Στην πιο δύσκολη στιγμή από την ανάληψη της εξουσίας, το 2018, βρίσκεται ο πρωθυπουργός της Ισπανίας Πέδρο Σάντσεθ, καθώς το κόμμα του υφίσταται σημαντική φθορά από το νέο σκάνδαλο διαφθοράς με πρωταγωνιστή τον μέχρι πρότινος οργανωτικό γραμματέα του, Σάντος Θερντάν.
Τρίτος στην ιεραρχία του κυβερνώντος κόμματος PSOE και δεξί χέρι του σοσιαλιστή πρωθυπουργού, ο Θερντάν συνελήφθη την περασμένη Δευτέρα με την κατηγορία ότι δωροδοκήθηκε για να κατακυρωθούν συμβάσεις του δημοσίου σε συγκεκριμένες κατασκευαστικές εταιρείες. Ρεπορτάζ του πρακτορείου Bloomberg αναφέρει ότι ο Σάντσεθ περιήλθε σε κατάσταση σοκ όταν δημοσιοποιήθηκε αναφορά της αστυνομίας που ενέπλεκε τον στενό συνεργάτη του, στις 12 Ιουνίου, και μέχρι την τελευταία στιγμή δυσκολευόταν να πιστέψει ότι η ενοχή του ήταν πιθανή.
Δημοσκόπηση για λογαριασμό της εφημερίδας El Pais και του ραδιοφωνικού σταθμού Cadena SER, που είδε χθες το φως της δημοσιότητας, καταγράφει το σημαντικό πολιτικό κόστος του σκανδάλου για τους Σοσιαλιστές του Σάντσεθ και τον ασταθή κυβερνητικό συνασπισμό της Ισπανίας. Σύμφωνα με την έρευνα, αν γίνονταν αύριο εκλογές το PSOE θα περιοριζόταν σε ποσοστό 27%, σημειώνοντας πτώση περίπου 3 μονάδων από την προηγούμενη δημοσκόπηση του Ιουνίου. Στην πρώτη θέση έρχεται το κεντροδεξιό Λαϊκό Κόμμα (ΡΡ) με 33,3%, αλλά τα μεγαλύτερα κέρδη καταγράφει το ακροδεξιό Vox, που φθάνει στο 15,1%. Σε χαμηλές πτήσεις κινούνται οι αριστεροί σύμμαχοι του Σάντσεθ, με το κόμμα Sumar να περιορίζεται σε 6,2% και τους Podemos, σκιά του παλιού εαυτού τους, να μένουν καθηλωμένοι στο 3,8%.
Η επόμενη εκλογική αναμέτρηση προβλέπεται για το 2027, αλλά με την κυβέρνηση Σάντσεθ πιο ευάλωτη από κάθε άλλη φορά, ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης Αλμπέρτο Νούνιεθ Φεϊχό έθεσε ήδη ζήτημα πρόωρης προσφυγής στις κάλπες. «Το πρόσωπο που επέλεξε προσωπικά ο Σάντσεθ ως δεξί του χέρι πριν από έξι μήνες, σήμερα οδεύει προς τη φυλακή με κατηγορίες για εγκληματικές πράξεις, περιλαμβανομένης της δωροδοκίας. Αν αυτό δεν οδηγήσει άμεσα σε παραίτηση (του πρωθυπουργού) και εκλογές, θα πρέπει να συμπεράνουμε ότι (ο Σάντσεθ) έχει πλέον απολέσει κάθε επαφή με την πραγματικότητα», είπε ο ηγέτης του ΡΡ.
Η ισπανική Δεξιά φιλοδοξεί να πληρώσει με το ίδιο νόμισμα τον σοσιαλιστή πολιτικό, ο οποίος ανέβηκε στην εξουσία το 2018 με εφαλτήριο τα σκάνδαλα που έπληξαν την κυβέρνηση του ΡΡ υπό τον Μαριάνο Ραχόι. Ο δρόμος άνοιξε όταν το ισπανικό κοινοβούλιο υιοθέτησε πρόταση δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης, την οποία είχε καταθέσει, εκ μέρους του PSOE, ο τότε οργανωτικός γραμματέας του κόμματος, Χοσέ Λουίς Aμπαλος.
Ο σοσιαλιστής πρωθυπουργός δεν πίστευε μέχρι την τελευταία στιγμή τις κατηγορίες εναντίον του Σάντος Θερντάν – Σημαντική άνοδος της Ακροδεξιάς.
Τα προβλήματα ξεκίνησαν το 2022, όταν το ΡΡ κατέθεσε στις εισαγγελικές αρχές φακέλους για σκανδαλώδεις συμβάσεις της κυβέρνησης Σάντσεθ στη διάρκεια της πανδημίας COVID-19. Οι περισσότερες κατηγορίες απορρίφθηκαν ως αβάσιμες, με μία σημαντική εξαίρεση που αφορούσε τις συμβάσεις του υπουργείου Μεταφορών για προστατευτικές μάσκες. Ο πρώτος που συνελήφθη, τον Φεβρουάριο του 2024, ήταν ο σύμβουλος του υπουργείου Κόλντο Γκαρσία, αλλά σύντομα οι κατηγορίες ενέπλεξαν και τον ίδιο τον υπουργό, που δεν ήταν άλλος από τον Χοσέ Λουίς Αμπαλος, τον προ εξαετίας κατήγορο του Ραχόι.
Στη θέση του Αμπαλος ο Σάντσεθ τοποθέτησε τον Θερντάν, άνθρωπο της εμπιστοσύνης του, στον οποίο ανέθεσε το κρίσιμο αξίωμα του οργανωτικού γραμματέα, δηλαδή του ανθρώπου που θα είχε την πρώτη ευθύνη για την καθημερινή λειτουργία του κυβερνώντος κόμματος. Απ’ ό,τι φαίνεται όμως, βάσει του κατηγορητηρίου των διωκτικών αρχών, ο Θερντάν κληρονόμησε μαζί με το αξίωμα του Αμπαλος και τις κακές συνήθειες του προκατόχου του, προκαλώντας τεράστιο πολιτικό πρόβλημα στον αρχηγό του που τον εμπιστεύθηκε.
Υποπτες συνομιλίες
Σαν να μην έφταναν όλα αυτά, ηχητικά ντοκουμέντα από υποκλαπείσες τηλεφωνικές συνομιλίες των Αμπαλος και Θερντάν που διέρρευσαν σε μέσα ενημέρωσης εμφανίζουν τους δύο άνδρες να μιλούν με άκρως σεξιστική γλώσσα, παραλληλίζοντας σεξεργάτριες με εμπορεύματα. Κάτι που δεν κάνει καθόλου καλό στη δημόσια εικόνα της κυβέρνησης Σάντσεθ, η οποία έχει επενδύσει στον φεμινισμό, μεταξύ των πολλών άλλων στοιχείων που έρχονται να τονίσουν την αριστερή της ταυτότητα.
Η ενεργός υποστήριξη των Παλαιστινίων και η εναντίωση του Σάντσεθ στην αύξηση των στρατιωτικών δαπανών στο ύψος του 5%, όπως ζητούσε ο Τραμπ, είναι ακόμη δύο από αυτά τα στοιχεία, που δεν είναι καθόλου βέβαιο, όμως, ότι θα βοηθήσουν τον Ισπανό πρωθυπουργό να ξεπεράσει την πιο σοβαρή κρίση της καριέρας του.
EL PAIS, BLOOMBERG
