Kαθώς το Ισραήλ προετοιμάζεται για την επιχείρηση «Αρματα του Γεδεών» και την πλήρη κατάληψη της Γάζας, η «Κ» συνομίλησε με τον απόστρατο στρατηγό Ούζι Νταγιάν, πρώην υπαρχηγό των ενόπλων δυνάμεων και πρώην σύμβουλο Εθνικής Ασφαλείας, για τα επόμενα στάδια της ισραηλινής επιχείρησης και τις κατηγορίες περί αδιάκριτων χτυπημάτων εναντίον αμάχων. Ανιψιός του θρυλικού στρατηγού Μόσε Νταγιάν, ο έμπειρος στρατιωτικός αναλυτής θεωρεί ότι αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν περιθώρια ειρηνευτικής διαδικασίας, ούτε κάποια προοπτική παλαιστινιακού κράτους: «Είναι μια ευσεβής επιθυμία, που δεν θα πραγματοποιηθεί ποτέ».
– O πρόεδρος Τραμπ ανακοίνωσε ότι ο πόλεμος στη Γάζα θα τελειώσει «οριστικά» μέσα σε δύο με τρεις εβδομάδες. Ταυτόχρονα, όμως, η ισραηλινή κυβέρνηση είναι έτοιμη να πραγματοποιήσει μια πλήρη επίθεση στη Γάζα. Θα αποδεχθεί ο Νετανιάχου την προτεινόμενη εκεχειρία ή θα προχωρήσει σε μια μακροπρόθεσμη επιχείρηση;
– Το Ισραήλ είναι αποφασισμένο να απαλλαγεί από την απειλή της Χαμάς, ενώ ο Τραμπ καταβάλλει κάθε προσπάθεια ώστε ο πόλεμος να λήξει το συντομότερο δυνατόν. Οσο περισσότερο παρατείνεται η σύγκρουση, τόσο αυξάνονται οι απώλειες, καθυστερεί η απελευθέρωση των ομήρων και εντείνεται η εκστρατεία εναντίον του Ισραήλ σχεδόν σε ολόκληρο τον κόσμο. Ωστόσο, η Χαμάς δεν αποτελεί μέρος καμίας λύσης. Η Χαμάς είναι το πρόβλημα, και δεν υπάρχει άλλος τρόπος να απαλλαγούμε από αυτήν και ταυτόχρονα να απελευθερώσουμε τους ομήρους, παρά να καταλάβουμε τη Λωρίδα της Γάζας.
Νομίζω ότι αυτό μπορεί να γίνει μέσα σε δύο ή τρεις εβδομάδες και πρέπει να επιταχύνουμε την επίθεση στη Γάζα ώστε να πάρουμε υπό τον έλεγχό μας τα κύρια σημεία και τις διασταυρώσεις. Σε περίπου ένα μήνα είναι η Συνέλευση του ΟΗΕ και ο Τραμπ σχεδιάζει να έρθει στη Μέση Ανατολή με ένα οικονομικό σχέδιο που είναι επωφελές από τη δική του άποψη και πρέπει να είμαστε έτοιμοι.
– Λέτε, λοιπόν, ότι πιθανώς σε ένα μήνα θα έχουμε μια «τελική λύση» όταν ο Τραμπ επισκεφθεί τη Μέση Ανατολή;
– Οχι, δεν λέω για «τελική λύση», αλλά για μια κατάσταση που θα επιδιώξουμε ένα διαφορετικό καθεστώς στη Γάζα και, ταυτόχρονα, θα φροντίσουμε για όλα αυτά τα τούνελ και τον αφοπλισμό της Χαμάς.
– Αρα θα οδηγηθούμε σε μια κατάπαυση του πυρός με τη Χαμάς να παραμένει στην εξουσία;
– Ποτέ δεν είπα για κατάπαυση του πυρός. Λέω να καταλάβουμε τη Γάζα και όλα τα κύρια σημεία της, να ελέγξουμε την παροχή τροφίμων, νερού, ηλεκτρικού ρεύματος, καυσίμων, φαρμάκων, και έπειτα μπορούμε να συμφωνήσουμε σε μια κατάπαυση του πυρός. Δεν σημαίνει ότι εδώ τελειώνει η ιστορία, αλλά ο στόχος μας δεν είναι η κατάπαυση του πυρός, αλλά να ελευθερωθούν οι όμηροι και να εξαλειφθεί η Χαμάς.
Δεν υπάρχει καμία πιθανότητα για ένα παλαιστινιακό κράτος· είναι μια ευσεβής επιθυμία, που δεν θα πραγματοποιηθεί ποτέ.
– Η πόλη της Γάζας έχει πληθυσμό μισού εκατομμυρίου ανθρώπων. Πόσο εφικτή είναι μια σύγκρουση σε μια τόσο πυκνοκατοικημένη περιοχή; Και δεύτερον, είναι το Ισραήλ έτοιμο να αναλάβει την ευθύνη για την απώλεια εκατοντάδων αμάχων;
– Αφήνουμε τον πληθυσμό της Γάζας να μετακινηθεί σε διαφορετικά μέρη όπου δεν θα κινδυνεύει, ενώ κάνουμε ό,τι μπορούμε για να τους ταΐσουμε. Οσο πιο γρήγορα τελειώσει ο πόλεμος, τόσο καλύτερα θα είναι και για τους ανθρώπους εκεί. Τώρα οι άνθρωποι υποφέρουν, αλλά δεν υποφέρουν εξαιτίας μας. Η Χαμάς εξελέγη στη Γάζα και ο πληθυσμός της υποφέρει, αλλά δεν το κάνουμε σκόπιμα ως τρομοκράτες.
– Τη Δευτέρα, ένα ισραηλινό άρμα μάχης στοχοθέτησε το νοσοκομείο Νάσερ σκοτώνοντας είκοσι πολίτες, εκ των οποίων πέντε δημοσιογράφους. Πώς εξηγείτε τέτοια αδιάκριτα χτυπήματα και τη δολοφονία αμάχων;
– Αυτό που συνέβη (στο νοσοκομείο) δεν είχε καλά αποτελέσματα και δεν είναι αυτό που θέλαμε να κάνουμε. Η Χαμάς εκμεταλλεύεται νοσοκομεία και σχολεία, και γνωρίζαμε ότι πρόκειται για νοσοκομείο. Η απόφαση που δόθηκε ήταν να επιτεθούμε με μεγάλη ακρίβεια, αλλά δεν είναι αυτό που συνέβη. Είναι, λοιπόν, ένα είδος λάθους ή τραγικού αποτελέσματος που δεν θέλαμε να συμβεί. Από την άλλη, αντιδράσαμε με τον σωστό τρόπο και αναλάβαμε την ευθύνη. Πλέον, διεξάγεται έρευνα για το συμβάν, αλλά επαναλαμβάνω, όσο πιο σύντομος είναι ο πόλεμος, τόσο καλύτερα και τόσο λιγότερο πιθανό είναι να συμβούν τέτοια τραγικά περιστατικά.
– Εκτιμάται πως περίπου είκοσι όμηροι είναι ακόμη ζωντανοί στη Γάζα. Με βάση την εμπειρία σας σε ειδικές επιχειρήσεις, είναι ρεαλιστικό να επιχειρηθεί μια μεγάλης κλίμακας διάσωση;
– Από τη δική μας άποψη, μια μεγάλης κλίμακας επίθεση θα μας φέρει πιο κοντά στους ανθρώπους που τους φυλάνε. Πάντα υπάρχει κίνδυνος, αλλά στην πραγματικότητα είναι καλύτερος από τον κίνδυνο να μην κάνεις τίποτα και να τους αφήσεις στα χέρια της Χαμάς. Σήμερα, οι όμηροι στη Γάζα δεν είναι απλά χαρτιά στη διαπραγμάτευση για να επιτύχουν μια καλύτερη συμφωνία για την κατάπαυση του πυρός, αλλά είναι μια μορφή ασφάλειας για αυτούς για να διατηρήσουν το καθεστώς τους και να επιβιώσει η Χαμάς. Επομένως, καταλαβαίνω ότι υπάρχει κίνδυνος, όμως δεν βλέπω άλλο σχέδιο που να προσφέρει μια ειλικρινή λύση για το πώς θα απελευθερωθούν οι όμηροι.
– Από την άλλη, οι συμφωνίες του Οσλο για εξομάλυνση των σχέσεων με την Παλαιστινιακή Αρχή έχουν καταρρεύσει;
– Δεν υπάρχει πλέον ειρηνευτική διαδικασία με τους Παλαιστινίους. Ο Αραφάτ τη σκότωσε και η Χαμάς την έθαψε. Δεν υπάρχει καμία πιθανότητα για ένα παλαιστινιακό κράτος, γιατί όλοι καταλαβαίνουν ότι το παλαιστινιακό κράτος θα είναι ένα άλλο τρομοκρατικό κράτος στα σύνορά μας και κανείς δεν θα συμφωνήσει σε αυτό. Οι άνθρωποι μπορούν να το συζητήσουν στον ΟΗΕ, αλλά είναι μια ευσεβής επιθυμία που δεν θα πραγματοποιηθεί ποτέ. Ετσι, οι συμφωνίες του Οσλο είναι ένα είδος «ζωντανού πτώματος». Δεν θέλουμε να τις σκοτώσουμε τελείως, επειδή είναι πάντα καλύτερο να υπάρχει κάποιου είδους συμφωνία.
– Σε μια ιστορική κίνηση ο Νετανιάχου ανακοίνωσε προφορικά την αναγνώριση της γενοκτονίας των Αρμενίων, των Ελλήνων και των Ασσυρίων από τους Τούρκους. Ποια είναι η γεωπολιτική σημασία αυτής της αναγνώρισης;
– Δεν έχει καμία σημασία εντός του Ισραήλ, αλλά είναι σημαντική για τις διεθνείς σχέσεις μας. Εγώ την υποστηρίζω, κάποιοι άλλοι όχι, αλλά επιδρά στην κατάσταση που διαμορφώνεται αυτή τη στιγμή στην περιοχή. Νομίζω ότι θα έπρεπε να έχουμε ταυτιστεί με την Αρμενία νωρίτερα, αλλά δεν γινόταν λόγω των πολέμων με το Αζερμπαϊτζάν. Τώρα αναγνωρίζουμε ότι είναι καλύτερα να το πράξουμε και ποτέ δεν είναι αργά για να κάνουμε το σωστό.
