Σαρωτικές αλλαγές στον σχεδιασμό της NASA επιφέρει η νέα πρόταση προϋπολογισμού του Τραμπ για το οικονομικό έτος 2026, η οποία προβλέπει περικοπή 6 δισεκατομμυρίων δολαρίων — περίπου 24% του συνολικού προϋπολογισμού της διαστημικής υπηρεσίας.
Στο επίκεντρο των περικοπών βρίσκονται βασικά στοιχεία του σεληνιακού προγράμματος Artemis, με την ακύρωση του πυραυλικού συστήματος SLS και της κάψουλας Orion μετά την τρίτη τους αποστολή το 2027.
Οπως αναφέρει το σχετικό έγγραφο του Λευκού Οίκου, το οποίο κυκλοφόρησε την Παρασκευή, στόχος είναι η αντικατάσταση των πανάκριβων αυτών προγραμμάτων με πιο οικονομικές εμπορικές λύσεις, ώστε να υποστηριχθούν «πιο φιλόδοξες μελλοντικές αποστολές» στη Σελήνη και, κυρίως, στον Αρη.
Η επιλογή αυτή ευθυγραμμίζεται με τη νέα στρατηγική προτεραιότητα του Τραμπ, που είναι η αποστολή ανθρώπων στον Κόκκινο Πλανήτη. Ο στόχος αυτός συμβαδίζει με τις φιλοδοξίες του Ελον Μασκ, πρώην συμβούλου του προέδρου και μεγάλου χρηματοδότη της προεκλογικής του εκστρατείας.
Το πρόγραμμα Artemis, που ξεκίνησε κατά την πρώτη θητεία Τραμπ και συνεχίστηκε με στήριξη από το Κογκρέσο, είχε στόχο την επιστροφή ανθρώπων στη Σελήνη πριν από το 2030, προτού προλάβει να το πράξει η Κίνα.
Ωστόσο, η μετατόπιση της διοίκησης σε «αρειανούς στόχους» ανατρέπει την έως τώρα στρατηγική.
Το Space Launch System (SLS), που αναπτύχθηκε από τη Boeing και τη Northrop Grumman, έχει ήδη ξεπεράσει κατά 140% τον αρχικό προϋπολογισμό, με συνολικό κόστος ανάπτυξης πάνω από 23 δισ. δολάρια και εκτιμώμενο κόστος 4 δισ. δολάρια ανά εκτόξευση.
Η ακύρωσή του, μαζί με την κάψουλα Orion της Lockheed Martin, θεωρείται βαρύ πλήγμα για τους μεγάλους εργολάβους της NASA και τα διεθνή συνεργαζόμενα κράτη, όπως ο Καναδάς, η Ιαπωνία και ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA).
Η νέα προσέγγιση ενισχύει τις ιδιωτικές πρωτοβουλίες, με τη SpaceX να αναμένεται να διαδραματίσει κεντρικό ρόλο στο επόμενο κεφάλαιο του αμερικανικού διαστημικού σχεδιασμού.
Reuters
