Διόρθωσε ό,τι άκουσε στο auto-cue και πέρασε στην Ιστορία ως αντιστασιακή. Η παρουσιάστρια του BBC Μαρτίν Κρόξαλ πριν από λίγες μέρες σε ζωντανή μετάδοση συνειδητοποίησε ότι κάτι δεν πήγαινε καλά με ό,τι της είπαν να πει. Τη στιγμή που παρέθετε οδηγίες για τη σωστή προφύλαξη των ευάλωτων ομάδων από τον καύσωνα, που στην Ελλάδα θα το λέγαμε ζεστές μέρες και θα το προσπερνούσαμε, αναφέρθηκε σε ηλικιωμένους, άτομα με προϋπάρχουσες παθήσεις και «άτομα που εγκυμονούν». Στο τελευταίο γούρλωσε τα μάτια, ανασήκωσε ελαφρώς το ένα φρύδι και το διόρθωσε σβέλτα… «γυναίκες».
Είναι η πρώτη φορά που ακούω εδώ και δέκα χρόνια –όσα ζω τουλάχιστον στην Αγγλία– τον εθνικό ραδιοτηλεοπτικό σταθμό να χρησιμοποιεί μια γλώσσα κανονική, απορρίπτοντας, έστω εκουσίως, μια γλώσσα ουδέτερη ως προς τα φύλα που, εν τέλει, είναι αδύναμη γιατί είναι ακατανόητη. Και δεν ήμουν η μόνη που το παρατήρησα. Η συγγραφέας (του Χάρι Πότερ) Τζ. Κ. Ρόουλινγκ έσπευσε να αποκαλέσει την Κρόξαλ τη νέα αγαπημένη της παρουσιάστρια. Το ίδιο έκανε και η πρώην τενίστρια Μαρτίνα Ναβρατίλοβα και άλλοι 50.000 που τους κέρδισε ως ακολούθους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Το κανάλι δεν επέπληξε τη δημοσιογράφο, δεν θα μπορούσε άλλωστε, έχει την υποστήριξη του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Τον Απρίλιο, εάν δεν το έχετε παρακολουθήσει, αποφασίστηκε ότι ο νομικός προσδιορισμός «γυναίκα» αναφέρεται στο βιολογικό φύλο. Μόλις πριν από έναν χρόνο, όμως, το τοπίο ήταν άλλο. Ο παρουσιαστής του προγράμματος Today στο Radio 4 δέχτηκε τεράστια επίπληξη επειδή αθέτησε τους κανονισμούς του σταθμού, όταν μιλώντας για το σκάκι αναφέρθηκε στις τρανς γυναίκες και συμπλήρωσε εξηγώντας στο ακροατήριο, «με άλλα λόγια άνδρες».
Οφείλουμε να είμαστε καλοί. Αλλά δεν χρειάζεται να είμαστε και ηλίθιοι. Τα πράγματα μπορούν να συμβαδίσουν, να είμαστε καλοί και έξυπνοι ταυτόχρονα.
Στην ουσία όμως η πράξη της παρουσιάστριας ήταν σημαντική, γιατί αποδεικνύει ότι κάτι μάθαμε με τα χρόνια και κάπου καταλήγουμε. Διαγνώσαμε ότι όταν προσπαθούμε να καταπιέσουμε αλήθειες, ποτέ δεν λειτουργεί. Εμπεδώσαμε επίσης ότι σε κάθε απόπειρα λεκτικού μασκαρέματος του προφανούς, κάποιος στα άκρα καρπώνεται και κεφαλαιοποιεί. Ο Τραμπ στην Αμερική και ο Φάρατζ στην Αγγλία.
Ο διχαστικός Αμερικανός πρόεδρος κατάφερε να συσπειρώσει το 79% των Αμερικανών πολιτών, τον Φεβρουάριο, όταν έδωσε εντολή να κοπούν οι επιδοτήσεις σε όποιο αθλητικό πρόγραμμα επιμένει να επιτρέπει τον συναγωνισμό γυναικών ή κοριτσιών με τρανς γυναίκες ή κορίτσια. Σκεφτείτε, ο άνδρας που είχε δηλώσει ότι πιάνει τις γυναίκες από τα γεννητικά όργανα μετατράπηκε σε υπέρμαχο φεμινιστή, εύκολα, χωρίς κόπο, επειδή υποστήριξε το λογικό. Ναι, μπορεί να επιλέγει να ζει ο καθένας όπως θέλει, το σεβόμαστε, αλλά τα σπορ δεν είναι μεικτά. Και συνένωσε, έστω για μια φορά, ένα ολόκληρο έθνος.
Κάτι αντίστοιχο, με άλλα λόγια, είπε και η παρουσιάστρια του BBC. «Φυσικά οφείλουμε να είμαστε καλοί. Αλλά δεν χρειάζεται να είμαστε και ηλίθιοι. Τα πράγματα μπορούν να συμβαδίσουν, να είμαστε καλοί και έξυπνοι ταυτόχρονα».
* Η κ. Ελεάννα Βλαστού είναι συγγραφέας και ζει στο Λονδίνο.
