Ο Μασαγιόσι Σον, ο Ιάπωνας δισεκατομμυριούχος και ιδρυτής της SoftBank, βρίσκεται πλέον στο επίκεντρο μιας ιδιότυπης οικονομικής και πολιτικής σύμπραξης με τον Ντόναλντ Τραμπ.
Οπως καταγράφουν οι Financial Times, τους τελευταίους οκτώ μήνες η σχέση τους έχει εδραιωθεί, με σημαντικές οικονομικές κινήσεις που ενισχύουν τον ρόλο της SoftBank ως κορυφαίου ξένου επενδυτή στις Ηνωμένες Πολιτείες και δημιουργούν ταυτόχρονα ένα άτυπο κανάλι διπλωματίας ανάμεσα στην Ουάσιγκτον και το Τόκιο.
Η SoftBank έχει αυξήσει το ποσοστό της στην OpenAI, επένδυσε 2 δισ. δολάρια στην Intel και εξετάζει την απόκτηση του εργοστασιακού βραχίονα του αμερικανικού κολοσσού.
Σχέδια υπάρχουν και για ένα γιγαντιαίο συγκρότημα ρομποτικής και τεχνητής νοημοσύνης στην Αριζόνα, που θα ενισχύσει περαιτέρω τους δεσμούς με την Ουάσιγκτον.
Οι κινήσεις του Σον γίνονται δεκτές θετικά, σε αντίθεση με άλλες ξένες επενδύσεις που έχουν συναντήσει καχυποψία.
Ομως, όπως σημειώνουν αναλυτές, για να αποκτήσει πρόσβαση σε ευαίσθητες υποδομές και περιουσιακά στοιχεία στις ΗΠΑ, χρειάζεται να διατηρεί στενή σχέση με τον Τραμπ.
Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της Nippon Steel, της ιαπωνικής χαλυβουργίας που ήθελε να αγοράσει τη US Steel.
Η συμφωνία είχε απορριφθεί αρχικά από τον Τζο Μπάιντεν, αλλά εγκρίθηκε από τον Τραμπ με την προϋπόθεση να δοθεί «χρυσή μετοχή» στην Ουάσιγκτον.
Ο «άνθρωπος της Ιαπωνίας»
«Στην Ουάσιγκτον, με τον Τραμπ και το περιβάλλον του, ο Μάσα έχει γίνει το κεντρικό σημείο επαφής για την Ιαπωνία», δήλωσε στους FT ο Τζόσουα Γουόκερ, επικεφαλής της Japan Society.
Ομως προειδοποίησε ότι η συγκέντρωση μιας τόσο κρίσιμης σχέσης σε ένα μόνο πρόσωπο μπορεί να αποδειχθεί επικίνδυνη, με ευρείες επιπτώσεις αν η ισορροπία διαρραγεί.
Η στρατηγική του Σον στηρίζεται στην προσωπική επαφή με τον Αμερικανό πρόεδρο. Από την πρώτη θητεία του Τραμπ, ο Ιάπωνας επιχειρηματίας επισκέφθηκε επανειλημμένως τον Λευκό Οίκο, έπαιξε γκολφ μαζί του και έκανε εντυπωσιακές εξαγγελίες για θέσεις εργασίας και επενδύσεις.
Το 2016, στη Νέα Υόρκη, υποσχέθηκε επενδύσεις 50 δισ. δολαρίων· το 2024, μετά την επανεκλογή του Τραμπ, μίλησε για 100 δισ. επιπλέον.
Τον περασμένο Ιανουάριο, δίπλα στον Σαμ Αλτμαν της OpenAI και τον Λάρι Ελισον της Oracle, ανακοίνωσε στον Λευκό Οίκο το φιλόδοξο σχέδιο «Stargate» για ένα data center AI αξίας 500 δισ. δολαρίων.
Η επενδυτική πορεία του Σον είναι γεμάτη αντιφάσεις. Εχει καταγράψει τεράστιες ζημίες –χαρακτηριστική η περίπτωση της WeWork– αλλά και μεγάλες επιτυχίες, όπως η Alibaba, η Arm, η ByteDance και τώρα η OpenAI.
Οι μετοχές της SoftBank έχουν σημειώσει άνοδο άνω του 60% φέτος, με επενδυτές να ποντάρουν στις προοπτικές της Arm, στην εμπλοκή της με την τεχνητή νοημοσύνη και στις πιθανές εισαγωγές εταιρειών των Vision Funds.
Παρά ταύτα, η αγορά εξακολουθεί να αποτιμά τον όμιλο περίπου 40% χαμηλότερα από την καθαρή αξία των περιουσιακών του στοιχείων, αντανακλώντας την αβεβαιότητα γύρω από τα ριψοκίνδυνα σχέδια του Σον και το πώς θα χρηματοδοτηθούν, ιδιαίτερα το Stargate.
Οι αναλυτές επισημαίνουν ότι η SoftBank έχει ουσιαστικά επιλέξει να στοιχηθεί με τις ΗΠΑ, περιορίζοντας την έκθεσή της στην Κίνα.
Αυτό αντανακλά και την προσωπική πορεία του Σον, ο οποίος μεγάλωσε στην Καλιφόρνια, σπούδασε στο Μπέρκλεϊ και αυτοπροσδιορίζεται ως γέφυρα ανάμεσα στη Σίλικον Βάλεϊ και την Ιαπωνία.
Στην Αμερική έκανε την πρώτη του μεγάλη κίνηση με την εξαγορά της Sprint το 2013 έναντι 22 δισ. δολαρίων, μια συμφωνία που εγκρίθηκε μόνο αφού αφαιρέθηκε εξοπλισμός της Huawei. Η στενή σχέση με τον Τραμπ θεωρείται ότι βοήθησε και στην έγκριση της συγχώνευσης Sprint – T-Mobile το 2020.
Η άτυπη αυτή «διπλωματία μέσω SoftBank» προκαλεί προβληματισμό στην Ιαπωνία. Διπλωμάτες ανησυχούν ότι ο Σον λειτουργεί σαν πύλη επικοινωνίας σε επίπεδο κορυφής, παρακάμπτοντας τους θεσμικούς μηχανισμούς.
Ενας πρώην Ιάπωνας διπλωμάτης το περιέγραψε ως «δίλημμα»: αν ο Σον δεν είναι κοντά στον Τραμπ, δεν μπορεί να αξιοποιηθεί· αν είναι υπερβολικά κοντά, μπορεί να καταστεί επικίνδυνος.
Η ισορροπία συμφερόντων
Οσο ο Σον φροντίζει οι επενδύσεις του να δημιουργούν θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ, οι πιθανότητες να βρεθεί στο επίκεντρο πολιτικών αντιδράσεων μειώνονται.
Ομως η εξάρτηση ενός τόσο κρίσιμου επενδυτικού και διπλωματικού διαύλου από έναν μόνο επιχειρηματία αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο ρίσκου για Ιαπωνία και Ηνωμένες Πολιτείες.
Η σχέση Τραμπ – Σον, όπως σημειώνει το δημοσίευμα, που χτίστηκε πάνω σε κοινές αντιλήψεις για το ρίσκο, τη διαπραγμάτευση και τη μεγαλομανία, δείχνει να έχει εδραιωθεί.
Πηγή: Financial Times
