Ενας βρώμικος πόλεμος έχει ξεκινήσει στις ΗΠΑ απέναντι στο κράτος ισότητας και δικαίου. Οπως γίνεται σε τέτοιες περιπτώσεις, η γνώση και η παιδεία είναι από τους πρώτους στόχους αυτού του πολέμου. Η διαδικασία απαξίωσης του συστήματος της παιδείας είναι μακρόχρονη και επιμελής, ξεκινώντας από την απαξίωση της διδασκαλίας ως επάγγελμα, την εμφύτευση αμφιβολίας στους πολίτες για τους ίδιους τους δασκάλους, την καταγγελία της ελεύθερης, ανεξάρτητης σκέψης ως άχρηστης, τη λοιδορία της διερώτησης ως κομμουνισμό – η εκπαραθύρωση, δηλαδή, όλων όσα μας έμαθε ο Αριστοτέλης για τη γνώση και την παιδεία.
Δεν μπορεί κανείς να ισχυριστεί ότι δεν υπάρχει αντισημιτισμός στα πανεπιστήμια, γιατί κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι δεν υπάρχει αντισημιτισμός παντού. Παντού υπάρχει. Οπως υπάρχει και ρατσισμός, και σεξισμός, και ισλαμοφοβία, και τόσες άλλες ιδεολογίες αποκλεισμού και εξαίρεσης που συνυπάρχουν. Οπως διαχειριζόμαστε τους άλλους αποκλεισμούς, διαχειριζόμαστε και αυτόν. Εκεί, λοιπόν, φαίνεται η αυταρχικότητα και η πολιτική υποκρισία της κυβέρνησης Τραμπ. Στο ότι επικαλείται την καταπολέμηση μιας ιδεολογίας μίσους την οποία όμως ασπάζεται ο ίδιος απολύτως (όπως και οι συνεργάτες του) για να επιφέρει ένα ολοκληρωτικό καθεστώς, προσπαθώντας να εξουδετερώσει εκ προοιμίου όλες τις πιθανές εστίες αντίστασης, όπως είναι τα πανεπιστήμια και μάλιστα πανεπιστήμια με τη συμβολική, αξιακή και πραγματική δύναμη που έχουν όχι μόνο στη χώρα αλλά σε πλανητικό επίπεδο.
Η επίθεση του Τραμπ στις ιατρικές σχολές των πανεπιστημίων μας σε αυτό αποσκοπούν. Πριν από λίγες ημέρες πετούσαν πάνω απ’ τα κεφάλια μας τρία ελικόπτερα της αστυνομίας για τη συγκέντρωση διαμαρτυρίας που οργάνωσε η πιο ακίνδυνη ομάδα του πανεπιστημίου, το ιατρικό προσωπικό. Αλλά πρέπει να το δούμε αυτό στην ουσία και στο βάθος του: αυτό που διαλύει ο Τραμπ είναι τους μηχανισμούς και τις δομές υποστήριξης των μη προνομιούχων ομάδων, των γυναικών, των απόρων, των ΛΟΑΤΚΙ, των ΑμεΑ, διακόπτοντας την οικονομική στήριξη της έρευνας και της φροντίδας από τις οποίες εξαρτώνται. Γιατί ο Τραμπ και οι δικοί του δεν εξαρτώνται από τον γιατρό της πανεπιστημιακής κλινικής, φέρνουν τους γιατρούς τους από όποιο σημείο του κόσμου θέλουν για οποιαδήποτε θέμα υγείας χρειάζονται. Σίγουρα η Μελάνια Τραμπ δεν παρακολουθείται από τον γυναικολόγο της πανεπιστημιακής κλινικής, ούτε ο Μπέζος κάνει κολονοσκόπηση στο ιατρείο.
Βέβαια, κανείς απ’ αυτούς δεν έχει τελειώσει πανεπιστήμιο, εκτός απ’ τον Τραμπ, που, όπως έχει πει ο ίδιος, σπανίως πάταγε στα μαθήματα και με το ζόρι αποφοίτησε. Αλλά κι εκείνοι από τους συνεργάτες του που πήγαν στο Χάρβαρντ ή στο Πεν ή στο Πρίνστον και βρέθηκαν στη μειονότητα εξαιτίας των ακραίων ανελεύθερων ιδεών τους, ούτε εκείνοι/ες γνώρισαν ποτέ τη γλύκα της μάθησης διότι έμειναν δέσμιοι/ες της ίδιας τους της ανελεύθερης σκέψης, πράγμα που φάνηκε πεντακάθαρα στην περίπτωση των περυσινών ακροαματικών στο Κογκρέσο με τη Στεφάνικ (απόφοιτο του Χάρβαρντ).
Οπότε αυτή τη στιγμή, που τα πανεπιστήμια αντιστέκονται στις διαταγές της κυβέρνησης, αναφέροντας, όπως έκανε το Κολούμπια, ότι δεν θα επιτρέψουν σε καμία κυβέρνηση και με καμία κυβέρνηση, την κυβερνητική παρέμβαση στο πώς και τι θα διδάξουν, ποιον ή ποια και πώς θα επιλέξουν την επόμενη πρόεδρο, πώς και ποιους θα προσλάβουν, και πώς θα συστήσουν το επόμενο φοιτητικό σώμα, ή, όπως είπε το Χάρβαρντ, κανένα μη κρατικό πανεπιστήμιο δεν μπορεί να αποδεχτεί κρατική παρέμβαση, ο Τραμπ θεωρεί ότι έχει να κάνει με χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς που ανταποκρίνονται στις αντιδράσεις των αγορών.
Δεν ξέρουμε πώς θα λήξει αυτή η προσπάθεια επιβολής ολοκληρωτισμού στη χώρα, ούτε ξέρουμε τα τραύματα που θα επιφέρει στην εκπαίδευση. Αυτό που ξέρουμε ως Κολούμπια αυτή τη στιγμή είναι ότι τα παιδιά που είχαν κάνει αιτήσεις και έχουν γίνει δεκτά για να έρθουν να φοιτήσουν έχουν όλα γίνει αποδεκτά. Οσοι συνάδελφοι είχαν κάνει αιτήσεις πρόσληψης και είχαν προσληφθεί, έχουν προσληφθεί. Το πανεπιστήμιο ανακοίνωσε ότι έχει δημιουργήσει ειδικό κονδύλι για την οικονομική και νομική υποστήριξη των ξένων παιδιών που μπορεί να αντιμετωπίσουν προβλήματα με τις βίζες τους ή την παραμονή τους στη χώρα. Τα μαθήματα γίνονται κανονικά, οι εξετάσεις θα γίνουν κανονικά, η τελετή αποφοίτησης θα γίνει κανονικά. Θα δοθούν βίζες από την κυβέρνηση σε αλλοδαπούς φοιτητές για να έρθουν του χρόνου; Ποιος ξέρει; Μιλάμε για τα αυτονόητα και τα στοιχειώδη, γιατί είμαστε πίσω στην εποχή του αυτονόητου και του στοιχειώδους.
* Η κ. Νένη Πανουργιά είναι ανθρωπολόγος, καθηγήτρια στο Πρόγραμμα Εκπαίδευσης Φυλακών και ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Συγκριτικής Λογοτεχνίας και Κοινωνίας στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια.
