Οταν ο διευθύνων σύμβουλος της Amazon, Andy Jassy, είπε τον περασμένο μήνα ότι η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης αναμένεται να «μειώσει το συνολικό εργατικό μας δυναμικό τα επόμενα χρόνια», επιβεβαίωσε τους φόβους πολλών εργαζομένων ότι η ΑΙ θα τους αντικαταστήσει. Η ανησυχία αυτή ενισχύθηκε λίγες ημέρες μετά, όταν η Microsoft ανακοίνωσε ότι απολύει 9.000 άτομα, περίπου το 4% των υπαλλήλων της.
Το ότι η ΑΙ θα αντικαταστήσει υπαλλήλους γραφείου είναι αδιαμφισβήτητο. Δεν είναι σαφές όμως ποια κατηγορία υπαλλήλων, τους έμπειρους ή τους νέους. Ορισμένοι ειδικοί υποστηρίζουν ότι το πιθανότερο είναι να επηρεαστούν οι νέοι υπάλληλοι, των οποίων οι υποχρεώσεις είναι γενικά απλούστερες και συνεπώς αυτοματοποιούνται ευκολότερα. Αλλοι, όμως, υποστηρίζουν ότι οι καινούργιοι υπάλληλοι κατά πάσα πιθανότητα θα ευνοηθούν από την ΑΙ και ότι οι έμπειροι είναι πιο ευάλωτοι, εν μέρει διότι έχουν μάθει να λειτουργούν με μία ρουτίνα και με έναν συγκεκριμένο τρόπο.
Βέβαια, όποια και να είναι η απάντηση σε αυτό το δίλημμα, τα αποτελέσματα θα είναι σαρωτικά. Αν πράγματι κινδυνεύουν οι θέσεις χαμηλής ιεραρχίας, ίσως απαιτείται επανεξέταση της εκπαίδευσης των φοιτητών ή ακόμα και της ίδιας της αξίας των πανεπιστημίων. Αν αντιθέτως κινδυνεύουν περισσότερο οι έμπειροι εργαζόμενοι, τότε μπορεί να προκύψει οικονομική ή και πολιτική αστάθεια. Ο David Furlonger, αντιπρόεδρος της ερευνητικής εταιρείας Gartner, αναλογίζεται τον αντίκτυπο της αντικατάστασης των έμπειρων εργαζομένων: «Τι θα κάνει αυτός ο κόσμος; Πώς θα συντηρείται; Ποιο θα είναι το αποτέλεσμα στα φορολογικά έσοδα; Πιστεύω ότι οι κυβερνήσεις τα σκέφτονται αυτά», είπε.
Κοιτώντας πάντως τους κλάδους που έχουν υιοθετήσει ευρέως την ΑΙ μέχρι στιγμής, η εικόνα για τους νέους εργαζομένους είναι δυσοίωνη. Στοιχεία από τις ΗΠΑ δείχνουν ότι στους τομείς που σχετίζονται με υπολογιστές, η απασχόληση των εργαζομένων με λιγότερα από δύο έτη εμπειρίας έχει συρρικνωθεί κατά 20-25% από το 2023. Αντίστοιχα μοτίβα αποτυπώνονται και στους αντιπροσώπους εξυπηρέτησης πελατών, οι οποίο επίσης βασίζονται όλο και περισσότερο στην τεχνητή νοημοσύνη. Απεναντίας, η απασχόληση στις ίδιες βιομηχανίες αυξήθηκε για τους εργαζομένους με πάνω από δύο χρόνια εμπειρίας.
Υπάρχουν και σενάρια, στα οποία η ΑΙ υποβαθμίζει τη δουλειά των έμπειρων εργαζομένων περισσότερο. Σύμφωνα με την Danielle Li, οικονομολόγο στο ΜΙΤ, ο λόγος είναι ότι η ΑΙ μπορεί να αποδεσμεύσει πολύτιμες δεξιότητες από συγκεκριμένα επαγγέλματα. Για παράδειγμα, ίσως να μην χρειάζεται να είσαι πια προγραμματιστής για να γράψεις κώδικα ή δικηγόρος για να γράψεις ένα δικόγραφο. Βέβαια, σύμφωνα με την ίδια, αυτό δεν σημαίνει ότι η ΑΙ θα ευνοήσει τους νέους εργαζομένους.
Η αξία της μικρής εμπειρίας
Αξίζει να σημειωθεί ότι κάποιες από τις εταιρείες που πρωτοστατούν στην ΑΙ φαίνεται πως απολύουν έμπειρους εργαζομένους αντί απλώς να προσλάβουν λιγότερους νέους. Σύμφωνα με τον Gil Luria, αναλυτή που καλύπτει τη Microsoft για λογαριασμό της επενδυτικής τράπεζας D.A. Davidson, είπε ότι ένας λόγος για τις απολύσεις σε εταιρείες όπως η Microsoft και η Google είναι η μείωση του κόστους. Ετσι, θα αυξηθούν τα περιθώρια κέρδους των κολοσσών που δαπάνησαν δισεκατομμύρια σε τσιπ και data center ανάπτυξης AI. Ενας άλλος λόγος είναι ότι οι μηχανολόγοι λογισμικού μπορούν θεωρητικά να αντικατασταθούν από την ΑΙ σε όλα τα επίπεδα δεξιοτήτων.
Η Microsoft «μπορεί να κάνει γρήγορα τα μαθηματικά – να δει ποιος προσθέτει αξία, ποιος πληρώνεται υπερβολικά, ποιος πληρώνεται λίγο, ποιος προσαρμόζεται καλά», είπε ο κ. Luria. «Υπάρχουν υψηλόβαθμα στελέχη, τα οποία βρήκαν τρόπο να εκμεταλλευτούν την ΑΙ και άλλα στελέχη που επιμένουν ότι η ΑΙ δεν μπορεί να γράψει κώδικα», συμπλήρωσε.
Από την πλευρά του, ο Harper Reed, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας τεχνητής νοημοσύνης 2389 Research, υποστήριξε ότι ο συνδυασμός υψηλότερων μισθών και επιφυλακτικότητας στην υιοθέτηση λύσεων τεχνητής νοημοσύνης κατά πάσα πιθανότητα βάζει σε κίνδυνο τις θέσεις των έμπειρων προγραμματιστών. «Για να μειώσεις το κόστος δεν απολύεις τους φθηνότερους υπαλλήλους που έχεις. Παίρνεις τον φθηνότερο υπάλληλο και τον κάνεις να αξίζει όσο ο ακριβός», είπε.
Πηγή: MoneyReview
