Νέα στρατιωτική βοήθεια πρόκειται να λάβει η Ουκρανία, με αντιπυραυλικό σύστημα Patriot που βρισκόταν στο Ισραήλ να εκσυγχρονίζεται για να αποσταλεί στο Κίεβο. Την ίδια ώρα, οι Δυτικοί σύμμαχοι αναζητούσαν τρόπους Γερμανία και Ελλάδα να προσφέρουν ένα ακόμη τέτοιο οπλικό σύστημα η κάθε μία.
Το συμβούλιο ασφαλείας του Λευκού Οίκου ανέφερε, από την πλευρά του, ότι δεν κοινοποιεί στοιχεία σχετικά με την τοποθεσία αμερικανικών αμυντικών συστημάτων. «Ο πρόεδρος Τραμπ υπήρξε σαφής: θέλει ο πόλεμος στην Ουκρανία να σταματήσει και να δοθεί τέλος στην αιματοχυσία», είπε εκπρόσωπος της υπηρεσίας.
Συμφωνία για μεταβίβαση συστοιχίας Patriot από το Ισραήλ στην Ουκρανία είχε εξασφαλίσει τον Σεπτέμβριο ο τότε πρόεδρος Τζο Μπάιντεν. Σε ανακοίνωσή του, το Πεντάγωνο ανέφερε ότι συνεχίζει να παρέχει εξοπλισμό στην Ουκρανία από προηγουμένως συμφωνηθέντα πακέτα βοήθειας.
Η προώθηση Patriot στην Ουκρανία σημειώνεται τη στιγμή που η Ρωσία ενισχύει τις επιθέσεις της, όπως με τον βομβαρδισμό της 24ης Απριλίου στο Κίεβο, ο πιο αιματηρός από το περασμένο καλοκαίρι. Παρότι η Ουκρανία διαθέτει σήμερα οκτώ συστοιχίες Patriot, μόνο έξι είναι λειτουργικές και δύο έχουν αποσυρθεί για συντήρηση. Με τη μία συστοιχία από το Ισραήλ και άλλη μία από τη Γερμανία ή την Ελλάδα, η Ουκρανία θα διαθέτει συνολικά 10 Patriot, κυρίως για την αντιπυραυλική κάλυψη του Κιέβου.
Το Σάββατο, ο Ζελένσκι υπογράμμισε ότι η αμερικανοουκρανική συμφωνία για τα ορυκτά ενδέχεται να σηματοδοτήσει νέα προθυμία των ΗΠΑ για αποστολή περισσότερων αντιαεροπορικών όπλων. Η αμερικανική νομοθεσία εξαγωγής όπλων ορίζει ότι οι ΗΠΑ οφείλουν να εγκρίνουν κάθε μεταβίβαση συστημάτων Patriot προς την Ουκρανία, ακόμη και αν αυτά προέρχονται από τρίτη χώρα.
Παρότι η Ρωσία ξεκίνησε τον πόλεμο, ο Τραμπ έχει επανειλημμένως εκφράσει τον θαυμασμό του για τον πρόεδρο Πούτιν, ενώ έχει υιοθετήσει και ορισμένα από τα επιχειρήματα του Κρεμλίνου, όπως ότι η Ουκρανία δεν θα πρέπει να γίνει μέλος του ΝΑΤΟ ή ότι το Κίεβο είναι υπεύθυνο για τον πόλεμο. Από τις πρώτες ημέρες του πολέμου, ο Ουκρανός πρόεδρος Ζελένσκι ζήτησε Patriot. Η πρώτη συστοιχία παρελήφθη τον Απρίλιο του 2023, ενώ τον Ιανουάριο του 2024 τα αποθέματα πυραύλων Patriot είχαν εξαντληθεί.
Την Παρασκευή, εκπρόσωπος της ουκρανικής πολεμικής αεροπορίας επανέλαβε ότι η ανάγκη για περισσότερα αντιαεροπορικά συστήματα είναι πιεστική. Μετά την ορκωμοσία του, ο Τραμπ απέρριψε τα αιτήματα του Ζελένσκι για περισσότερους Patriot, παρά την πρόταση του Ουκρανού προέδρου για αγορά των δαπανηρών αντιπυραυλικών συστημάτων.
Η Ρωσία έχει ενισχύσει, όμως, τις επιθέσεις της. Στις 24 Απριλίου, ρωσικός βαλλιστικός πύραυλος σκότωσε 13 ανθρώπους και τραυμάτισε άλλους 90 στο Κίεβο. Σε σπάνια επικριτικό μήνυμά του για τον Πούτιν, ο Τραμπ έγραψε: «Βλαντιμίρ, σταμάτα!».
Η επίθεση αποκάλυψε την τακτική της Ρωσίας για αποφυγή των Patriot, συνήθως με την αποστολή σμήνους drones και πυραύλων. Τη νύχτα της 24ης Απριλίου, η Ρωσία εκτόξευσε 70 πυραύλους και 150 drones εναντίον πόλεων σε όλη την Ουκρανία. Η αεράμυνα της Ουκρανίας δεν είχε τη δυνατότητα να αντιμετωπίσει τέτοια εντατική επίθεση.
Μία ημέρα αργότερα, ο Ζελένσκι ανανέωνε το αίτημά του για αγορά Patriot. Κατά τη διάρκεια της συνάντησης των δύο προέδρων στο περιθώριο της κηδείας του Πάπα στο Βατικανό στις 26 Απριλίου, το θέμα των Patriot φέρεται να συζητήθηκε παράλληλα με αυτό της συμφωνίας για τα ορυκτά.
Κάθε συστοιχία Patriot κοστίζει 1 δισ. και απαιτεί πλήρωμα 90 ανδρών. Περισσότερες από 185 συστοιχίες είναι σήμερα ανεπτυγμένες, με τις ΗΠΑ να κατέχουν το ένα τρίτο από αυτές.
Δεκάδες συστοιχίες εστάλησαν στην περιοχή Ινδίας – Ειρηνικού, στο πλαίσιο ανάσχεσης της κινεζικής και βορειοκορεατικής απειλής, ενώ τουλάχιστον ένας Patriot έχει σταλεί στη Μέση Ανατολή για την προστασία του Ισραήλ. Οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι διαθέτουν σήμερα περίπου 40 συστοιχίες, συμπεριλαμβανομένων και των οκτώ που βρίσκονται στην Ουκρανία. Γερμανία και Ελλάδα διαθέτουν 15 συστοιχίες. Η ειδικός της Ρωσίας στο ινστιτούτο ISW, Κατερίνα Στεπανένκο, εκτιμά ότι οι πρόσφατες εντατικές ρωσικές επιθέσεις αποσκοπούν στην εξάντληση των αποθεμάτων πυρομαχικών της Ουκρανίας.
Η Αθήνα παραμένει αρνητική
Του Βασίλη Νέδου
Η Ελλάδα δεν σχεδιάζει να αποστείλει συστήματα Patriot στην Ουκρανία, σύμφωνα με όσα διεμήνυαν χθες κυβερνητικές πηγές έπειτα από δημοσιεύματα στον διεθνή Τύπο. Υπενθυμίζεται ότι η «Κ» είχε αποκαλύψει την Κυριακή 27 Απριλίου την αμερικανική πρόταση προς την Αθήνα για μετεγκατάσταση στην Ουκρανία της πυροβολαρχίας Patriot της Πολεμικής Αεροπορίας που είναι ανεπτυγμένη τα τελευταία χρόνια στο έδαφος της Σαουδικής Αραβίας με σκοπό την προστασία κρίσιμων υποδομών του βασιλείου. Η άρνηση της Αθήνας για ανάπτυξη μεγάλων αντιαεροπορικών συστημάτων στην Ουκρανία τα τελευταία χρόνια είναι σταθερή και επαναλαμβάνεται τακτικά, με βασικό επιχείρημα τη διατήρηση των –ούτως ή άλλως περιορισμένων– αντιβαλλιστικών δυνατοτήτων της Ελλάδας. Το αίτημα για Patriot έχει τεθεί από τους Αμερικανούς παράλληλα με την πρόσκληση για συμμετοχή ελληνικής φρεγάτας στην επιχείρησή τους κατά των Χούθι, με σκοπό την τέλεση νηοψιών.
