Παρασκευή, όταν ο Τζάρεντ Κούσνερ έμαθε ότι η Χαμάς θα ξεκινούσε συνομιλίες για την απελευθέρωση Ισραηλινών ομήρων, δέχθηκε καταιγισμό τηλεφωνημάτων στη βίλα του, που βρίσκεται σε ένα τεχνητό νησί βόρεια του Μαϊάμι. Μπήκε στο αυτοκίνητό του και οδήγησε είκοσι λεπτά μέχρι μια άλλη βίλα, αυτή τη φορά ιδιοκτησίας του δισεκατομμυριούχου Στιβ Γουίτκοφ, του απεσταλμένου του προέδρου Τραμπ για την ειρήνη στη Μέση Ανατολή. Σε εκείνες τις κρίσιμες στιγμές, το κέντρο εξουσίας της αμερικανικής διπλωματίας της κυβέρνησης Τραμπ δεν βρισκόταν στην Ουάσιγκτον, αλλά σε μία από τις πλουσιότερες περιοχές της Φλόριντα.
Οι δύο επιχειρηματίες του real estate, επιφορτισμένοι με το καθήκον να συνάψουν μια συμφωνία ζωτικής σημασίας για τις φιλοδοξίες του Τραμπ, άρχισαν να οργανώνουν ένα κέντρο επιχειρήσεων, απ’ όπου έκαναν και δέχονταν τηλεφωνήματα από ενδιαφερόμενους παράγοντες, ανάμεσά τους ο ανυπόμονος πρόεδρος των ΗΠΑ και υπουργοί της ισραηλινής κυβέρνησης.
Ενώ εργαζόταν μαζί με τον Γουίτκοφ στο Μαϊάμι, η συμβουλή του Κούσνερ προς τους Ισραηλινούς ήταν να μην ανησυχούν για το δεύτερο μέρος της ανακοίνωσης της οργάνωσης, το οποίο ελάχιστα καθησύχαζε τις ισραηλινές ανησυχίες ότι η Χαμάς θα αφοπλιστεί ή θα εκχωρήσει τον πολιτικό έλεγχο της Γάζας. Ο Κούσνερ εστίασε στο πρώτο μέρος της ανακοίνωσης, που άφηνε να εννοηθεί ότι οι όμηροι θα μπορούσαν σύντομα να επιστρέψουν στα σπίτια τους.
«Ο Στιβ κι εγώ είπαμε στο Ισραήλ: “Σας ενθαρρύνουμε να είστε κι εσείς θετικοί”», λέει ο Κούσνερ σε συνέντευξή του. Στις τηλεφωνικές επικοινωνίες τους, οι Ισραηλινοί τούς έλεγαν ότι η Χαμάς θα απέρριπτε κατηγορηματικά οποιαδήποτε συμφωνία.
Στην προσπάθειά του να τερματίσει τον πόλεμο Ισραήλ – Χαμάς, ο πρόεδρος των ΗΠΑ δεν έχει στραφεί σε έμπειρους διπλωμάτες για να φέρουν εις πέρας την αποστολή. Οι σύμβουλοί του λένε ότι δεν είναι εξοικειωμένος με τις λεπτομέρειες μιας μακροπρόθεσμης ειρηνευτικής συμφωνίας. Αντιθέτως, έχει βασιστεί στον γαμπρό του, Τζάρεντ Κούσνερ, για να δώσει ώθηση στις διαπραγματεύσεις, τις οποίες ο Γουίτκοφ προωθούσε εδώ και μήνες.
«Προϋπηρεσία»
Ο Κούσνερ, 44 ετών, είχε οικοδομήσει διπλωματικές σχέσεις με αραβικές χώρες όταν εργαζόταν ως σύμβουλος κατά την πρώτη θητεία του κ. Τραμπ. Εγινε βασικός αρχιτέκτονας των «Συμφωνιών του Αβραάμ», μιας σειράς διπλωματικών συμφωνιών που εξομάλυναν τις σχέσεις του Ισραήλ με τρία αραβικά κράτη, εξέλιξη που του έδωσε βαθύτερη κατανόηση των σύνθετων ισορροπιών της περιοχής και των κεντρικών παικτών που δρουν σε αυτήν.
«Στο real estate της Νέας Υόρκης, πάντα διαπραγματεύεσαι, μπρος-πίσω», αναφέρει ο Κούσνερ. «Αλλά υπάρχουν πολλά που πρέπει να διαπραγματευθείς πριν υπογράψεις το συμβόλαιο και βάλεις τα χρήματα στο τραπέζι. Νομίζω πως απλώς έχουμε συνηθίσει στις περίπλοκες συμφωνίες – που είναι πολύ δυναμικές και με σύνθετους χαρακτήρες».
«Ο Τζάρεντ είναι πολύ έξυπνος άνθρωπος», δήλωσε ο Τραμπ την Πέμπτη. Εκπαιδευμένοι στα «άγρια» ένστικτα των διαπραγματεύσεων της αγοράς ακινήτων της Νέας Υόρκης, οι Κούσνερ και Γουίτκοφ θεωρούν τους εαυτούς τους ανθρώπους των συμφωνιών, που εργάζονται για τον απόλυτο δεξιοτέχνη των ντιλ. Η προσέγγισή τους είναι απλή: πρώτα φτάνεις στο «ναι» και μετά λύνεις τις λεπτομέρειες. Η ανοικοδόμηση της Γάζας βρίσκεται επίσης στο επίκεντρο των σχεδίων τους.
«Η εμπειρία που έχουμε με τον Στιβ ως άνθρωποι των συμφωνιών είναι ότι πρέπει να καταλαβαίνεις τους ανθρώπους», εξηγεί ο Κούσνερ. «Πρέπει να μπορείς να φτάνεις στην ουσία, να καταλαβαίνεις τι πραγματικά θέλουν και μετά να δεις ποιος παίζει παιχνίδια και πόσο περιθώριο έχεις για να πιέσεις τα πράγματα».
Και προσθέτει: «Πολλοί από αυτούς που ασχολούνται με αυτό είναι καθηγητές Ιστορίας, επειδή έχουν εμπειρία, ή διπλωμάτες. Είναι διαφορετικό να είσαι άνθρωπος των συμφωνιών· είναι ένα διαφορετικό άθλημα».
Ο Κούσνερ έχει δεχθεί επαίνους και από τις δύο πλευρές του πολιτικού φάσματος για τον ρόλο του στις διαπραγματεύσεις, αλλά, ως άμισθος εθελοντής, δεν υπόκειται στους ίδιους νόμους και στις απαιτήσεις που ισχύουν για ένα κυβερνητικό στέλεχος. Επιπλέον, διατηρεί εκτεταμένες επιχειρηματικές δραστηριότητες στη Μέση Ανατολή, πλουτίζοντας καθώς οικοδομεί στενές διπλωματικές σχέσεις με ηγέτες της περιοχής. Οι επικριτές του υποστηρίζουν ότι παρακάμπτει θεσμικές δικλίδες που έχουν σχεδιαστεί ώστε να αποτρέπουν τη σύγκρουση συμφερόντων.
Οικονομικά οφέλη
Οσο για τα ερωτήματα σχετικά με τις προσπάθειές του να αποκομίσει οικονομικά οφέλη σε μια περιοχή όπου επιχειρεί να διαπραγματευθεί την ειρήνη, ο Λευκός Οίκος έχει δηλώσει ότι δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα.
«Ειλικρινά, θεωρώ απαράδεκτο να υπονοείτε ότι είναι ανάρμοστο για τον Τζάρεντ Κούσνερ, έναν άνθρωπο που χαίρει παγκόσμιου σεβασμού κι έχει σχέσεις με κρίσιμους εταίρους σε αυτές τις χώρες, να συντάξει ένα ειρηνευτικό σχέδιο 20 σημείων, ολοκληρωμένο και λεπτομερές, το οποίο καμία άλλη κυβέρνηση δεν θα ήταν ποτέ σε θέση να επιτύχει», τόνισε την περασμένη εβδομάδα η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Καρολάιν Λέβιτ, όταν ρωτήθηκε εάν η εμπλοκή του είναι θεμιτή.
Την ίδια στιγμή, η εταιρεία ιδιωτικών επενδύσεων του Κούσνερ, Affinity Partners, χρηματοδοτείται σχεδόν εξ ολοκλήρου από ξένους επενδυτές και έχει λάβει κεφάλαια από κρατικά επενδυτικά ταμεία της Σαουδικής Αραβίας, του Κατάρ και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων.
