Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν προσφέρθηκε χθες, Δευτέρα, να διατηρήσει οικειοθελώς το όριο ως προς την ανάπτυξη στρατηγικών πυρηνικών όπλων. Το όριο περιγράφεται στην τελευταία συνθήκη για τον έλεγχο των όπλων μεταξύ των δύο δυνάμεων, η οποία θα λήξει το επόμενο έτος. Ο Ρώσος πρόεδρος τόνισε πως θα το διατηρήσει, εφόσον κάνουν το ίδιο οι ΗΠΑ.
Η εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου, Καρολάιν Λέβιτ, δήλωσε ότι η πρόταση του Πούτιν ακούγεται «αρκετά καλή», αλλά ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος στο παρελθόν έχει εκφράσει ανησυχία για την τύχη της συνθήκης, θα ασχοληθεί ο ίδιος με το ζήτημα.
Η συμφωνία New START του 2010, η οποία λήγει τον Φεβρουάριο, θέτει όριο σχετικά με το μέγεθος των δύο μεγαλύτερων πυρηνικών οπλοστασίων στον κόσμο. Πολλοί ειδικοί φοβούνται ότι η λήξη της θα μπορούσε να τροφοδοτήσει «κούρσα» εξοπλισμών.
Η αρχική συνθήκη προέβλεπε ότι μπορεί να δοθεί μόνο μία παράταση κατά πέντε χρόνια, κάτι που ο Πούτιν και ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν συμφώνησαν να εφαρμόσουν το 2021. Γι’ αυτό και ο Πούτιν απηύθυνε έκκληση στον Τραμπ να συμφωνήσει οικειοθελώς σε άτυπη παράταση ενός έτους.
Η πρότασή του ήρθε τη στιγμή που η Ουκρανία προσπαθεί να πείσει τον Τραμπ να επιβάλει αυστηρότερες κυρώσεις στη Ρωσία και δημοσιοποιήθηκε από τον ίδιο τον Πούτιν κατά τη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του.
«Η Ρωσία είναι έτοιμη να συνεχίσει να τηρεί το όριο βάσει της Νέας Συνθήκης START για ακόμη ένα έτος μετά τις 5 Φεβρουαρίου 2026», όπως τόνισε.
«Στη συνέχεια, βάσει ανάλυσης της κατάστασης, θα λάβουμε απόφαση για το εάν θα διατηρήσουμε αυτούς τους εθελοντικούς, αυτοεπιβαλλόμενους περιορισμούς», σημείωσε ακόμη.
Ο Πούτιν υπό πίεση
Ο Πούτιν δήλωσε ότι η πρότασή του είναι προς το συμφέρον της παγκόσμιας μη διάδοσης και θα μπορούσε να βοηθήσει στην τόνωση του διαλόγου με την Ουάσιγκτον σχετικά με τον έλεγχο των όπλων.
«Το μέτρο θα είναι βιώσιμο μόνο εάν οι Ηνωμένες Πολιτείες ενεργήσουν με παρόμοιο τρόπο και δεν λάβουν μέτρα που είτε υπονομεύουν είτε παραβιάζουν την υπάρχουσα ισορροπία των δυνατοτήτων αποτροπής», δήλωσε ο Πούτιν.
Ο Ρώσος ηγέτης δέχεται πιέσεις από τον Τραμπ να συμφωνήσει στον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία και η πρότασή του αποτελεί μονομερή αλλαγή πολιτικής από τη Μόσχα. Η Ρωσία μέχρι τώρα επέμενε ότι θα συνεργαζόταν με την Ουάσιγκτον σε τέτοια ζητήματα μόνο εάν οι συνολικοί δεσμοί –που παρεμποδίζονται από έντονες διαφορές για την Ουκρανία– βελτιωθούν.
Λόγω των διαφορών για την Ουκρανία, οι δύο δυνάμεις δεν έχουν ξεκινήσει συνομιλίες για ανανέωση και αναθεώρηση της συνθήκης, παρόλο που ο Τραμπ έχει εκφράσει επιθυμία να συνάψει νέα συμφωνία για τον έλεγχο των πυρηνικών όπλων με την Κίνα. Το Πεκίνο έχει απορρίψει την ιδέα να συμπεριληφθεί.
Το κινεζικό υπουργείο Εξωτερικών ανακοίνωσε σήμερα, Τρίτη, ότι η Κίνα εκτίμησε τη «θετική στάση» της Ρωσίας για την επέκταση της συνθήκης New START.
Ο Γκουό Τζιακούν, εκπρόσωπος του υπουργείου, δήλωσε ότι οι ΗΠΑ και η Ρωσία θα πρέπει να συνεχίσουν να μειώνουν τα πυρηνικά τους οπλοστάσια «με μη αναστρέψιμο και νομικά δεσμευτικό τρόπο».
Διατήρηση του status quo
Ο Ντάριλ Κίμπαλ, αξιωματούχος της Arms Control Association, χαρακτήρισε την πρόταση του Πούτιν «θετική και ευπρόσδεκτη κίνηση».
Προτρέποντας την Ουάσιγκτον να ανταποδώσει, ο Κίμπαλ δήλωσε ότι ο Τραμπ και ο Πούτιν θα μπορούσαν «να βοηθήσουν στον περιορισμό της πιο άμεσης υπαρξιακής απειλής για την παγκόσμια ασφάλεια».
Ο Πούτιν δήλωσε ότι η Ρωσία θα παρακολουθεί, ωστόσο, τη δραστηριότητα των ΗΠΑ στον τομέα των πυρηνικών όπλων, ιδίως τα σχέδια της Ουάσιγκτον για ενίσχυση της πυραυλικής της άμυνας και την ανάπτυξη διαστημικών αναχαιτιστών.
«Η εφαρμογή τέτοιων αποσταθεροποιητικών ενεργειών θα μπορούσε να ακυρώσει τις προσπάθειές μας να διατηρήσουμε το status quo στον τομέα της START», προειδοποίησε ο Πούτιν, προσθέτοντας: «Θα αντιδράσουμε αναλόγως».
Με πληροφορίες από Reuters
