Λίγο παραπάνω από 2 ώρες διήρκησε η παρουσία του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στο Οβάλ Γραφείο, όπου στη συνάντησή του με τον Ντόναλντ Τραμπ τέθηκαν τα προγράμματα για τα F-16 και τα F-35, οι αμερικανικές κυρώσεις που είχαν επιβληθεί στην Τουρκία (CAATSA) και ζητήματα θρησκευτικής ελευθερίας.
Σε δηλώσεις των δύο ανδρών, πριν από την κατ’ ιδίαν συνάντηση, μονοπώλησε στις απαντήσεις ο πρόεδρος των ΗΠΑ, ο οποίος -ερωτηθείς σχετικά- τόνισε ότι θα τεθεί το θέμα των πυραυλικών συστημάτων Patriot και των δασμών, ενώ άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο άρσης των κυρώσεων κατά της Τουρκίας «σχεδόν άμεσα, εφόσον η συνάντηση εξελιχθεί θετικά.
«Θα συζητήσουμε για τα μαχητικά F-35 και τους Patriot και πιστεύω ότι θα καταλήξουμε θετικά – ξέρω ότι θέλει να τα πάρει και θα το δούμε», τόνισε ο Τραμπ, για να συμπληρώσει αναφερόμενος στον Ερντογάν: «Είναι σκληρός άνδρας, με ισχυρή άποψη – συνήθως δεν μου αρέσουν αυτού του είδους οι άνδρες, αλλά αυτός μου αρέσει». «Πρόκειται να κάνουμε επιπλέον εμπόριο. Θέλουμε συγκεκριμένα πράγματα και εμείς και αυτοί», πρόσθεσε.
Ο Ερντογάν, πριν από τη συνάντηση, είχε αναφερθεί στην πρόθεση να συζητήσει διεξοδικά με τον Τραμπ τα ανοιχτά θέματα, από τα μαχητικά έως την υπόθεση της Halkbank. Δήλωσε επίσης ότι η Τουρκία είναι έτοιμη να αναλάβει πρωτοβουλίες για τη Θεολογική Σχολή της Χάλκης, με άμεση επικοινωνία με τον Οικουμενικό Πατριάρχη.
- Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Τραμπ υποδέχθηκε θερμά τον Ερντογάν στην είσοδο του Λευκού Οίκου, κάτι που έκανε και κατά την αποχώρηση του Τούρκου προέδρου με τον οποίο είχε θερμή χειραψία.
BREAKING: Trump:
We could lift (CAATSA) sanctions on Türkiye almost immediately. pic.twitter.com/K4VuOYwpG1
— Clash Report (@clashreport) September 25, 2025
Ρόλο μεσολαβητή μπορεί να παίξει η Τουρκία
Αναφερόμενος στον πόλεμο στην Ουκρανία, ο Τραμπ δήλωσε ότι «ο Πούτιν πρέπει να σταματήσει» και κάλεσε να τερματιστούν οι αγορές ρωσικού πετρελαίου.
Ο ίδιος δήλωσε ότι ο Ερντογάν θα μπορούσε να συμβάλει στην προσπάθεια να βρεθούν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων ο Ζελένσκι και ο Πούτιν. Οπως είπε, ο Τούρκος ηγέτης είναι «πολύ σεβαστός και από τους δύο» και θα μπορούσε να ασκήσει «μεγάλη επιρροή» αν το επιθυμούσε, αν και αυτή τη στιγμή κρατά «ουδέτερη στάση».
Πρόσθεσε ότι «το καλύτερο που θα μπορούσε να κάνει η Τουρκία είναι να μην αγοράζει πετρέλαιο και φυσικό αέριο από τη Ρωσία».
Trump: “I’d like to have him [Erdogan] stop buying any oil from Russia while Russia continues this rampage against Ukraine.” pic.twitter.com/LgHUDyXbjg
— Visegrád 24 (@visegrad24) September 25, 2025
Υπογράμμισε ότι δεν θα αποκαλούσε τη Ρωσία «χάρτινη τίγρη», αλλά -όπως είπε- γνωρίζει τον Πούτιν «όπως τον γνωρίζει και ο Ερντογάν», και εκτίμησε πως η Μόσχα έχει ξοδέψει δισεκατομμύρια δολάρια χωρίς να έχει αποκτήσει «ουσιαστικά καθόλου έδαφος». «Νομίζω ότι είναι ώρα να σταματήσει, πραγματικά το πιστεύω», ανέφερε, επαναλαμβάνοντας ότι «αν ήμουν εγώ πρόεδρος, ο πόλεμος αυτός δεν θα ξεκινούσε ποτέ».
Επισήμανε παράλληλα ότι η σχέση του ΝΑΤΟ με τις ΗΠΑ είναι «η ισχυρότερη που υπήρξε ποτέ».
Κοντά σε συμφωνία για τη Γάζα
Αναφερόμενος στη Γάζα, ο Τραμπ δήλωσε ότι μια συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου βρίσκεται «κοντά». «Πρέπει να συναντηθώ με το Ισραήλ», επισήμανε και σημείωσε: «Νομίζω ότι μπορούμε να το καταφέρουμε. Το ελπίζω. Πεθαίνει πολύς κόσμος, αλλά θέλουμε πίσω τους ομήρους».
Ερωτηθείς για πιθανές διαφωνίες με τον Ερντογάν σχετικά με τη Γάζα, απέφυγε να προβεί σε οποιαδήποτε δημόσια κριτική, λέγοντας ότι δεν γνωρίζει τη στάση του Τούρκου ηγέτη. Ωστόσο, ο Ερντογάν, στην ομιλία του στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, κάλεσε τη διεθνή κοινότητα να «σταθεί όρθια στο πλευρό των καταπιεσμένων Παλαιστινίων στο όνομα της ανθρωπότητας». Σε συνέντευξή του στο Fox κατηγόρησε τον Νετανιάχου ότι προκαλεί «γενοκτονία».
Τα σχόλια αυτά δεν τέθηκαν -δημοσίως- στο Οβάλ Γραφείο, με τον Τραμπ να κυριαρχεί στη συνέντευξη Τύπου.
Οταν η συζήτηση επεκτάθηκε στο γενικότερο ζήτημα της Γάζας, ο Αμερικανός πρόεδρος επανέλαβε την εκτίμησή του ότι μια συμφωνία είναι «κοντά».
- Ο Τραμπ τόνισε επίσης ότι με τον Ερντογάν θα έχουν συζητήσεις και «θα κάνουμε σπουδαίες εμπορικές συμφωνίες και για τις δύο χώρες», ενώ φρόντισε να τονίσει ότι η «Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία ήταν εδώ στον Λευκό Οίκο και θα ήθελαν πραγματικά να έχουν κάποια βοήθεια, χρειάζονται βοήθεια και είπα ότι θα το αναφέρω».
Θεολογικής Σχολής της Χάλκης
Ο Ερντογάν υποσχέθηκε ότι η Τουρκία θα κάνει ότι της αναλογεί στο θέμα της επαναλειτουργίας της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης, κατά τη συνάντησή του με τον Τραμπ.
«Θα κάνουμε ότι μας αναλογεί» δήλωσε, τονίζοντας ότι θα συζητήσει το θέμα με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο. «Θα συζητήσω το θέμα όταν επιστρέψω με τον Βαρθολομαίο», είπε.
Η απάντηση του Ντόναλντ Τραμπ σε αυτή τη δήλωση του Τούρκου ομολόγου του ήταν: «Η Ελληνορθόδοξη Εκκλησία ήταν εδώ (σ.σ. στον Λευκό Οίκο) και θα ήθελαν πραγματικά να έχουν κάποια βοήθεια».
Σύντομα «μεγάλη ανακοίνωση» για τη Συρία
Ο Τραμπ δήλωσε ότι πρόκειται να κάνει μια «μεγάλη ανακοίνωση» σχετικά με τη Συρία, χωρίς να δώσει περαιτέρω λεπτομέρειες.
Ο Ντόναλντ Τραμπ έκανε λόγο για επιτυχία στη Συρία του Ερντογάν, λέγοντας ότι «σίγουρα έχει λόγο», διευκρινίζοντας όμως παράλληλα ότι ανάλογα αιτήματα έχουν διατυπώσει και η Σαουδική Αραβία και το Κατάρ.
«Μου είπαν να άρω τις κυρώσεις (σ.σ. στη Συρία) και τις ήρα. Ηθελα να τους δώσω την ευκαιρία να πάρουν ανάσα, αλλά ο πρόεδρος Ερντογάν είναι ένας από τους υπεύθυνους εδώ» σημείωσε.
Πυρά Τραμπ προς «ριζοσπάστες αριστερούς»
Ο Τραμπ ρωτήθηκε για την ένοπλη επίθεση που σημειώθηκε χθες σε κέντρο της Υπηρεσίας Μετανάστευσης και Τελωνείων (ICE) στο Ντάλας του Τέξας. Οταν ρωτήθηκε ποιος πιστεύει ότι ευθύνεται για το περιστατικό, απάντησε: «Οι ριζοσπάστες αριστεροί Δημοκρατικοί», προσθέτοντας «δημιουργούν το πρόβλημα».
Ο Τραμπ προειδοποίησε ότι «τα πράγματα θα γίνουν χειρότερα» για αυτούς και τόνισε ότι η Δεξιά «δεν θα το ανεχτεί άλλο, και αυτό δεν θα είναι καλό για τη ριζοσπαστική Αριστερά». Στην επίθεση στο κέντρο της ICE, ένας κρατούμενος σκοτώθηκε και δύο ακόμη τραυματίστηκαν σοβαρά, όταν ελεύθερος σκοπευτής άνοιξε πυρ από την ταράτσα.
Ερωτηθείς σχετικά, ανέφερε ότι το υπουργείο Δικαιοσύνης θα αποφασίσει αν θα κινηθεί νομικά κατά του πρώην διευθυντή του FBI, Τζέιμς Κόμεϊ, τον οποίο χαρακτήρισε «κακό άνθρωπο».
Η ατζέντα της συνάντησης
Η επίσκεψη, η πρώτη του Ερντογάν στον Λευκό Οίκο εδώ και περίπου έξι χρόνια, έγινε σε μια περίοδο που η Αγκυρα προσβλέπει σε συμφωνίες υψηλού κόστους με μια αμερικανική διοίκηση που δείχνει πρόθυμη να συνάψει εμπορικές και εξοπλιστικές συμφωνίες.
Σε αντίθεση με την περίοδο Μπάιντεν, που η Τουρκία κρατήθηκε σε απόσταση λόγω των δεσμών της με τη Μόσχα, η διοίκηση Τραμπ καλλιεργεί στενότερη σχέση με την Αγκυρα.
Οι δύο πλευρές έχουν πλέον εναρμονιστεί στο ζήτημα της Συρίας, που στο παρελθόν αποτελούσε πηγή έντασης, ωστόσο παραμένουν σε πλήρη διάσταση απόψεων για το Ισραήλ και τις επιθέσεις στη Γάζα, τις οποίες ο Ερντογάν χαρακτηρίζει «γενοκτονία».
Το κύριο εμπόδιο για την προμήθεια F-35 παραμένουν οι αμερικανικές κυρώσεις που είχαν επιβληθεί το 2020 για την αγορά του ρωσικού συστήματος S-400.
Παρά την αντίσταση που αναμένεται από το Κογκρέσο, διπλωμάτες εκτιμούν ότι με πολιτική βούληση μπορεί να βρεθεί φόρμουλα επαναφοράς της Τουρκίας στο πρόγραμμα, στο οποίο υπήρξε και κατασκευαστικός εταίρος. Ο Τραμπ, προ ημερών, εμφανίστηκε αισιόδοξος ότι οι διαπραγματεύσεις θα έχουν «θετική κατάληξη».
Στο τραπέζι βρέθηκαν επίσης οι συνομιλίες για 40 νέα F-16, με αναβαθμισμένο εξοπλισμό που αυξάνει το κόστος τους σε σχέση με ένα τυπικό F-35, καθώς και η πιθανή αγορά 40 Eurofighter Typhoon, που προκαλεί αντιδράσεις σε Ελλάδα και Ισραήλ.
Παράλληλα, αναμένεται να ανακοινωθεί συμφωνία-μαμούθ της Turkish Airlines για περισσότερα από 200 αεροσκάφη Boeing, μεταξύ των οποίων 787 και 737, καθώς και κινητήρες της General Electric αξίας περίπου 10 δισ. δολαρίων.
Reuters
