Καθεστώς «επιστημονικού πρόσφυγα» προσφέρει το Πανεπιστήμιο Εξ-Μαρσέιγ (Aix-Marseille), στη Γαλλία, το οποίο ανοίγει τις πόρτες του σε Αμερικανούς ακαδημαϊκούς και ερευνητές, που βρίσκονται αντιμέτωποι με τα μέτρα της κυβέρνησης Τραμπ εναντίον των πανεπιστημίων.
Σχεδόν 300 ακαδημαϊκοί υπέβαλαν αίτηση στο γαλλικό πανεπιστήμιο, που ήταν ένα από τα πρώτα στην Ευρώπη που ανταποκρίθηκε στο πάγωμα της χρηματοδότησης, τις περικοπές και τις εκτελεστικές εντολές που εξαπέλυσε εναντίον ιδρυμάτων σε όλες τις ΗΠΑ η κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ.
Αυτό που προσφέρει, μέσω ενός προγράμματος με τίτλο Safe Place for Science (Ασφαλές καταφύγιο για την Επιστήμη), είναι ένα είδος «επιστημονικού ασύλου», προσφέροντας τρία χρόνια χρηματοδότησης στις εγκαταστάσεις τους σε περίπου 20 ερευνητές.
Την Πέμπτη το πανεπιστήμιο ανακοίνωσε ότι έχει λάβει 298 αιτήσεις σε ένα μήνα, εκ των οποίων οι 242 κρίθηκαν επιλέξιμες. Οι αιτούντες προέρχονταν από ιδρύματα όπως το Πανεπιστήμιο Johns Hopkins, η NASA, το Columbia, το Yale και το Stanford.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του πανεπιστημίου, Ερίκ Μπερτόν, που μίλησε στην εφημερίδα Liberation, οι περισσότερες από τις αιτήσεις στάλθηκαν χρησιμοποιώντας κρυπτογραφημένα μηνύματα. «Και μαζί με τις αιτήσεις ήρθαν ανησυχητικές, μερικές φορές ανατριχιαστικές, αναφορές από Αμερικανούς ερευνητές για τη μοίρα που τους επιφύλαξε η κυβέρνηση Τραμπ», είπε.
Οι περισσότεροι υποψήφιοι είναι έμπειροι ερευνητές διαφόρων τομέων, από τις ανθρωπιστικές επιστήμες έως τις βιοεπιστήμες και το περιβάλλον. Λίγο περισσότεροι από τους μισούς από τους επιλέξιμους αιτούντες, 135, είναι Αμερικανοί ενώ 45 είναι διπλής υπηκοότητας. Πάνω από δώδεκα Γάλλοι πολίτες υπέβαλαν επίσης αίτηση, όπως και Ευρωπαίοι, Ινδοί υπήκοοι και Βραζιλιάνοι.
Το πανεπιστήμιο είπε ότι η διαδικασία επιλογής θα ξεκινήσει τις επόμενες ημέρες, με στόχο να επιτραπεί στους ερευνητές να αρχίσουν να φθάνουν στις αρχές Ιουνίου.
Η δήλωση Ολάντ-Μπρετόν
Ο Φρανσουά Ολάντ, πρώην πρόεδρος της Γαλλίας και νυν βουλευτής, ένωσε πρόσφατα τις δυνάμεις του με τον Μπερτόν για να ζητήσει από τη Γαλλία να αναγνωρίσει ως πρόσφυγες ερευνητές από όλο τον κόσμο που μάχονται. Σε κοινό άρθρο τους στη γαλλική εφημερίδα έγραψαν ότι «η έκφραση διαφορετικών απόψεων, το έργο τους, που είναι πηγή καινοτομίας και γνώσης, έχει γίνει κίνδυνος για την προπαγάνδα των καθεστώτων».
Οι ακαδημαϊκοί, όπως και οι δημοσιογράφοι ή οι πολιτικοί αντίπαλοι, θα πρέπει να είναι σε θέση να τύχουν προστασίας, υποστήριξαν. «Πράγματι, οι τρέχοντες μηχανισμοί ασύλου δεν λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαιτερότητες του ακαδημαϊκού περιβάλλοντος και τις απειλές που αντιμετωπίζουν οι επιστήμονες εντός αυταρχικών καθεστώτων», έγραψαν. «Γι’ αυτό υποβάλλουμε ένα επείγον αίτημα, κατάλληλο για την τρέχουσα κατάσταση: τη δημιουργία καθεστώτος “επιστημονικού πρόσφυγα”».
Το νομοσχέδιο για την επικουρική προστασία
Τη Δευτέρα, ο Φρανσουάλ Ολάντ με νομοσχέδιο που κατατέθηκε στη γαλλική Εθνοσυνέλευση, πρότεινε οι ερευνητές που υφίστανται επιθέσεις στην ακαδημαϊκή τους ελευθερία να είναι επιλέξιμοι για επικουρική προστασία. Αφορά αιτούντες άσυλο που δεν πληρούν τις προϋποθέσεις για το καθεστώς του πρόσφυγα, αλλά που μπορούν να αποδείξουν ότι αντιμετωπίζουν σοβαρές απειλές.
Κάτι τέτοιο θα επέτρεπε την ταχύτερη και πιο αποτελεσματική επεξεργασία των αιτήσεων αυτών των ερευνητών, καθώς οι υπάλληλοι θα μπορούσαν να καθορίσουν σαφή κριτήρια επιλεξιμότητας και να χαράξουν διαδρομές για να εξασφαλίσουν ότι θα είναι σε θέση να συνεχίσουν την έρευνά τους.
Ο πρώην πρόεδρος της Γαλλίας μίλησε για «υποχρέωση», ιδιαίτερα για τους ερευνητές που εργάζονται σε τομείς όπως η κλιματική κρίση. «Αν διακοπούν, παρεμποδιστούν, αποτραπούν, θα είναι ένα βήμα προς τα πίσω για την ανθρωπότητα», είπε.
Περιέγραψε το νομοσχέδιο ως «συμβολικό τρόπο να δείξουμε ότι η Γαλλία είναι μια ανοιχτή χώρα σε μια εποχή που οι Ηνωμένες Πολιτείες κλείνουν στον εαυτό τους και τα αυταρχικά καθεστώτα επιδιώκουν επιθετικές, κατασταλτικές πολιτικές», είπε.
Πηγή: The Guardian
