Το ζήτημα των χιλιάδων παιδιών της Ουκρανίας που έχουν απαχθεί και μεταφερθεί στη Ρωσία παραμένει μια από τις πιο σκοτεινές πτυχές του πολέμου και, παρά τη διεθνή κατακραυγή, δεν βρίσκεται πλέον στο επίκεντρο των ειρηνευτικών συνομιλιών.
Ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν παρακολούθησε σιωπηλός, στις 4 Ιουνίου, την παρουσίαση μιας λίστας με 339 ονόματα παιδιών από την Ουκρανία.
Ηταν η πρώτη φορά που του τέθηκε το ζήτημα σε δημόσια συνάντηση, μέσω τηλεδιάσκεψης με τους συμβούλους του. Δεν έδειξε κανένα ενδιαφέρον.
Το αμερικανικό περιοδικό ΤΙΜΕ αφιερώνει ένα μακροσκελές ρεπορτάζ για το θέμα.
Σύμφωνα με τις αρχές του Κιέβου, ο συνολικός αριθμός των παιδιών που έχουν μεταφερθεί παράνομα στη Ρωσία ξεπερνά τις 19.500.
Περίπου 1.200 από αυτά έχουν επιστρέψει χάρη σε ενέργειες συγγενών και ανθρωπιστικών οργανώσεων.
Η ουκρανική πλευρά, στις συνομιλίες της Κωνσταντινούπολης, ζήτησε να επιστραφούν 339 παιδιά ως ένδειξη καλής θέλησης.
Αντί για ανταπόκριση, εισέπραξε ειρωνεία: ο επικεφαλής διαπραγματευτής της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Μεντίνσκι, παρομοίασε την απαίτηση για την επιστροφή των παιδιών με σκηνή από το σατιρικό φιλμ Wag the Dog. «Αν θέλεις να κάνεις τον κόσμο να κλάψει, δείξε ένα χαμένο παιδί που κρατά ένα γατάκι», είπε.
Η υπόθεση έχει λάβει διαστάσεις πολέμου μνήμης και προπαγάνδας. Στη ρωσική τηλεόραση, η μεταφορά παιδιών παρουσιάζεται ως «σωτηρία» και «πατριωτική φροντίδα».
Η επίτροπος του Κρεμλίνου για τα δικαιώματα του παιδιού, Μαρία Λβόβα-Μπέλοβα –η μόνη άλλη Ρωσίδα αξιωματούχος πέρα από τον Πούτιν που καταζητείται από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο– δήλωσε ότι η ίδια υιοθέτησε έφηβο από την Ουκρανία «χάρη στον Πούτιν».
Η πιο τεκμηριωμένη υπόθεση αφορά τη Μαργαρίτα Προκοπένκο, βρέφος με αναπηρία που ζούσε σε ορφανοτροφείο στη Χερσώνα.
Αφού κατελήφθη η πόλη από τους Ρώσους το 2022, μέλη της Δούμας και ένοπλοι άρχισαν να επισκέπτονται τα ορφανοτροφεία. Η Μαργαρίτα μεταφέρθηκε τελικά στη Μόσχα, όπου, σύμφωνα με το BBC, την υιοθέτησε ο Σεργκέι Μιρονόφ —παλιός σύμμαχος του Πούτιν και ένθερμος υποστηρικτής του πολέμου— δίνοντάς της νέο όνομα και ρωσική ταυτότητα.
Ο Μιρονόφ δεν αρνείται την υιοθεσία, αλλά απορρίπτει τις κατηγορίες ως «υστερία της Ουκρανίας και των Δυτικών».
Οι Ρώσοι αποχώρησαν από τη Χερσώνα μόλις δύο μήνες μετά την απομάκρυνση των παιδιών. Ομως η ζημιά είχε γίνει. Το Κίεβο φοβάται πως όσο τα παιδιά παραμένουν στη Ρωσία, τόσο πιο δύσκολη γίνεται η επιστροφή και επανένταξή τους.
Η προπαγάνδα, οι αλλαγές στα ονόματα και η έκθεση σε ρωσικά σχολεία και υιοθεσίες έχουν ήδη αλλοιώσει την ταυτότητα πολλών.
Ενα παιδί, ο Σερχίι, αρνήθηκε να μιλήσει στους συγγενείς του όταν επέστρεψε στην Ουκρανία, λέγοντάς τους ότι «η Ουκρανία έχει καταστραφεί» και πως θα πέθαινε από πείνα αν επέστρεφε.
Η σύμβουλος του Ουκρανού προέδρου, Ντάρια Ζαρίβνα, επιφορτίστηκε με την αποστολή επιστροφής των παιδιών. Γεννημένη στη Χερσώνα, αφηγήθηκε την ιστορία της Μαργαρίτας στα Ηνωμένα Εθνη, κρατώντας στα χέρια δύο πιστοποιητικά γέννησης: το αυθεντικό ουκρανικό και το ρωσικό που την αναφέρει ως «Μαρίνα Μιρονόβα».
Στην αίθουσα, ο εκπρόσωπος της Ρωσίας γέλασε.
Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι έθεσε επανειλημμένα το ζήτημα στις συνομιλίες του με τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, περιγράφοντας πώς τα παιδιά υιοθετούνται από Ρώσους αξιωματούχους και μεγαλώνουν με μίσος για την Ουκρανία.
Ο Ζελένσκι επιμένει ότι η επιστροφή των παιδιών είναι θεμελιώδης προϋπόθεση για την ειρήνη. «Δεν μπορούμε να τα θεωρούμε αιχμαλώτους πολέμου, γιατί αυτό θα σήμαινε ότι δεχόμαστε να τα ανταλλάξουμε. Δεν είναι σκλάβοι προς εξαγορά», λέει.
Η μόνη λύση, κατά τον ίδιο, είναι μια διεθνής εκστρατεία πίεσης: με κυρώσεις, στρατιωτική στήριξη, διώξεις. «Το θέμα είναι η βούληση κάποιων ηγετών να πιέσουν τον Πούτιν να τα επιστρέψει. Ενας από αυτούς είναι ο Τραμπ. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος».
Πηγή: ΤΙΜΕ
