Σε ένα «σπιράλ» κλιμάκωσης βρίσκονται τα τελευταία 24ωρα η Ινδία και το Πακιστάν, μετά τη φονικότερη επίθεση ενόπλων στο ινδικό Κασμίρ, εδώ και περίπου 20 χρόνια. Το Κασμίρ αποτελεί διαχρονικά διαφιλονικούμενη περιοχή και έχει υπάρξει σημείο ανάφλεξης σε τρεις από τις τέσσερις συρράξεις που έχουν ξεσπάσει μεταξύ της Ινδίας και του Πακιστάν, τις τελευταίες δεκαετίες.
Το λεγόμενο «Μέτωπο Αντίστασης» (TRF), γνωστό και ως «Αντίσταση του Κασμίρ», ανέλαβε την ευθύνη για την πρόσφατη αιματηρή επίθεση που κόστισε τη ζωή σε 26 πολίτες. Οι ένοπλοι του TRF θεωρούνται παρακλάδι της τζιχαντιστικής Lashkar-e-Taiba, μιας τρομοκρατικής οργάνωσης με έδρα το Πακιστάν.
Στην ευρύτερη περιοχή, πάντως, υπάρχει δραστηριότητα ένοπλων μουσουλμάνων ανταρτών, με απώτερο στόχο είτε το Κασμίρ να προσαρτηθεί στο Πακιστάν είτε να γίνει ανεξάρτητο κράτος. Σήμερα, το Κασμίρ χωρίζεται de facto στο πακιστανικό και το ινδικό τμήμα, αν και η κάθε πλευρά ισχυρίζεται ότι της ανήκει η ολότητά του. Ενα μικρότερο τμήμα διεκδικείται και ελέγχεται από την Κίνα.
Μετά την επίθεση του TRF, το Νέο Δελχί κατηγόρησε ευθέως το Ισλαμαμπάντ ότι στηρίζει τη «διασυνοριακή τρομοκρατία». Το Πακιστάν απέρριψε ως «παράλογες» τις κατηγορίες και ζητεί αποδείξεις.
Μέσα στις επόμενες ώρες, η Ινδία ξεκίνησε να ανακοινώνει κυρώσεις-αντίποινα εναντίον του Πακιστάν. Υποβάθμισε σημαντικά τις διμερείς διπλωματικές σχέσεις, έθεσε σε αναστολή την κομβικής σημασίας συνθήκη των υδάτων της λεκάνης του Ινδού (σε ισχύ από το 1960) και ανακάλεσε όλες τις βίζες που είχαν εκδοθεί σε Πακιστανούς υπηκόους. Το Πακιστάν χαρακτήρισε τις ενέργειες της Ινδίας «ανεύθυνες» και ακύρωσε τις βίζες για τους Ινδούς υπηκόους, ανέστειλε όλες τις εμπορικές δραστηριότητες με την Ινδία –και μέσω τρίτων χωρών–, και έκλεισε τον εναέριο χώρο για τα ινδικά αεροσκάφη.
Εν μέσω αυτής της ανταλλαγής τιμωρητικών μέτρων, κατά τη διάρκεια της νύχτας προέκυψαν και αναφορές για ανταλλαγές πυρών μεταξύ του πακιστανικού και του ινδικού στρατού στη γραμμή επαφής των δύο πλευρών στο Κασμίρ. Το «θερμό επεισόδιο» γνωστοποίησαν Ινδοί αξιωματούχοι, χωρίς να γίνεται αναφορά σε θύματα. Το υπουργείο Εξωτερικών του Πακιστάν
Οι σχέσεις της Ινδίας με το Πακιστάν χαρακτηρίζονται διαχρονικά από συχνές κρίσεις, μεταξύ των οποίων ορισμένες μετατράπηκαν σε κανονικές συρράξεις
«Πράξη πολέμου»
Ανάμεσα στα μέτρα και τα αντίμετρα που ανακοινώνουν το Νέο Δελχί και το Ισλαμαμπάντ τις τελευταίες ημέρες, ένα ξεχωρίζει τόσο ως προς τη σοβαρότητά όσο και ως προς το ότι αποτελεί κάτι πρωτόγνωρο. Πρόκειται για την ανακοίνωση της Ινδίας ότι αναστέλλει τη συνθήκη των υδάτων του Ινδού, που υπογράφηκε το 1960. Διμερείς διαφωνίες για το θέμα έχουν υπάρξει και στο παρελθόν, αλλά είναι η πρώτη φορά που ανακοινώνεται μονομερώς η αναστολή της συνθήκης.
Η συμφωνία έδινε στην Ινδία (η οποία έχει γεωγραφικό πλεονέκτημα ως προς την ροή του νερού) τους τρεις ανατολικούς ποταμούς της λεκάνης του Ινδού, ενώ το 80% των τριών δυτικών ποταμών δόθηκε στο Πακιστάν.
Με δεδομένο ότι η συνθήκη υπογράφηκε το 1960, συνεπάγεται ότι έχει παραμείνει σε ισχύ όχι μόνο σε περιόδους κρίσεων αλλά ακόμα και πολέμου μεταξύ των δύο πλευρών.
Η απρόσκοπτη ροή του νερού από τον Ινδό θεωρείται κομβικής σημασίας για τα εθνικά συμφέροντα του Πακιστάν καθώς είναι απαραίτητη για τη στήριξη της γεωργίας και της υδροηλεκτρικής ενέργειας της χώρας. Ακόμα κι αν η Ινδία δεν μπορέσει να διακόψει πλήρως τη ροή, εμπειρογνώμονες θεωρούν ότι ειδικά στις πιο ξηρές περιόδους, θα υπάρξουν επιπτώσεις.
«Θα διασφαλίσουμε ότι ούτε σταγόνα από το νερό του Ινδού ποταμού δεν θα φτάσει στο Πακιστάν», διεμήνυσε ο υπουργός Υδάτινων Πόρων της Ινδίας, επιμένοντας ότι η χώρα αποχωρεί από τη συνθήκη.
