Σε δεινή θέση βρίσκεται το Κίεβο ύστερα από τη ματαίωση της προγραμματισμένης για χθες συνάντησης ΥΠΕΞ των ΗΠΑ, των ισχυρότερων ευρωπαϊκών κρατών και της Ουκρανίας στο Λονδίνο. Η συνάντηση προβλεπόταν να δώσει συνέχεια σε εκείνη που έλαβε χώρα στο Παρίσι, στις 17/4, σε μια προσπάθεια διαμόρφωσης κοινής γραμμής της Δύσης για την επίλυση του Ουκρανικού. Υστερα όμως από την αιφνιδιαστική ανακοίνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ ότι ούτε ο ΥΠΕΞ Μάρκο Ρούμπιο ούτε ο ειδικός απεσταλμένος του Λευκού Οίκου Στιβ Γουίτκοφ θα πάρουν μέρος στη σύνοδο του Λονδίνου, ο Βρετανός ΥΠΕΞ Ντέιβιντ Λάμι αναγκάσθηκε να την υποβαθμίσει σε επίπεδο τεχνικών εμπειρογνωμόνων.
Ευρωπαίος αξιωματούχος, που μίλησε στο Reuters κρατώντας την ανωνυμία του, ανέφερε ότι ο Ρούμπιο επικαλέστηκε, κατά τη συνομιλία του με τον Λάμι, ως λόγο για το σαμποτάρισμα της συνόδου την εκτίμηση της Ουάσιγκτον ότι οι Ουκρανοί θα επιμείνουν σε σκληρές θέσεις, καθιστώντας αδύνατη οποιαδήποτε πρόοδο για ειρήνευση. Στις 18/4, ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ είχε προειδοποιήσει πως αν δεν υπάρξει πρόοδος σε σύντομο χρονικό διάστημα, οι ΗΠΑ μπορεί να αποσυρθούν από τη μεσολαβητική προσπάθεια. Χθες ο Τραμπ εξαπέλυσε νέα οξεία επίθεση κατά του Ζελένσκι, κατηγορώντας τον ότι εκτροχίασε τις διαπραγματεύσεις. «Παρατείνει το αιματηρό πεδίο μάχης», ανέφερε χαρακτηριστικά, επιρρίπτοντας ευθύνες στον Ουκρανό πρόεδρο για το γεγονός ότι απορρίπτει την πρόταση των ΗΠΑ για αναγνώριση της ρωσικής Κριμαίας.
Το ίδιο μήνυμα περί απόσυρσης της Ουάσιγκτον έστειλε χθες από την Αγκρα της Ινδίας ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Τζέι Ντι Βανς. «Εχουμε διατυπώσει μια πολύ συγκεκριμένη πρόταση προς τους Ρώσους και τους Ουκρανούς, και ήρθε η ώρα είτε εκείνοι να πουν το ναι είτε εμείς να κάνουμε στην άκρη», δήλωσε στους δημοσιογράφους ο Βανς, ενώ επισκεπτόταν το παγκοσμίου φήμης μνημείο Ταζ Μαχάλ. «Αυτό σημαίνει ότι τόσο οι Ουκρανοί όσο και οι Ρώσοι οφείλουν να παραχωρήσουν κάποια από τα εδάφη που σήμερα κατέχουν, ότι πρέπει να γίνουν ορισμένες ανταλλαγές», προσέθεσε ο Αμερικανός αντιπρόεδρος.
Το πιο αναλυτικό ρεπορτάζ για το ακριβές περιεχόμενο της αμερικανικής πρότασης παρουσιάστηκε χθες από τον ιστότοπο Axios. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, η «τελική προσφορά» του Τραμπ προβλέπει την επίσημη αναγνώριση της Κριμαίας ως ρωσικής επαρχίας, την ντε φάκτο αναγνώριση της ρωσικής κατοχής σε εδάφη των περιφερειών Ντονέτσκ, Λουγκάνσκ, Χερσώνας και Ζαπορίζια, τη δέσμευση ότι η Ουκρανία δεν θα ενταχθεί ποτέ στο ΝΑΤΟ και την άρση των κυρώσεων που επιβλήθηκαν στη Ρωσία μετά το 2014.
Είμαστε έτοιμοι για διαπραγμάτευση, αλλά όχι για παράδοση, διαμηνύει το Κίεβο – «Παρατείνει το αιματηρό πεδίο μάχης» ο Ουκρανός πρόεδρος, σύμφωνα με τον Τραμπ.
Σε αντάλλαγμα, η Ρωσία δεν θα επιμείνει στη διεκδίκηση των εδαφών που δεν ελέγχει αυτή τη στιγμή στις τέσσερις ουκρανικές επαρχίες και θα επιστρέψει στο Κίεβο το μικρό μέρος της επαρχίας Χάρκοβο, ενώ η Ουκρανία θα θωρακιστεί με «ισχυρές εγγυήσεις ασφαλείας» από τους Ευρωπαίους, θα μπορέσει να ενταχθεί στην Ε.Ε. και θα λάβει αποζημιώσεις για τις πολεμικές καταστροφές. Ειδική αναφορά γίνεται στο πυρηνικό εργοστάσιο της Ζαπορίζια, το μεγαλύτερο της Ευρώπης, το οποίο κατά την αμερικανική πρόταση θα αναγνωριστεί ως ουκρανικό έδαφος, αλλά θα διοικείται από Αμερικανούς, οι οποίοι θα εγγυώνται τη διανομή ηλεκτρικής ενέργειας και στις δύο γειτονικές χώρες.
Την Τρίτη, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι κατέστησε σαφές ότι δεν είναι διατεθειμένος να συνυπογράψει θέσεις που θα ερμηνευθούν στην πατρίδα του ως άνευ όρων συνθηκολόγηση με τη Ρωσία. «Δεν υπάρχει τίποτα να συζητήσουμε (για την αναγνώριση κατεχόμενων εδαφών ως ρωσικών). Είναι η δική μας γη, η γη του ουκρανικού λαού», τόνισε ο Ουκρανός πρόεδρος, αν και εμφανίστηκε πρόθυμος να συνομιλήσει με τον Τραμπ το ερχόμενο Σάββατο, στη Ρώμη, όπου οι δύο ηγέτες θα παρευρεθούν στην κηδεία του Πάπα Φραγκίσκου.
Εκπρόσωπος της βρετανικής κυβέρνησης προσπάθησε να σώσει τις εντυπώσεις από τη ματαίωση της υπουργικής συνόδου στο Λονδίνο, λέγοντας ότι οι συνομιλίες που διεξήχθησαν χθες σε τεχνικό επίπεδο μεταξύ εκπροσώπων των Ευρωπαίων (Βρετανών, Γάλλων και Γερμανών), των Ουκρανών και των ΗΠΑ ήταν ουσιώδεις και ότι οι τρεις πλευρές «παραμένουν απολύτως αφοσιωμένες στην αναζήτηση δίκαιης και διαρκούς ειρήνης». Σε αντίθεση με το κανάλι της τριμερούς διαβούλευσης ΗΠΑ – Ευρωπαίων – Ουκρανίας, που είναι επί του παρόντος αδρανές, η διμερής διαπραγμάτευση Τραμπ – Πούτιν συνεχίζεται. Από την Ουάσιγκτον έγινε γνωστό ότι ο Στιβ Γουίτκοφ θα ταξιδέψει εντός της τρέχουσας εβδομάδας στη Μόσχα για την τέταρτη συνάντησή του με τον Ρώσο πρόεδρο από την επιστροφή του Τραμπ στον Λευκό Οίκο. Κατά τη χθεσινή επικοινωνία του με τους δημοσιογράφους, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε ότι η Ρωσία συνεχίζει τις διαβουλεύσεις με τις ΗΠΑ για την ειρήνευση στην Ουκρανία, αλλά δεν έχει αυτή τη στιγμή επαφές ούτε με τους Ευρωπαίους ούτε με τους Ουκρανούς, αν και ο Βλαντιμίρ Πούτιν πρόσφατα εμφανίστηκε ανοιχτός να συζητήσει με όλους, περιλαμβανομένου του Ουκρανού ομολόγου του. Ερωτηθείς εάν η Μόσχα αισθάνεται ότι η Ουάσιγκτον την πιέζει να αποδεχθεί τις θέσεις της με όρους τελεσίγραφου, απάντησε πως όχι, το Κρεμλίνο καλωσορίζει τον μεσολαβητικό ρόλο των ΗΠΑ.
Στο μεταξύ, ο Βλαντιμίρ Πούτιν συναντήθηκε με την επιτροπή στρατιωτικής βιομηχανίας της Ρωσικής Ομοσπονδίας, όπου ζήτησε να αυξηθεί η παραγωγή οπλικών συστημάτων ιδιαίτερα σε τομείς όπου εξακολουθούν να καταγράφονται ελλείψεις, όπως η παραγωγή drones.
