Ενα πρωινό Σαββάτου σε ένα στούντιο γιόγκα στο ισόγειο πολυκατοικίας στο Μπρούκλιν, μια ομάδα δέκα ατόμων συγκεντρώθηκε σε κύκλο, περιτριγυρισμένη από μαξιλάρες, φυτά, μουσικά όργανα και αιθέρια έλαια. Η Μάντι Φίνκελ-Χιμένεθ, πιστοποιημένη μασέζ, θεραπεύτρια ειδικευμένη στην ηχοθεραπεία και ιδρύτρια της Quintessential Therapy, ξεκίνησε καθοδηγώντας τους τέσσερις ενηλίκους, τα τέσσερα παιδιά και ένα μωρό σε αυτό που αποκαλεί «αναπνοές με σαπουνόφουσκες περγαμόντου», που περιλάμβανε το φύσημα σαπουνόφουσκων με άρωμα περγαμόντου –τις οποίες είχε φτιάξει η ίδια–, καθώς παράλληλα εξασκούνταν σε τεχνικές ελεγχόμενης αναπνοής.
Αργότερα οι οικογένειες θα έπαιζαν με αυτοκόλλητα, φτιάχνοντας τις δικές τους πίτσες Krusty Krab, πριν χαλαρώσουν με μια 25λεπτη μουσική ηχοθεραπεία, βασισμένη σε μια διαλογιστική ιστορία με θέμα τον Μπομπ Σφουγγαράκη. Η 35χρονη Φίνκελ-Χιμένεθ άρχισε να προσφέρει προγράμματα για παιδιά το 2021, αλλά τον Μάιο ξεκίνησε μια σειρά οκτώ μαθημάτων με θέμα τη νοσταλγία της δεκαετίας του 1990.
Ετσι είναι οι εξωσχολικές δραστηριότητες το 2025. Παλαιότερα, οι γονείς είχαν εμμονή με την προετοιμασία για τις εισαγωγικές εξετάσεις, τα μαθηματικά και τα μαθήματα πιάνου (και σε μεγάλο βαθμό εξακολουθούν να έχουν), σήμερα η πνευματική καλλιέργεια των παιδιών τους μπορεί να περιλαμβάνει βαθιές αναπνοές, συνεδρίες ηχοθεραπείας και μια γενικότερη αναζήτηση εσωτερικής ηρεμίας. Τα αποτελέσματα, για πολλούς γονείς, είναι: πιο ήρεμες ρουτίνες για τον ύπνο, λιγότερα ξεσπάσματα των παιδιών στο σούπερ μάρκετ και αδέλφια που διαπραγματεύονται με λογική αντί να τσακώνονται.
Πρόγραμμα γιόγκα
Ο Σεμπάστιαν Αλαπάτ ίδρυσε το Spark, ένα πρόγραμμα τέχνης, γιόγκα και διαλογισμού, με έδρα το Μανχάταν και το Κάνκλεταουν της Πενσιλβάνια, το 2015. «Εχοντας μεγαλώσει στην Κεράλα της Ινδίας, ένιωσα πως είχα μια μοναδική ιστορία να διηγηθώ το πώς η γιόγκα μπορεί να βοηθήσει τα παιδιά να αποκτήσουν μεγαλύτερη ευλυγισία και πώς οι ασκήσεις αναπνοής μπορούν να τα βοηθήσουν να βρίσκουν ισορροπία», λέει ο Αλαπάτ, προσθέτοντας ότι πιστεύει ότι έχει βρει έναν τρόπο να τους προσφέρει κάποια εργαλεία για τη μετέπειτα ζωή τους.
Σήμερα, στα απογευματινά προγράμματα και στις καλοκαιρινές κατασκηνώσεις του Sparks, και στις δύο τοποθεσίες, τα παιδιά ξεκινούν συνήθως κάθε συνεδρία με έως και 12 λεπτά γιόγκα για να εκτονωθούν, συνεχίζουν με ασκήσεις αναπνοής και τελικά καταλήγουν σε 45λεπτες συνεδρίες καλλιτεχνικής δημιουργίας. Σε κάθε κατασκήνωση ο Σεμπάστιαν Αλαπάτ ενσωματώνει υπαίθριες συνεδρίες ζωγραφικής, εμπνευσμένες από τον Κλοντ Μονέ και τον Τζον Σίνγκερ Σάρτζεντ.
Αν και τα μαθήματα διαλογισμού, γιόγκα και ηχοθεραπείας για ενηλίκους είναι ευρέως διαδεδομένα στις μεγάλες πόλεις, οι αντίστοιχες δραστηριότητες για παιδιά έχουν αρχίσει να κερδίζουν έδαφος μόλις πρόσφατα, καθώς όλο και περισσότεροι γονείς αναγνωρίζουν τη σημασία της καλλιέργειας της συναισθηματικής υγείας και της ανθεκτικότητας στα παιδιά τους, σχολιάζει η Φίνκελ-Χιμένεθ. Οσο νωρίτερα ξεκινήσουν τα παιδιά, τόσο πιο εύκολα αφομοιώνουν αυτές τις έννοιες.
Η Μπέκι Λόις, διευθύντρια του Προγράμματος Ολοκληρωμένης Συμπεριφορικής Υγείας του Ιδρύματος KiDS του NYU στο Παιδιατρικό Νοσοκομείο Hassenfeld του NYU Langone, λέει ότι πρακτικές όπως ο διαλογισμός και η ενσυνειδητότητα βοηθούν να μειώσουμε τη συναισθηματική και σωματική ένταση που νιώθουμε σε περιόδους άγχους, ανησυχίας ή δυσκολίας συγκέντρωσης.
Η Λόις προσθέτει ότι ακόμη και τα μωρά έχουν κάτι να κερδίσουν: αν και τα νήπια δεν κάνουν διαλογισμό, ωφελούνται σημαντικά όταν οι φροντιστές τους ασκούν ενσυνειδητότητα – και αυτή η πρακτική μπορεί να οδηγήσει σε στιγμές που ενισχύουν τον πρώιμο δεσμό και την πρώιμη συναισθηματική τους ανάπτυξη.
Η ζήτηση για μαθήματα παιδικού διαλογισμού έχει εκτοξευθεί την τελευταία δεκαετία –ιδιαίτερα τα τελευταία πέντε χρόνια– σύμφωνα με τη Σουζ Γιαλόφ Σουόρτς, που ίδρυσε τα στούντιο Unplug Meditation στο Λος Αντζελες το 2014. Με αυτή τη νέα γενιά που χαρακτηρίζεται από άγχος, προσθέτει, τόσο οι ψυχολόγοι όσο και οι εκπαιδευτικοί μάς παροτρύνουν συνεχώς να διδάσκουμε στα παιδιά ιδιωτικά πώς να αναπνέουν και να κάνουν μια παύση προτού ξεσπάσουν. Η Μπρουκ Καμπανέλι, ιδιοκτήτρια του SoulPlay Yoga & Fitness Studio στο Λος Αντζελες, η οποία διδάσκει ενσυνειδητότητα σε όλες τις τάξεις, επισημαίνει ότι έχει παρατηρήσει αύξηση στις εγγραφές από την περίοδο της πανδημίας της COVID-19 και ότι πολλοί γονείς αναζητούν απε-γνωσμένα υποστήριξη.
Συνεδρίες εξ αποστάσεως
Για ορισμένες οικογένειες τα οφέλη είναι ακόμη πιο ουσιαστικά. Το 2020 η Μαρίνα Γκλέκελ, μητέρα δύο παιδιών από το Μίσιγκαν, προσέλαβε τη δασκάλα διαλογισμού Βερόνικα Μόγια για να δουλέψει εξ αποστάσεως με τους δύο εφήβους γιους της, και ιδιαίτερα με τον νεότερο, τον Τόνι, που πάσχει από διαβήτη τύπου 1. Η Μόγια τού έμαθε πώς να χαλαρώνει, να ακούει το σώμα του και να μειώνει τα επίπεδα άγχους, λέει η Γκλέκελ. Ο διαλογισμός, προσθέτει, τον βοήθησε επίσης να σταθεροποιήσει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα του. Η Γκλέκελ συνεχίζει να συνεργάζεται με τη Μόγια για να προγραμματίζει μεμονωμένες συνεδρίες για τους γιους της και συμμετέχει στις ζωντανές συνεδρίες της στο YouTube.
Τα οφέλη είναι απολύτως εύλογα για τη δρα Μέρεντιθ Γουίλκς, διευθύντρια του προγράμματος για τον παιδικό διαβήτη στο Mount Sinai της Νέας Υόρκης: η δυσφορία, το άγχος και η κατάθλιψη που σχετίζονται με τον διαβήτη έχουν αρνητικό αντίκτυπο στον έλεγχο του σακχάρου στο αίμα, αναφέρει. Η ενσυνειδητότητα –συμπεριλαμβανομένου του διαλογισμού– έχει τη δυνατότητα να βοηθήσει τα παιδιά με διαβήτη ή άλλα χρόνια νοσήματα να περιορίσουν τη δυσφορία που προκαλεί η πάθησή τους.
Ο εξοπλισμός που κουβαλάει η Μισέλ Κιερνόζεκ, παιδιατρική εργοθεραπεύτρια στο Ολμπανι της Νέας Υόρκης, σε διάφορα στούντιο για τα μαθήματά της, μιλάει από μόνος του. Φανταστείτε αναμνηστικά από κατάστημα δώρων σε κέντρο ευεξίας μπλεγμένα με παιχνίδια από παιδικό πολυκατάστημα: λούτρινα ζωάκια που δείχνουν τη σωστή τεχνική διαφραγματικής αναπνοής. Οι χάρτινοι ανεμόμυλοι μετατρέπονται σε εργαλεία για την εξάσκηση της ελεγχόμενης, παρατεταμένης εκπνοής.
Αυτή είναι η ενσυνειδητότητα για τη γενιά που μαθαίνει τα χρώματα από την κ. Ρέιτσελ και το CoComelon και της οποίας οι γονείς μεγάλωσαν με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Τα παιδιά τους δεν χρειάζονται σιωπηλά δωμάτια για να βρουν φώτιση – τη βρίσκουν ακόμη και ανάμεσα σε iPads και διαλείμματα για χυμό.
