Την «ιστορική» συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ενωσης και των χωρών της Λατινικής Αμερικής (Mercosur) ενέκρινε σήμερα η Κομισιόν. Υστερα από 25 χρόνια σχετικών προσπαθειών για την ολοκλήρωση της εμπορικής συμφωνίας, το νομικό κείμενο πλέον θα δοθεί προς έγκριση στα κράτη-μέλη, καθώς και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Προκειμένου να κατευνάσει τις ανησυχίες της Γαλλίας και βασικά των αγροτών της η Κομισιόν συμπεριέλαβε στο κείμενο της συμφωνίας έναν μηχανισμό με «δικλίδες» ασφαλείας.
The agreements with Mercosur & Mexico are milestones.
Europe doubles down on diversification.
It means new partnerships, with fresh opportunities.
EU businesses and agri-food sector will benefit from lower tariffs, reduced costs.
They will become stronger competition globally
— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) September 3, 2025
Εδώ και χρόνια, το Παρίσι υπήρξε αντίθετο ως προς την ολοκλήρωση της συμφωνίας μεταξύ Ε.Ε. και των χωρών της Λατινικής Αμερικής λόγω ανησυχιών ότι πιθανές αθρόες εισαγωγές βόειου κρέατος και πουλερικών θα έβλαπταν τη γεωργική και την κτηνοτροφική βιομηχανία της Γαλλίας. Ο Γάλλος πρόεδρος αρκετές φορές έχει επιχειρήσει να «μπλοκάρει» τη συμφωνία εκφράζοντας δημόσια τις ανησυχίες του, όπως συνέβη τον περασμένο Ιούλιο.
Ωστόσο, η σημασία της συμφωνίας με την Αργεντινή, τη Βραζιλία, την Παραγουάη και την Ουρουγουάη (συμφωνία εταιρικής σχέσης Ε.Ε. – Mercosur) εξηγείται από το γεγονός ότι θα δημιουργηθεί η μεγαλύτερη «ζώνη ελεύθερων συναλλαγών στον κόσμο», που θα καλύπτει μια αγορά άνω των 700 εκατομμυρίων καταναλωτών. Οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, σύμφωνα με την Κομισιόν, εξάλλου θα απολαμβάνουν πλεονέκτημα «πρώτης κίνησης», επωφελούμενες από χαμηλότερους δασμούς σε σύγκριση με εταιρείες από άλλες χώρες.
Η συμφωνία, που ολοκληρώθηκε τον Δεκέμβριο του 2024 από την Κομισιόν και τις χώρες της Mercosur, έχει στόχο επί της ουσίας να εξαλείψει τους υψηλούς δασμούς και να επιτρέψει στην Ε.Ε. να εξάγει αυτοκίνητα, μηχανήματα και οινοπνευματώδη ποτά στην Αργεντινή, στη Βραζιλία, στην Ουρουγουάη και την Παραγουάη.
Παράλληλα, για την Κομισιόν και τους υποστηρικτές της συμφωνίας, όπως η Γερμανία, η συμφωνία είναι καθοριστικής σημασίας για τη διαφοροποίηση των εταιρικών εμπορικών σχέσεων του «μπλοκ», ιδιαίτερα από τον βασικό εμπορικό εταίρο της Ε.Ε, τις ΗΠΑ.
Σημαντικό «ορόσημο» για την Ε.Ε.
Για σημαντικό «ορόσημο» έκανε λόγο η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για το «οικονομικό μέλλον της Ε.Ε.». «Οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις και ο αγροδιατροφικός τομέας της Ε.Ε. θα αποκομίσουν άμεσα τα οφέλη των χαμηλότερων τιμολογίων και του χαμηλότερου κόστους συμβάλλοντας στην οικονομική ανάπτυξη και τη δημιουργία θέσεων εργασίας», πρόσθεσε.
Αρμόδιοι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι αναφέρουν, εξάλλου, ότι η συμφωνία πρόκειται να αυξήσει τις ετήσιες εξαγωγές της Ε.Ε. προς τις χώρες της Mercosur έως και 39% (με συνολικά κέρδη 49 δισεκατομμύρια ευρώ), ενώ θα εξασφαλίσει περισσότερες από 440.000 θέσεις εργασίας σε όλη την Ευρώπη.
Η συμφωνία κατά την Κομισιόν θα μειώσει τους «συχνά, απαγορευτικούς δασμούς» των χωρών της Λατινικής Αμερικής σε ό,τι αφορά τις εξαγωγές της Ε.Ε. συμπεριλαμβανομένων βασικών βιομηχανικών προϊόντων, όπως τα αυτοκίνητα (σήμερα 35%), τα μηχανήματα (14-20%) και τα φαρμακευτικά προϊόντα (έως 14%).
Ως «απάντηση» έναντι όσων αντιδρούν, η Κομισιόν σημειώνει ότι οι εξαγωγές γεωργικών προϊόντων της Ε.Ε. προς τις χώρες της Mercosur αναμένεται να αυξηθούν σχεδόν κατά 50%, καθώς η συμφωνία μειώνει τους υψηλούς δασμούς στα βασικά γεωργικά προϊόντα της Ε.Ε., ιδίως το κρασί και τα οινοπνευματώδη ποτά (έως 35%), τη σοκολάτα (20%) και το ελαιόλαδο (10%).
Η συμφωνία θα στηρίξει επίσης την αύξηση των εξαγωγών παραδοσιακών, υψηλής ποιότητας γεωργικών προϊόντων της Ε.Ε., ενώ θα θέσει επίσης τέλος στον αθέμιτο ανταγωνισμό των προϊόντων της Mercosur, που «μιμούνται» αυθεντικά προϊόντα της Ε.Ε. προστατεύοντας, επί της ουσίας, 344 προϊόντα με γεωγραφικές ενδείξεις του «μπλοκ».
Δικλίδες ασφαλείας
Σύμφωνα με την Κομισιόν, απαντώνται όλες οι ανησυχίες των Ευρωπαίων γεωργών και κτηνοτρόφων καθώς: πρώτον, περιορίζει τις εισαγωγές προτιμησιακού καθεστώτος γεωργικών προϊόντων από τις χώρες της Mercosur σε ένα κλάσμα της παραγωγής της Ε.Ε. (για παράδειγμα, 1,5% για το βόειο κρέας και 1,3% για τα πουλερικά). Δεύτερον, θεσπίζει ισχυρές δικλίδες ασφαλείας, που προστατεύουν τα ευρωπαϊκά προϊόντα από κάθε πιθανή επιβλαβή αύξηση των εισαγωγών από τις χώρες της Λατινικής Αμερικής.
Ως προς τα παραπάνω, η Κομισιόν προτείνει να συμπληρωθεί η συμφωνία με μια νομική πράξη, που θα υλοποιεί το κεφάλαιο διμερών δικλίδων ασφαλείας. Η νομική πράξη, η οποία πρόκειται να εγκριθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, αποσκοπεί ιδίως στην προστασία των κρίσιμων και πιο ευαίσθητων γεωργικών τομέων της Ε.Ε., αναγνωρίζοντας τις ανησυχίες των Ευρωπαίων γεωργών. Οπως διατείνονται Ευρωπαίοι αξιωματούχοι το εν λόγω ζήτημα θα τεθεί προς συζήτηση με τις χώρες της Mercosur με σκοπό να διασφαλίσει την ομαλή εφαρμογή της συμφωνίας.
Σε κάθε περίπτωση, αρμόδιοι αξιωματούχοι διευκρινίζουν ότι ο μηχανισμός με τις δικλίδες ασφαλείας θα περιλαμβάνεται ξεχωριστά στο σχέδιο της συμφωνίας και θα καταστεί νομικά δεσμευτικός ως προς τη ρύθμιση του όγκου και των τιμών των γεωργικών εξαγωγών από τις χώρες της Λατινικής Αμερικής.
Αρκετοί είναι όμως εκείνοι που εκτιμούν ως «ακατάλληλο» τον πολιτικό χρόνο για την κατάθεση του κειμένου της συμφωνίας προς έγκριση από τα κράτη-μέλη και ειδικά από τη Γαλλία, που αντιμετωπίζει πολιτική κρίση λόγω της διαδικασίας ψήφου εμπιστοσύνης για την κυβέρνηση, από την Εθνοσυνέλευση, την ερχόμενη εβδομάδα και την πιθανή πτώση του Φρανσουά Μπαϊρού.
Σε κάθε περίπτωση, η Γαλλία φαίνεται ότι δύσκολα θα μπορέσει να αποδεχθεί τη συμφωνία και να κατευνάσει τις ανησυχίες των αγροτών της σχετικά με το πώς θα διασφαλιστούν ισορροπημένες εισαγωγές βόειου κρέατος, πουλερικών, ζάχαρης και ρυζιού από τις χώρες της Λατινικής Αμερικής.
