Η οικονομική μοντελοποίηση δεν είναι θέμα που θα πίστευε κανείς ότι θα απασχολούσε τα διαδικτυακά πηγαδάκια στο TikTok. Κι όμως, όσο οι νέοι διεθνώς αρχίζουν να αισθάνονται μία πίεση στα πορτοφόλια τους λόγω της οικονομικής επιβράδυνσης, αναδύονται όλο και περισσότερο οι λεγόμενοι εναλλακτικοί «δείκτες ύφεσης» σε πλατφόρμες πιο φιλικές προς τη νέα γενιά.
Σύμφωνα μάλιστα με τα Google Trends, που αποτυπώνουν τις τάσεις των αναζητήσεων ανά τον κόσμο, η έννοια του «δείκτη ύφεσης» ήταν δημοφιλής το καλοκαίρι. Επίσης, μία απλή περιήγηση στο TikTok αποκαλύπτει απροσδόκητα μεγάλη γκάμα βίντεο με μακροοικονομικές προβλέψεις βάσει ασυνήθιστων ενδείξεων. Σίγουρα, πολλοί σοβαροί οικονομολόγοι απορρίπτουν τέτοιου είδους θεωρίες, αλλά μπορεί να βρουν κάποια μικρή αξία σε αυτές, καθώς προσφέρουν προειδοποιήσεις για την πορεία της οικονομίας.
Χαρακτηριστική είναι η πρόσφατη μανία με τις κούκλες Labubu, οι οποίες στην Ευρώπη πωλούνται συνήθως κάτω των 30 ευρώ, τουλάχιστον στη μικρή εκδοχή τους. Επίσης, επικρατούν μινιμαλιστικές τάσεις καλλωπισμού. Αυτή η ξαφνική στροφή σε πιο προσιτά προϊόντα αποτελεί για κάποιους ένδειξη οικονομικών δυσκολιών, καθώς οι καταναλωτές περιορίζουν τα μεγάλα έξοδα.
Οι δείκτες ύφεσης
Βέβαια, η έννοια των εναλλακτικών ενδείξεων ύφεσης δεν είναι καινούργια, απλώς έχει πια «ντυθεί» διαφορετικά για το TikTok. Για παράδειγμα, στις αρχές της δεκαετίας του 2000, ο Leonard Lauder του γίγαντα των καλλυντικών Estée Lauder χρησιμοποιούσε τον λεγόμενο «δείκτη κραγιόν», που είχε περίπου την ίδια φιλοσοφία: κατά τη διάρκεια υφέσεων, ο Lauder ισχυριζόταν ότι οι καταναλωτές στρέφονταν σε πιο προσιτές πολυτέλειες, όπως τα κραγιόν.
Αντίστοιχο σκεπτικό είχε και ο «δείκτης ανδρικών εσωρούχων», τον οποίο παρακολουθούσε στενά ο πρώην επικεφαλής της Fed, Alan Greenspan, υποστηρίζοντας ότι σε περιόδους δυσκολιών, οι άνδρες είναι πιθανότερο να μην αγοράσουν νέα εσώρουχα και να κρατήσουν περισσότερο καιρό τα παλιά τους.
Αξίζει να σημειωθεί ακόμα και ο απαρχαιωμένος πια εναλλακτικός «δείκτης του μήκους της φούστας», που δημιούργησε ο οικονομολόγος George Taylor το 1926. Σύμφωνα με τη θεωρία του, οι φούστες ήταν κοντύτερες σε περιόδους οικονομικής ευημερίας, καθώς οι γυναίκες αγόραζαν ακριβότερα καλσόν και ήθελαν να τα αναδείξουν.
«Αυτό που είναι απολύτως ακριβές είναι ότι ο κόσμος σε περιόδους ύφεσης, οπότε δυσκολεύεται με τα χρήματα, αναζητά μικρότερα, πιο προσιτά πράγματα», είπε στο Euronews η Cathrine Jansson-Boyd, καθηγήτρια καταναλωτικής ψυχολογίας στο Anglia Ruskin University.
«Ωστόσο, αυτοί οι δείκτες είναι περιορισμένοι», προειδοποίησε, υποστηρίζοντας ότι η αναζήτηση ενός συγκεκριμένου προϊόντος μπορεί να καλύψει μόνο μία μερίδα του πληθυσμού και δεν εφαρμόζει σε όλους.
Για παράδειγμα, ο δείκτης κραγιόν αναφέρεται μόνο σε όσους ενδιαφέρονται να αγοράσουν τέτοιου είδους προϊόντα ομορφιάς. Αλλωστε στις περισσότερες περιστάσεις, οι εναλλακτικοί δείκτες, όπως οι αγορές εσωρούχων ή ακόμα και οι τάσεις της μουσικής, δεν συγκεντρώνουν αρκετά στοιχεία για να βγάλει κανείς ένα τεκμηριωμένο συμπέρασμα.
Σε κάθε περίπτωση, εξακολουθεί να αποτελεί έναν έξυπνο τρόπο παρακολούθησης της αγοράς, ο οποίος μάλιστα αν εξεταστεί με συνέπεια από τις εταιρείες ενδέχεται να οδηγήσει σε πιο στοχευμένη προώθηση των προϊόντων, δήλωσε η Jansson-Boyd.
Ελλιπείς οι προβλέψεις
Οι εναλλακτικοί δείκτες προκύπτουν από ανάγκη για μία καλύτερη πρόβλεψη των υφέσεων. «Η μέτρηση των υφέσεων, πόσο μάλλον η πρόβλεψή τους, είναι πολύ δύσκολη υπόθεση», τόνισε στο Euronews ο Andrew Kenningham της Capital Economics. «Ακόμα και ο ορισμός διαφέρει» από φορέα σε φορέα και από χώρα σε χώρα είπε.
Για τις περισσότερες ανεπτυγμένες οικονομίες, τα δύο συναπτά τρίμηνα συρρίκνωσης του ΑΕΠ δείχνουν τεχνική ύφεση. Ωστόσο, δεν υπάρχει κάποιος πραγματικός δείκτης για πιο ήπιες επιβραδύνσεις ή για προειδοποίηση. Συνήθως, οι οικονομολόγοι στρέφονται στους δείκτες υπευθύνων προμηθειών ή τις μετρήσεις του οικονομικού κλίματος και παρακολουθούν στενά τις κινήσεις των ομολόγων.
Πηγή: MoneyReview
