Ο πόνος που θα προκαλέσει ο εμπορικός πόλεμος μεταξύ των δύο γιγάντων της παγκόσμιας οικονομίας θα είναι μεγάλος, εκτιμά η Wall Street Journal. Η αμερικανική εφημερίδα κάνει λόγο για συνέπειες στους πολίτες και στις επιχειρήσεις των δύο χωρών, αλλά και σε ολόκληρο τον πλανήτη.
«Τα γάντια έχουν πέσει. Το επόμενο κεφάλαιο της αποσύνδεσης ΗΠΑ – Κίνας έχει αρχίσει. Ο πόνος θα γίνει αισθητός παντού», τονίζει η WSJ.
Αυξάνοντας τους δασμούς του στην Κίνα, ο πρόεδρος Τραμπ ωθεί τις δύο μεγαλύτερες οικονομικές δυνάμεις του κόσμου σε μία μάχη που δεν θα αφήσει καμία από τις δύο αλώβητη και κινδυνεύει να πλήξει την παγκόσμια οικονομία, προστίθεται στην ανάλυση.
Οι συνολικοί δασμοί που επιβλήθηκαν στην Κίνα κατά τη δεύτερη θητεία του Τραμπ ανέρχονται πλέον σε 145%, ανακοίνωσε χθες Πέμπτη ο Λευκός Οίκος. Θα μπορούσαν τελικά να ανακληθούν, αλλά ήδη, υπάρχουν ενδείξεις ότι ένα μέρος των εμπορικών συναλλαγών αγαθών ύψους 582 δισ. δολαρίων μεταξύ των δύο χωρών παγώνει.
Τα αμερικανικά εργοστάσια ακυρώνουν παραγγελίες και Κινέζοι κατασκευαστές θέτουν τους εργαζομένους σε προσωρινή άδεια. Τα τελευταία στοιχεία, μετά την τελευταία κλιμάκωση και τις αυξήσεις των συντελεστών στους δασμούς, δείχνουν απότομη μείωση στις κρατήσεις πλοίων για μεταφορές μέσω του Ειρηνικού. Οι αμερικανικές μετοχές υποχώρησαν απότομα χθες, Πέμπτη, καθώς οι επενδυτές πληροφορούνταν τις καταιγιστικές εξελίξεις.
Αλληλοεξαρτώμενες οικονομίες
Παρά τις εντάσεις στις σχέσεις ΗΠΑ – Κίνας τα τελευταία χρόνια, οι οικονομίες των δύο χωρών είναι βαθιά αλληλοεξαρτώμενες. Για περισσότερο από ένα τέταρτο του αιώνα, οι Αμερικανοί ξοδεύουν ένα μεγάλο μέρος των χρημάτων τους αγοράζοντας πράγματα που κατασκευάζονται στην Κίνα.
Οι ΗΠΑ έπαιρναν φτηνά προϊόντα και η Κίνα επένδυε στην ανάπτυξη των υποδομών της και της οικονομίας της.
Η σχέση αυτή δεν υπήρξε ανέφελη, καθώς προκάλεσε απώλειες θέσεων εργασίας στις αμερικανικές μεταποιητικές πόλεις, καθώς και ένα συνεχώς αυξανόμενο εμπορικό έλλειμμα. Οι ΗΠΑ εξήγαγαν αγαθά αξίας 143,5 δισεκατομμύρια δολάρια προς την Κίνα το 2024, ενώ τα κινεζικά αγαθά που έφτασαν στις Ηνωμένες Πολιτείες την ίδια χρονιά ήταν αξίας 438,9 δισ. δολ.
Στόχος του Τραμπ είναι να εξαλείψει μια για πάντα το εμπορικό έλλειμμα μέσω των δασμών, οι οποίοι, όπως λέει, θα βοηθήσουν στην ανάπτυξη της μεταποίησης στις ΗΠΑ, δημιουργώντας θέσεις εργασίας στο εσωτερικό της χώρας και ανακόπτοντας τη ροή αμερικανικών χρημάτων προς την Κίνα.
«Ας ελπίσουμε ότι στο εγγύς μέλλον, η Κίνα θα συνειδητοποιήσει ότι οι μέρες που κατακλέβαμε τις ΗΠΑ, και άλλες χώρες, δεν είναι πλέον βιώσιμες ούτε αποδεκτές», δήλωσε ο Τραμπ την Τετάρτη.
Ταυτόχρονα, έδωσε στους συμμάχους και τους εμπορικούς εταίρους του «πάγωμα» 90 ημερών για τους «ανταποδοτικούς» δασμούς που ανακοίνωσε στις 2 Απριλίου, αν και βασικός δασμός 10% σε όλες σχεδόν τις εισαγωγές θα παραμείνει σε ισχύ, καθιστώντας σαφές ότι το κεντρικό επίκεντρο του εμπορικού του πολέμου, τουλάχιστον προς το παρόν, είναι η Κίνα.
Κλιμακούμενες ενέργειες
Μέχρι στιγμής, το Πεκίνο έχει απαντήσει σε κάθε γύρο αυξήσεων των δασμών από τις ΗΠΑ, με αυξήσεις στους δασμούς για τα αμερικανικά προϊόντα και στοχεύοντας τις αμερικανικές εταιρείες. Κινέζοι αξιωματούχοι συζήτησαν πρόσφατα με κάποιες από τις μεγαλύτερες εταιρείες της χώρας τη δυνατότητα διαγραφής των μετοχών τους από τα αμερικανικά χρηματιστήρια ως έναν τρόπο να περιοριστεί η έκθεσή τους στο δολάριο και στους αυξανόμενους γεωπολιτικούς κινδύνους, σύμφωνα με άτομα που γνωρίζουν το θέμα.
Επιπλέον, η Κίνα εξέδωσε την Τετάρτη προειδοποιήσεις για τους πολίτες που σκέφτονται να ταξιδέψουν ή να σπουδάσουν στις ΗΠΑ, σημάδι ότι το Πεκίνο θέλει να ασκήσει πίεση στους τομείς του τουρισμού και της εκπαίδευσης της Αμερικής.
Οι κλιμακούμενες ενέργειες έχουν σοβαρές επιπτώσεις. Οι χρηματοπιστωτικές αγορές βρίσκονται σε αναταραχή, με άγριες διακυμάνσεις στις αγορές μετοχών, ομολόγων και νομισμάτων.
Οι οικονομολόγοι της Capital Economics προειδοποίησαν πως οι εξαγωγές προς τις ΗΠΑ θα μπορούσαν να μειωθούν κατά το ήμισυ τουλάχιστον, τα επόμενα χρόνια, ενώ οι αναλυτές της Societe Generale ανέφεραν ότι οι εξαγωγές της Κίνας προς τις ΗΠΑ «θα εξαλειφθούν σε μεγάλο βαθμό» από τις τελευταίες αυξήσεις των δασμών του Τραμπ.
Ηδη, οι ημερήσιες κρατήσεις εμπορευματοκιβωτίων στην εμπορική διαδρομή ΗΠΑ-Κίνας μειώθηκαν κατά ένα τέταρτο από τα τέλη Μαρτίου σε σύγκριση με πέρυσι, σύμφωνα με την πλατφόρμα εμπορευματικών δεδομένων Sonar Container Atlas.
Την ίδια στιγμή, ωστόσο, πολλοί κατασκευαστές τονίζουν ότι δεν μπορούν να μεταφέρουν τις γραμμές παραγωγής τους στις ΗΠΑ. Οι σκληρές μεταναστευτικές πολιτικές του Τραμπ σημαίνουν ότι δύσκολα θα μπορούσαν να βρουν εργάτες, ενώ άλλοι εκφράζουν επιφυλακτικότητα ως προς την προοπτική τέτοιων επενδύσεων, σε περίπτωση που αλλάξουν οι πολιτικοί άνεμοι.
«Γιατί να επενδύσουμε εκατομμύρια δολάρια σε μια πολιτική που πιθανότατα θα αποτύχει ή θα αλλάξει;» τόνισε επιχειρηματίας τον οποίο επικαλείται η Wall Street Journal.
Ποιους κινδύνους βλέπουν στις ΗΠΑ
Η αμερικανική οικονομία που υποδέχθηκε το 2025 υγιής, ωστόσο η αναταραχή που ακολούθησε δημιουργεί προβλήματα. Οι δασμοί αυξάνουν τις τιμές των εισαγωγών, μειώνοντας την αγοραστική δύναμη των επιχειρήσεων και των καταναλωτών.
Οι δασμοί που ανακοινώθηκαν από τον Ιανουάριο ισοδυναμούν με «αύξηση φόρων άνω των 300 δισ. δολαρίων», σύμφωνα με τον επικεφαλής οικονομολόγο της JPMorgan στις ΗΠΑ Μάικλ Φερόλι. Εν τω μεταξύ, η αβεβαιότητα σχετικά με μελλοντικούς νέους δασμούς δυσχεραίνει τον προγραμματισμό των επιχειρήσεων, επιβραδύνοντας τις επενδύσεις.
Οι αυξανόμενοι φραγμοί στις κινεζικές εισαγωγές απειλούν να χαλάσουν τη δύσκολη πρόοδο για τη συγκράτηση του πληθωρισμού στις ΗΠΑ μετά την κορύφωση του 2022. Αν διατηρηθεί η τάση ανόδου στις τιμές λόγω των δασμών και η ανάπτυξη είναι ασθενέστερη, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ θα αντιμετωπίσουν μεγάλη πρόκληση, καθώς η μείωση των επιτοκίων για την τόνωση της οικονομίας ενέχει τον κίνδυνο ανόδου του πληθωρισμού.
Οι έρευνες δείχνουν ότι η απαισιοδοξία αυξάνεται στις ΗΠΑ. Το καταναλωτικό κλίμα υποχώρησε στο χαμηλότερο επίπεδο από τον Μάρτιο του 2022.
Απειλείται η Κίνα;
Σε αυτόν τον εμπορικό πόλεμο δεν κρίνονται απλά οι βραχυπρόθεσμες οικονομικές επιδόσεις της Κίνας, λένε οι οικονομολόγοι, αλλά ολόκληρο το οικονομικό της μοντέλο. Η ανάπτυξη της Κίνας έχει στηριχθεί σε επενδύσεις σε εργοστάσια, υποδομές και ακίνητα και σε έναν τεράστιο εξαγωγικό τομέα, μία στρατηγική που την οδήγησε στη δεύτερη θέση της παγκόσμιας οικονομίας.
Τώρα, λένε οι οικονομολόγοι, θα πρέπει να στραφεί στην ενίσχυση της κατανάλωσης, αλλιώς θα βρεθεί αντιμέτωπη με στάσιμη ανάπτυξη. Η εξισορρόπηση της τεράστιας οικονομίας της Κίνας προς την κατανάλωση σημαίνει τη διοχέτευση περισσότερων πόρων στα νοικοκυριά. Μακροπρόθεσμα, αυτό θα απαιτούσε εκτεταμένες και δαπανηρές μεταρρυθμίσεις για την ανοικοδόμηση του φθαρμένου δικτύου κοινωνικής πρόνοιας της Κίνας και τη διάσωση των τοπικών κυβερνήσεων που έχουν ταμειακά προβλήματα, σύμφωνα με τους αναλυτές.
«Το μοντέλο ανάπτυξης της Κίνας, το οποίο σημείωσε θεαματική επιτυχία τις τελευταίες δεκαετίες, έχει φτάσει στο όριό του», σύμφωνα με τον Φρέντερικ Νιούμαν, επικεφαλής οικονομολόγο για την Ασία της HSBC. Η τράπεζα αναμένει ότι ο εμπορικός πόλεμος θα μειώσει κατά 1,5 έως 2 ποσοστιαίες μονάδες την κινεζική ανάπτυξη το επόμενο έτος – αν και το πλήγμα θα μπορούσε να είναι πολύ μεγαλύτερο, αν άλλες χώρες ενωθούν με τις ΗΠΑ και απορρίψουν πιθανή αύξηση των κινεζικών εισαγωγών στις αγορές τους. Η κυβέρνηση στοχεύει σε ανάπτυξη γύρω στο 5% το 2025.
Η Goldman Sachs εκτιμά ότι 10 έως 20 εκατομμύρια θέσεις εργασίας στα κινεζικά εργοστάσια προσανατολίζονται στην ικανοποίηση της ζήτησης των Αμερικανών καταναλωτών για είδη σπιτιού, παιχνίδια, ηλεκτρονικές συσκευές και άλλα προϊόντα.
Παρά την αναστάτωση πάντως, Κινέζοι κατασκευαστές δηλώνουν, σύμφωνα με τη Wall Street Journal, πως το Πεκίνο δεν πρέπει να υποχωρήσει απέναντι στις ΗΠΑ. «Δεν νομίζω ότι η Κίνα πρέπει να συμβιβαστεί. Εξάλλου, εκείνοι είναι παράλογοι», ανέφερε κατασκευαστής λούτρινων παιχνιδιών σε συνέντευξή του στην αμερικανική εφημερίδα.
Με πληροφορίες από Wall Street Journal
