Πεκίνο, Ναντζίνγκ, Σαγκάη. Τρεις πόλεις, αμέτρητες εμπειρίες. Βρεθήκαμε στην Κίνα, επισκεφθήκαμε σπουδαία μνημεία, κέντρα καινοτομίας, νεοφυείς επιχειρήσεις. Με πληθυσμό που εκτιμάται σε 1,4 δισ., η Κίνα έχει ανοίξει τις πόρτες της σε ξένους φοιτητές και επιχειρηματίες, ενθαρρύνοντας επενδύσεις και «έξυπνες» τεχνολογίες, με τη στήριξη του κράτους να αποτελεί βασικό πυλώνα. Με προσανατολισμό στην εξωστρέφεια και στην καινοτομία, η χώρα, όπως χαρακτηριστικά ακουγόταν, «ζει ήδη στον 22ο αιώνα». Κάθε χρόνο προσελκύει ξένα κεφάλαια, ενώ επενδύει μαζικά σε μη επανδρωμένα οχήματα για καθημερινή χρήση (ρομποτικοί βοηθοί, μάγειρες, σερβιτόροι), καθώς και σε εξειδικευμένες εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης, όπως ρομπότ που αναγνωρίζουν συναισθήματα ή «ασθενοφόρα-ντρόουν».
Το ταξίδι ξεκινάει από το Πεκίνο με επισκέψεις σε μνημεία, όπως η Απαγορευμένη Πόλη, το Σινικό Τείχος, η πλατεία Τιενανμέν, αλλά και το Μουσείο του Κομμουνιστικού Κόμματος. Μεταξύ των ξεναγήσεων, συναντούμε το διοικητικό συμβούλιο του κρατικού καναλιού CCTV+, όπου μας παρουσιάζεται η χρήση λογισμικού ΑΙ για την αυτόματη απόδοση ειδήσεων σε οποιαδήποτε γλώσσα. Το δοκιμάζουμε και διαβάζουμε το κείμενο να μεταφράζεται σε πραγματικό χρόνο στα ιταλικά.
Επόμενη στάση το εκθεσιακό κέντρο καινοτομίας Zhongguancun, η «Σίλικον Βάλεϊ της Κίνας». Μεγάλες διαδραστικές οθόνες παρουσιάζουν τεχνολογίες αιχμής. Οι κινεζικές εταιρείες επενδύουν συστηματικά στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και στην ανάπτυξη «έξυπνων» πόλεων. Μακέτες απεικονίζουν τις πόλεις του μέλλοντος και προσομοιωτές σε εντάσσουν στον εικονικό κόσμο των μελλοντικών κοινωνιών.
Συνεχίζουμε με επισκέψεις σε νεοφυείς επιχειρήσεις. Στην EconSmart, εταιρεία ρομποτικής τεχνολογίας, ο CEO Εβαν Τσεν παρουσιάζει τον «ρομποτικό μάγειρα»: ένα βραχίονα που αναλαμβάνει από το τηγάνισμα έως και τη συσκευασία παραγγελίας. Το πρότζεκτ απασχολεί 40 νέους επιστήμονες και στηρίχθηκε από το κράτος τόσο οικονομικά όσο και συμβουλευτικά. Ηδη, όπως μας ανακοινώνει ο CEO, βρίσκεται στα σκαριά συμφωνία με μεγάλη δυτική εταιρεία ταχυφαγείων για την αξιοποίηση της τεχνολογίας τους. Στόχος, η βελτίωση της προετοιμασίας και η μείωση του κόστους παραγωγής.
Η πρώην πρωτεύουσα
Η Ναντζίνγκ, πρώην πρωτεύουσα της Κίνας με πληθυσμό 9,5 εκατ., διεκδικεί ηγετικό ρόλο στην τεχνολογική εξέλιξη της χώρας. Σε ένα από τα εκθεσιακά κέντρα της επαρχίας Τζιανγκσού, βλέπουμε ερευνητικά υποβρύχια, προηγμένα φωτοβολταϊκά συστήματα, μικροτσίπ υψηλών ταχυτήτων και ένα ηλεκτρικό λεωφορείο που φιλοδοξεί να αντικαταστήσει τον παλαιωμένο στόλο των ελληνικών αστικών συγκοινωνιών.
Στον ελεύθερο χρόνο εξερευνούμε την πόλη. Δεκάδες καταστήματα με πολυτελή είδη παρουσιάζουν μια πόλη με δυτικά χαρακτηριστικά. Την ίδια στιγμή, ένα περίπλοκο δίκτυο υπόγειας πόλης φιλοξενεί αγορές τροφίμων, ειδών ένδυσης και κατοικίδιων ζώων. Επιστροφή στο ξενοδοχείο για συζήτηση. Ρωτάμε για τον κινεζικό κομμουνισμό, τη θανατική ποινή και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Η Κίνα διατηρεί τη θανατική ποινή, ενώ πρόσφατα εκτέλεσε τέσσερις Καναδούς για διακίνηση ναρκωτικών. «Οι άνθρωποι είναι ελεύθεροι να ζήσουν όπως θέλουν και να ταξιδέψουν», μας λένε, «ακολουθώντας τους νόμους». Αλλωστε, στα κοσμοπολίτικα μέρη του Πεκίνου και της Σαγκάης τα πολυτελή αυτοκίνητα και τα γεμάτα νυχτερινά κέντρα φανερώνουν μια Κίνα των αντιθέσεων.
Στην παραδοσιακή συνοικία Γιουγιουάν, η τεχνολογία συνυπάρχει με την παράδοση: ρομπότ περπατούν πλάι σε κοπέλες με παραδοσιακές ενδυμασίες.
Συζητούμε για δημοκρατικές αξίες, όπως οι εκλογές και η ελεύθερη αγορά. Μας παραπέμπουν στις μεταρρυθμίσεις του Ντενγκ Σιαοπίνγκ και στη διάσημη «θεωρία της γάτας»: «Δεν έχει σημασία αν η γάτα είναι μαύρη ή άσπρη, αρκεί να πιάνει ποντίκια» – μια αλληγορία που δίνει προτεραιότητα στην αποτελεσματικότητα έναντι της ιδεολογίας. Hδη από τα τέλη της δεκαετίας του ’80 η Κίνα επέτρεψε τη μεταφορά δημόσιας περιουσίας σε ιδιώτες, τις ξένες επενδύσεις και να διατηρούνται τα κέρδη στους ιδιώτες.
Το λιμάνι του Πειραιά
Στη Σαγκάη, επισκεπτόμαστε τα κεντρικά γραφεία της Cosco. Εκεί, οκτώ εκπρόσωποι της εταιρείας μάς ενημερώνουν ότι η επένδυση στον Πειραιά ξεπερνά το 1 δισ. ευρώ, με 3.100 άμεσες θέσεις εργασίας, καθιστώντας τον λιμένα τον σημαντικότερο της Μεσογείου. Σχέδια για νέες επενδύσεις σε ελληνικά λιμάνια δεν υπάρχουν, ενώ η προτεραιότητα είναι η ενίσχυση των διασυνδέσεων. Το Μαρόκο, όπως μας λένε, αποτελεί τον βασικό ανταγωνιστή του Πειραιά.
Στο ξενοδοχείο, τα ρομπότ-καθαριστές λειτουργούν 24/7, ενώ ρομπότ-σερβιτόροι εξυπηρετούν την υπηρεσία room service. Συγκρουόμαστε δύο φορές με τους ρομποτικούς σερβιτόρους της εταιρείας Keenon. Μας ανοιγοκλείνουν το μάτι και συνεχίζουν να μεταφέρουν τις παραγγελίες.
Οι συναντήσεις συνεχίζονται στην Banma Network Technologies. Ο CEO Χάο Φέι μάς δείχνει το έξυπνο αυτοκίνητο της εταιρείας: οθόνες, φωνητικές εντολές για μουσική, κρατήσεις σε εστιατόρια και σινεμά και αλλαγή της ατμόσφαιρας, με τη γυάλινη οροφή να αλλάζει χρώμα κατόπιν απαίτησης του οδηγού. Ενα έξυπνο αυτοκίνητο που δίνει τη δυνατότητα στον οδηγό να εκτελεί όλες τις λειτουργίες ανέπαφα και να μην αποσπάται. Ρωτάμε τα χαρακτηριστικά του αυτοκινήτου, η αυτονομία αγγίζει τα 800 χλμ., με τελική ταχύτητα τα 250 χλμ./ώρα και κόστος μόλις 20.000 δολάρια. Προς το παρόν δεν εξάγεται στην Ε.Ε.
Πριν από την επιστροφή στην Αθήνα, επισκεπτόμαστε την παραδοσιακή συνοικία Γιουγιουάν με τα ξύλινα σπίτια και τους χρυσούς διακόσμους. Η τεχνολογία συνυπάρχει με την παράδοση: ρομπότ περπατούν πλάι σε κοπέλες με παραδοσιακές ενδυμασίες.
Αναμφισβήτητα, η Κίνα επιδιώκει να στρέψει την προσοχή της στο αύριο. Το «τρένο-σφαίρα», στο οποίο επιβιβαστήκαμε και διασχίζει τις τεράστιες επαρχίες της Κίνας, το Σινικό Τείχος, το μεγαλύτερο τεχνολογικό επίτευγμα της περιόδου, η Απαγορευμένη Πόλη με 9.000 δωμάτια, αλλά και οι εκατοντάδες νεοφυείς επιχειρήσεις που ξεφυτρώνουν στα σχολεία και στα πανεπιστήμια και διεκδικούν να κατακτήσουν την αγορά.
Το πρόσωπο του προέδρου της Κίνας, Σι Τζινπίνγκ, εμφανές σε κάθε χώρο, ωστόσο η Κίνα φιλοδοξεί να αλλάξει πρόσωπο: δεν περιορίζεται πια στη συμμετοχή στην παγκόσμια παραγωγική διαδικασία, αλλά θέλει να ηγηθεί.
